Bus

De Haarlemse personenvervoerder Jan de Wit Group heeft begin 2018 aangifte van fraude gedaan bij het Openbaar Ministerie.

Het was haar gebleken dat één van haar medewerkers geld had aangenomen van onderaannemers van Jan de Wit. Deze onderaannemers waren ingeschakeld bij de uitvoering van trein- vervangend vervoer dat in opdracht van de NS door Jan de Wit wordt verzorgd. De betrokken medewerker is direct op staande voet ontslagen.

“We zijn enorm geschrokken. Nog nooit in onze bijna 100 jarige geschiedenis hebben wij zoiets meegemaakt,” zegt Walter de Wit, directeur van de Jan de Wit Group. “Het is dan ook goed te vernemen dat het Openbaar Ministerie naar aanleiding van fraude waarvan NS en wij het slachtoffer zijn geworden, stappen heeft gezet en is overgegaan tot vervolging. Er is veel schade geleden en het is aan de strafrechter om een oordeel te vellen over de personen en busondernemingen die hierbij betrokken zijn geweest.”

Jan de Wit Group – dat een groot deel van het treinvervangend vervoer bij treinuitval, calamiteiten en stremmingen voor NS coördineert – is bezorgd over de indruk die ongewild in de media zou kunnen ontstaan, en stelt met nadruk dat Jan de Wit op geen enkele wijze bij de fraude is betrokken. “Die indruk is apert onjuist en betrokkenheid is pertinent niet aan de orde. Jan de Wit Group heeft zelf aanzienlijke schade geleden door de fraude en heeft actief alle medewerking verleend aan het strafrechtelijk onderzoek. Een en ander in samenspraak met de NS.” 

Jan de Wit Group wacht het oordeel van de strafrechter af en wil – zolang de zaak onder de strafrechter is – geen verdere mededelingen doen. Het vermoeden bestaat dat de fraude te maken heeft met de toekenning van ritopdrachten aan onderaannemers van de Jan de Wit Group, maar ook dat wilde het bedrijf niet bevestigen.

• Jan de Wit Group bezorgd over mediaberichten: ‘Op geen enkele wijze betrokken bij de fraudezaak in het treinvervangend vervoer.’ Foto Jan de Wit Group.

De elektrificatie van OV-bussen, die vorig jaar versnelde, wordt door de coronacrisis afgeremd. Corona heeft het reizigersvolume in het Nederlandse OV-busvervoer meer dan gehalveerd en aanbestedingen zijn daardoor uitgesteld. Ook in andere Europese landen zijn de effecten groot en duurt het herstel meerdere jaren.

Tegelijkertijd worden elektrische bussen financieel aantrekkelijker en zien overheden een ‘green recovery’ als ideaal. Om deze ambitie waar te kunnen maken bij ongekende reizigersdaling en een onzekere toekomst, lijkt verdere ondersteuning voor OV-bedrijven door decentrale overheden onvermijdelijk. Deze conclusie volgt uit onderzoek van het ING Economisch Bureau dat vandaag wordt gepubliceerd.

De coronacrisis zorgt volgens ING voor een fors lager reizigersvolume en herstel gaat jaren duren. 
Thuisblijven, thuiswerken en thuis studeren hebben voor een sterke daling van de reizigersaantallen gezorgd. Na de eerste coronagolf volgde herstel, maar het reizigersvolume blijft naar verwachting ook in de tweede helft van het jaar onder de helft van het normale niveau. Naar verwachting duurt het meerdere jaren voor het oude niveau weer wordt bereikt en drukt aanpassing van reisgedrag de groei ook structureel.

De terugval in ticketinkomsten en onzekerheid over toekomstige reizigersaantallen hebben tot verlenging van aflopende concessies in 2020, 2021 en ook al 2022 geleid. Dit gaat onder andere om de regio’s IJssel-Vecht, Zaanstreek-Waterland en Arnhem-Nijmegen. De huidige omstandigheden maken het inschrijven op aanbestedingen risicovol voor OV-bedrijven. De instroom van nieuwe bussen in de komende twee jaar wordt hierdoor afgeremd.

Nederland is Europees voorloper in elektrificatie van OV-bussen. Per begin 2020 was 15% van de 5.300 rondrijdende bussen in het openbaar vervoer elektrisch (zero emissie). In heel Europa lag dit naar schatting nog rond de 4 à 5%. Naar verwachting zal dit in Nederland met de concessies die voor Corona al zijn vergeven oplopen naar 22% eind 2020. Daarmee heeft Nederland de meeste elektrische bussen in Europa rijden, al zijn andere landen in opkomst.

Door verlenging van concessies en uitstel van nieuwe investeringen zal de elektrische OV-bussenvloot langzamer groeien in 2021 en 2022. Hoewel de instroom van elektrische bussen vertraagt, blijft een emissievrije vloot in 2030 uit het bestuursakkoord overeind. Voor het openbaar vervoer zijn er vanuit de Rijksoverheid beschikbaarheidsvergoedingen tot midden 2021, maar voor daarna blijft er veel onzekerheid. Om de stijgende lijn van elektrificatie vast te houden, lijkt extra ondersteuning voor investerende OV-bedrijven onvermijdelijk. Door de rol als aanbesteder is dit in eerste instantie aan de decentrale overheden.

De vertraging in de instroom van nieuwe bussen zorgt ook voor een terugval in orders voor fabrikanten van elektrische bussen. Dit speelt breder dan alleen in Nederland. Tegelijkertijd is de verwachting dat er met de doelstellingen eind 2022 een golf aan nieuwe orders voor elektrische bussen volgt. Voor fabrikanten betekent dit dat ze een onzekere periode met minder orders moeten doorkomen, maar tegelijkertijd de productiecapaciteit en innovatiekracht op peil moeten houden.

• Duurzame ambities op weg naar 2030 onverminderd groot, maar coronacrisis remt bus-elektrificatie af. Grafiek ING.

Wellicht in navolging van het initiatief in Vlaanderen, waar ruim 300 touringcars al enige tijd openbaar vervoerder De Lijn ondersteunen in het schoolvervoer, biedt ook de Duitse bus- en touringcarsector ondersteuning in het schoolvervoer. Naar aanleiding van een verzoek van SPD-gezondheidsdeskundige Karl Lauterbach benadrukte de Federale Vereniging van Duitse Omnibusondernemers (bdo) dat de vervoerscapaciteit van schoolbussen snel kan worden uitgebreid.

Volgens een recente bdo-vraag gebruiken niet alle deelstaten ondersteunende bussen om het schoolverkeer te ontlasten, hoewel er voldoende touringcars beschikbaar zijn. bdo-directeur Christiane Leonard roept politici en overheden op om snel en onbureaucratisch te handelen.

In tal van deelstaten hebben onderzoeken van de regionale bdo-verenigingen al specifiek vastgesteld hoeveel niet meer gebruikte touringcars kunnen worden gebruikt voor bijkomende verplaatsingen om schoolkinderen te vervoeren. De bussector roept daarom steden en gemeenten op om gebruik te maken van de beschikbare regionale capaciteiten.

De bussector heeft in grote delen van Duitsland al de nodige voorbereidingen getroffen en de beschikbare middelen in enquêtes aangegeven. Veel middelgrote busbedrijven kunnen en willen extra ritten in het schoolbusvervoer aanbieden. Helaas zijn deze capaciteiten nog niet volledig benut omdat er geen bestellingen zijn geplaatst of niet voldoende zijn gefinancierd. En dit hoewel een capaciteitsuitbreiding snel zou kunnen bijdragen aan een verstandige ‘social distancing’ in de voertuigen. “Wij doen een beroep op de verantwoordelijken: Maak nu snel en onbureaucratisch gebruik van deze mogelijkheid,” aldus Leonard.

“De touringcarsector is een van de bedrijfstakken die het zwaarst zijn getroffen door de coronacrisis. Helaas moesten duizenden voertuigen worden uitgeschreven in de afgelopen maanden als gevolg van de bestaande verboden en de beperkingen in het openbare leven. Als deze capaciteiten nu kunnen worden gebruikt om schoolkinderen te vervoeren, kan de verbeterde pandemische bescherming ook een hefboom worden waarmee we het milieuvriendelijke busvervoer als geheel kunnen promoten.” Leonard pleitte naast verdere spreiding van leerlingen over meer bussen, ook voor spreiding van de begintijden van scholen en het terugdringen van het aantal scholieren in de klassen.

• Duitse bus- en touringcarsector biedt – na identiek Vlaams initiatief – ondersteuning in het schoolvervoer. Foto bdo.

De gemeente Haarlemmermeer, Amsterdam Airport Schiphol en Koninklijke Horeca Nederland (KHN) Haarlemmermeer (tevens vertegenwoordiger van de samenwerkende airport hotels) willen een nieuw emissieloos airport hotel shuttlebus systeem opzetten. Dit nieuwe vervoerssysteem – met gezamenlijk elektrisch vervoer tussen de airport hotels in de gemeente Haarlemmermeer en de luchthaven Schiphol – moet bijdragen aan een verbeterde service voor de hotelgast en tegelijkertijd aan de leefbaarheid en verduurzaming van de gemeente Haarlemmermeer en Schiphol.

Om ervoor te zorgen dat met de organisatie van dit systeem gestart kan worden, heeft KHN Haarlemmermeer in een intentieverklaring afspraken gemaakt met de partijen over het plan van aanpak rondom de realisatie ervan. In geleidelijke stappen zullen de airport hotels overstappen van een eigen shuttledienst met dieselbussen naar een gezamenlijke shuttle dienst met elektrische bussen. Medio 2024 moet het systeem volledig operationeel zijn.

Dit nieuwe systeem – wat nog nergens ter wereld wordt ingezet – is efficiënt, economisch beheersbaar en duurzaam. Zo zorgt het systeem voor een verbetering van de dienstverlening aan hotelgasten en passagiers, voor een reductie van verkeers- en parkeercongestie in de gemeente Haarlemmermeer en op de luchthaven Schiphol en een reductie van emissies. De lokale luchtkwaliteit verbetert bij invoering van dit systeem door enerzijds de inzet van minder shuttles en anderzijds door het gebruik van uitstootvrij vervoer.

Wanneer dit systeem volledig is gerealiseerd kunnen naar verwachting dagelijks 10.000 vervuilende kilometers worden bespaard. Dit betekent dat er met dit systeem tot 1.900 ton CO2 op jaarbasis bespaard kan worden.

KHN Haarlemmermeer, Amsterdam Airport Schiphol en de gemeente Haarlemmermeer hebben in een intentieverklaring o.a. afspraken gemaakt over: het realiseren van een uitstootvrij airport hotel shuttlebus systeem, de gezamenlijke inspanningen die nodig zijn om te komen tot een gecombineerd systeem voor duurzaam vervoer en het verkrijgen van inzicht in de ontwikkeling van de vraag vanuit zowel de airport hotels, als de algemene hotels op de middellange tot lange termijn, zodat zij eventueel op een later moment kunnen aansluiten bij het project.

• De intentieverklaring voor het uitstootvrije airport hotel shuttlebus systeem werd afgelopen vrijdag ondertekend door KHN Haarlemmermeer, Amsterdam Airport Schiphol en de gemeente Haarlemmermeer. Foto Luchthaven Schiphol.

Autocarchauffeurs hebben vanochtend hun collega’s van De Lijn in heel Vlaanderen bedankt voor hun ‘team spirit’ tijdens versterkingsritten in schoolspits. Meer dan 350 touringcarchauffeurs in heel Vlaanderen waren van de partij voor deze ‘bedanktactie’ van de bus- en touringcarorganisatie FBAA

Al vanaf de start van de versterkingsritten voor het openbaar vervoer voelen touringcarchauffeurs een oprechte collegialiteit van De Lijn-chauffeurs die zij begeleiden. Dankzij die goede verstandhouding zorgen Lijnbussen en touringcars samen voor een veilige schoolspits. De touringcarsector wilde de Lijnbuschauffeurs met deze verrassingsactiebedanken voor hun team spirit.  

Sinds 5 oktober krijgen de drukste lijnen in Vlaanderen tijdens de schoolspits versterking van touringcars. Hierdoor kunnen de reizigers zich beter spreiden over de voertuigen. Voor de herfstvakantie reden er 211 touringcars per dag. Vanaf vandaag komen er opnieuw 164 extra touringcars bij om de ritten tijdens de schoolspits te ontlasten.

“Samen tegen corona, ook binnen de mobiliteitssector,” zei Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters. “Om drukte te vermijden en te zorgen voor een betere spreiding op het openbaar vervoer, rijden er sinds begin oktober private touringcars achter bussen van De Lijn, momenteel zo’n 375 bussen. De Vlaamse regering trok 12,5 miljoen euro uit voor deze versterkingsritten. Door de goede samenwerking tussen De Lijn en de private touringcarsector zorgen we voor een veilige schoolspits.”

Maar waarom deze ‘bedankactie’? De versterkingsritten verliepen al van bij de start heel vlot. Dat is een bewijs van het professionalisme van de chauffeurs bij De Lijn en de bus- en touringcarcarbedrijven. De collegialiteit en de team spirit van de Lijnchauffeurs verdienen een pluim! Dankzij die goede verstandhouding zorgen lijnbussen en touringcars samen voor een veilige schoolspits.

Er was vanochtend geen handdruk, high-five of knuffel vanwege de bekende corona-redenen. Als alternatief waren de touringcars die de versterkingsritten uitvoeren, uitgerust met een sticker. Die geeft de dankbaarheid van de touringcarchauffeurs weer om te worden “opgenomen” als collega voor het Lijnvervoer. De elkaar aantikkende ‘vuistjes’ staan voor de collegialiteit tussen chauffeurs. De deelnemende touringcarchauffeur toonde vanochtend net voor de eerste rit de sticker aan zijn collega Lijnchauffeur en bedankte hem of haar hartelijk voor de team spirit.

• Succesvolle en verrassende ‘bedankactie’ van Vlaamse touringcarchauffeurs voor collega’s De Lijn. Foto FBAA.

In het oktobernummer van Magazine Personenvervoer sprak Carlo Cahn van Busvervoer Nederland (BVN) de verwachting uit “dat er voor het eind van het jaar iets komt van het kabinet.” Zo ver is het nog niet, maar er zit wel beweging in het ‘touringcardossier’. Op 4 november jl. sprak de Kamer over ‘openbaar vervoer en taxi.’ De touringcarsector stond volgens BVN wel niet op de agenda, maar toch werd de sector actief besproken vanwege de link met het OV.

Onder leiding van Wytske Postma (CDA) vroegen verschillende Kamerleden aandacht voor de sector. Om er zeker van te zijn dat de regering (eindelijk) serieus werk gaat maken van oplossingen om de touringcarsector door de crisis te helpen, diende Postma samen met D66, SP, VVD en PVV een motie in. Die motie werd op 10 november met algemene stemmen aangenomen.

De motie van Postma c.s.: “De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat touringcarbedrijven alleen beschikbaarheidsvergoeding OV ontvangen indien zij meegenomen zijn in de vervoersconcessie; constaterende dat de werkzaamheden van touringcarbedrijven vaak buiten de vervoersconcessie vallen; overwegende dat niet alle touringcarbedrijven in de concessie zitten; verzoekt de regering, om samen met de sector naar oplossingen te kijken om met de touringcarbedrijven te kijken wat er gedaan kan worden om hen ook door de crisis te helpen, en gaat over tot de orde van de dag.” Was getekend: Postma, Laçin, Van Aalst, Schonis, Ziengs.

Er ligt nog een andere ‘touringcarmotie’ van Tweede Kamerlid Stoffer (SGP), een oproep voor meer gerichte steun aan de sector aan het adres van minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat. Over deze motie zal volgende week hoofdelijk worden gestemd.

Anders dan in andere landen is de sector niet opnieuw de straat opgegaan en heeft hooguit recent via een gecoördineerde LinkedIn-campagne waarin een aantal bedrijven hun uiteenlopende activiteiten afficheerden, de aandacht getrokken. Sommige ondernemers hadden duidelijk moeite met de gevolgde aanpak. Maar de ‘stille diplomatie’ van Carlo Cahn c.s. lijkt te hebben gewerkt. BVN constateerde dan ook tevreden “dat wat ons betreft dit regelrechte doorbraken zijn. Feit is dat de overheid ons niet meer kan negeren. Uiteraard is het nog steeds de vraag of eventuele toekomstige oplossingen uiteindelijk toereikend zullen zijn. Maar dit brede politieke draagvlak vormt een hoopvol uitgangspunt.”

De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat en Economische Zaken en Klimaat treffen volgens BVN momenteel voorbereidingen voor het informeren van de Tweede Kamer over de touringcarsector.

• Zit er in de Kamer beweging in het ‘touringcardossier’? Onder leiding van Wytske Postma (CDA) vroegen verschillende Kamerleden aandacht voor de sector. Foto CDA.