De strenge ABC-test in Californië, onderdeel van de AB5-wetgeving, die het moeilijk maakt om aan te tonen dat werknemers zzp’ers zijn, is met terugwerkende kracht van toepassing, oordeelde het Hooggerechtshof van de staat Californië vorige week. Dit betekent een klap voor Uber en Lyft, die met hun wetsvoorstel Proposition 22 juist een andere inschaling (als zzp’ers) van hun gig-workers hadden bereikt.

De ABC-test – Dynamex genaamd – werd uitgevaardigd in een besluit van april 2018. Werknemers worden als werknemers beschouwd, tenzij ze (a) werken zonder controle van de organisatie die ze inhuurt; (b) werkzaamheden verrichten buiten het gebruikelijke werkgebied van het bedrijf van de inlenende entiteit; en (c) onafhankelijke bedrijven hebben die dat soort werk doen.

Een unaniem advies, opgesteld door opperrechter Tani Santil-Sakauye stelt dat “overwegingen van openbare orde en eerlijkheid, zoals het beschermen van werkers ten voordele van bedrijven die zich houden aan de loonafspraken, spreken voor het met terugwerkende kracht toepassen van Dynamex.” In mei 2019 had een lagere rechtbank overigens ook al geoordeeld dat de toepassing van Dynamex met terugwerkende kracht zou moeten gebeuren.  De ‘Dynamex-beslissing’ ondersteunt de controversiële AB5 gig-arbeidswet in Californië, die de ABC-test codificeerde, terwijl tal van beroepen werden vrijgesteld en het bereik werd uitgebreid.

Uber en Lyft en andere gig-bedrijven classificeren werknemers als ‘independent contractors’ (zzp’ers) in plaats van werknemers, en zeggen dat ze vertrouwen op de flexibiliteit van dat model. Daarmee besparen ze miljoenen dollars aan uitkeringen, minimumloon, overuren en andere uitgaven. De gig-bedrijven gaven maar liefst $ 220 miljoen uit om afgelopen november kiezers te overtuigen om hun Proposition 22 goed te keuren opdat gig-werkers – door vrijstelling van de arbeidswet AB5 – zzp’ers blijven. Vakbondsgroepen hebben deze week gevraagd om de maatregel ongedaan te maken. Prop. 22 beschermt de gig-bedrijven niet met terugwerkende kracht.

Uber en Lyft worden nu geconfronteerd met een reeks rechtszaken over de classificatie van werkgelegenheid, zowel van overheidsinstanties als hun eigen werknemers. De uitspraak van het Hooggerechtshof houdt in dat als de gig-bedrijven die rechtszaken verliezen, ze veel hogere straffen kunnen krijgen, omdat ze verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor het niet respecteren van Dynamex na april 2018, toen het systeem van kracht werd.

In de grootste rechtszaak hebben de procureur-generaal van Californië en drie stadsadvocaten van de grootste steden in mei een rechtszaak aangespannen tegen Uber en Lyft. De Californische arbeidscommissaris klaagde de twee taxibedrijven in augustus aan en zei dat ze ‘loondiefstal’ hadden gepleegd door chauffeurs opzettelijk verkeerd te classificeren. Verschillende chauffeurs en koeriers hebben ook hun krachten gebundeld in rechtszaken wegens misclassificatie tegen Uber, Lyft en andere gig-bedrijven. “Dat is pech hebben,” zei Bob Eassa, partner bij Duane Morris, een advocatenkantoor in San Francisco. “Voor elke lopende zaak is de test die op hen van toepassing is Dynamex en gaat terug tot de verjaringstermijn het toelaat”, doorgaans drie of vier jaar. “Ondanks dat Uber en Lyft recordbedragen uitgaven om de wet te herschrijven ten behoeve van zichzelf, kunnen ze het feit dat ze de wet jaren vóór Prop. 22 overtraden niet veranderen door hun chauffeurs niet als werknemers te classificeren,” aldus John Coté, een woordvoerder van de aanklager van San Francisco, Dennis Herrera, een van de eisers in de grootste rechtszaak tegen Uber en Lyft.

Shannon Liss-Riordan, een advocaat uit Boston die misclassificatiezaken heeft ingediend namens gig-werkers, zei dat het besluit Californische werknemers zou moeten helpen om verhaal te halen over loonschendingen die plaatsvonden vóór april 2018. Zij heeft rechtszaken en arbitrages lopen tegen Uber, Lyft, Grubhub, DoorDash, Postmates, Instacart, Shipt en Amazon.

• Klap voor Uber en Lyft: Hooggerechtshof in Californië stelt dat ABC-test voor gig-werknemers met terugwerkende kracht geldt. Redactiefoto.