De Italiaanse operator Trenitalia, de Zwitserse operator SBB en het Tsjechische bedrijf RegioJet staan bovenaan een nieuwe, unieke ranglijst van spoorwegmaatschappijen, terwijl Eurostar op de laatste plaats staat. In de totale opsomming staan NMBS noch NS op bijzonder goede plekken; NS staat zelfs bij de ‘laggards’, de maatschappijen die achterophinken.  

De bevindingen benadrukken dat de spoorvervoerders in Europa over het algemeen niet aan de verwachtingen voldoen en dat dure ticketprijzen niet per se leiden tot een hogere kwaliteit van de diensten. Operatoren, lidstaten en de Europese Commissie moeten de betrouwbaarheid, betaalbaarheid en boekingservaring verbeteren, zegt de groene groep Transport & Environment (T&E). 

De nieuwe ranglijst, die gisteren door T&E is onthuld, evalueert 27 spoorwegmaatschappijen op acht criteria, waaronder ticketprijzen, betrouwbaarheid en voorzieningen aan boord. Trenitalia, SBB en RegioJet krijgen de beste cijfers. Trenitalia onderscheidt zich door zijn reiservaring, SBB is de meest punctuele operator in Europa en RegioJet heeft een aantal van de meest betaalbare tickets. Daarentegen weerspiegelt de lage ranking van Eurostar de hoge prijzen en de slechte betrouwbaarheidsscore. De resultaten onderstrepen de noodzaak van hervormingen in de hele sector om de Europese spoorwegdiensten te verbeteren. 

Betaalbaarheid is essentieel voor passagiers die voor lange afstanden voor de trein kiezen [*], maar de analyse van T&E laat zien dat sommige grote exploitanten tekortschieten. Deutsche Bahn (DB), SNCF en Eurostar scoren slecht op het gebied van prijzen, wat goed is voor 25% van de uiteindelijke score. Speciale tarieven, zoals kortingen voor gezinnen en specifieke leeftijdsgroepen, kunnen de trein toegankelijker maken. In deze categorie, goed voor 15% van de ranking, gaan de hoogste punten naar BDZ (Bulgarije), CP (Portugal), Hellenic Trains (Griekenland), SJ (Zweden) en de Italiaanse exploitanten Italo en Trenitalia. 

Betrouwbaarheid en gemak van boeken, ook goed voor 15% van de ranking, zijn essentieel voor het verbeteren van de passagierservaring en kunnen de acceptatie van deze koolstofarme transportmodus aanmoedigen. De Zwitserse SBB, de Belgische SNCB en de Spaanse Renfe staan bovenaan in betrouwbaarheid, terwijl de Duitse DB, de Portugese CP en de Zweedse Snälltåget het laagst scoren. Slechts 11 van de 27 exploitanten behalen een stiptheidspercentage van meer dan 80%. Wat betreft de boekingservaring — inclusief hoe lang van tevoren tickets worden aangeboden en of externe platforms ze kunnen verkopen — staat SBB bovenaan de lijst, gevolgd door de Duitse DB en de Oostenrijkse ÖBB. 

Victor Thévenet, manager spoorwegbeleid bij T&E, zegt: “De torenhoge ticketprijzen houden passagiers weg van de trein. Om het volledige potentieel van de trein te benutten, moeten we tickets betaalbaarder maken. Dit is een gedeelde verantwoordelijkheid van de industrie en de overheden. Spoorwegexploitanten moeten klantvriendelijke tarieven vaststellen, terwijl lidstaten en de EU moeten zorgen voor eerlijke concurrentie en lagere toltarieven. Dat is het ticket om treinreizen voor alle Europeanen toegankelijk te maken. 

*McKinsey (2022). Boosting passenger preference for rail. 

• Dure tickets, slechte service: Rail Ranking onthult de beste en slechtste spoorvervoerders in Europa; Eurostar op de laatste plaats, Trenitalia, SBB en Regiojet hebben beste cijfers. Tabel T&E.