Door te kiezen voor straattaxi’s (in Nederland ‘consumententaxi’s’ of ‘opstaptaxi’s – die daar ook gewoon op standplaatsen staan), verdwijnen een aantal bevoegdheden van de stad Antwerpen.

In het Vlaamse Taxidecreet houden de steden nog een zekere controle op de standplaatstaxi’s, kunnen ze officiële tarieven opleggen, een bepaalde look opleggen, een plafond op het aantal standplaatstaxi’s vastleggen, dat alles rekening houdend met lokale noden.

Straattaxi’s kunnen vrij functioneren (vrije prijzen, vrij circuleren overal in Vlaanderen, onbeperkt aantal vergunningen) en als binnenkort de 15-minutenregel afgeschaft wordt door de Vlaamse regering, dan kunnen de straattaxi’s zonder restricties overal klanten oppikken die een rit besteld hebben. Dit zet een (te) hoge druk op de standplaatstaxi’s en hun businessmodel. Bovendien ontstaat er een handhavingsprobleem tussen standplaatstaxi’s en straattaxi’s.

Antwerpen wil dit op een eigen manier aanpakken, met name door simpelweg geen standplaatstaxi’s meer toe te laten in de stad. Dat heeft vergaande gevolgen, Aldus GTL:

– De stad verliest vrijwel elke controle op de taxi’s: zowel op hun aantal als op hun prijs-stelling.

– Door de afschaffing van de taxistandplaatsen, verdwijnen ook de beschermde perimeters rond die standplaatsen. Daardoor  ontstaat een overaanbod aan taxi’s in de buurt van de stations en andere plaatsen in de stad die druk bezocht worden. Dat leidt tot overlast.

– In het straatbeeld zijn de meeste straattaxi’s nauwelijks  herkenbaar, in tegenstelling tot de standplaatstaxi’s.

–  De verschillende straattaxi’s die door de stad rondrijden of ergens wachten op klanten, mogen hun tarieven vrij kiezen. Dat kunnen ook dynamische tarieven zijn, die verschillen volgens vraag en aanbod. Hoe kan dat op een transparante manier werken, al die verschillende tariefformules naast elkaar? En werkt dit geen misbruiken in de hand? “Of gaat men ervan uit dat de volledige makt het best wordt ingenomen door één monopolist?” vraagt GTL zich af.

– Er wordt gevreesd voor de verloning van chauffeurs die in dienstverband werken. Op dit ogenblik is dat het geval voor 70% van de taxichauffeurs. Als de werkgevers het minimumloon niet meer kunnen betalen aan hun chauffeurs, dan kan men vrezen voor een ontslaggolf en een overstap naar taxi’s met zelfstandige chauffeurs, die allemaal via een centrale of app werken. De reactie van de vakbonden op de beslissing van de Antwerpse gemeenteraad, toont dat die vrees reëel bestaat.

“We kennen geen voorbeelden van grote steden in Europa, zonder standplaatstaxi’s,” stelt GTL. “Ook in Nederland, waar de taximarkt al enkele jaren sterk gedereguleerd is, wordt met een ‘opstapmarkt’ gewerkt (op standplaatsen) naast een ‘bestelmarkt’ (via taxicentrales en -apps). In Nederland volgen de taxi’s in de steden meestal de nationaal vastgestelde maximumprijs maar in Vlaanderen heeft de regering geen maximumprijs vastgelegd.

Door de afschaffing van de meer gereguleerde standplaatstaxi’s in Antwerpen, resteren er alleen zeer flexibele taxiprijzen, waar de reiziger moeilijk wijs uit wordt.”

• Wat zijn de effecten van de Antwerpse deregulering? Foto DTM.