Rail

Nadat de fusie tussen Alstom en Siemens afketste door te verwachten monopolievorming, zegt Alstom nu de vervoersvoersafdeling van Bombardier te zullen overnemen. Bombardier zegt in een strategische beslissing zich te concentreren op de zakelijke luchtvaart en hoopt door de verkoop van de raildivisie haar schuldpositie af te kunnen bouwen. Beide bedrijven tekenden daartoe een Memorandum of Understanding (MOU).

Het is nog niet zeker of deze combinatie wél de goedkeuring van Europa kan wegdragen. Het is immers een belangrijke speler bij de productie van hogesnelheidstreinen, regiotreinen en metro’s.

In België heeft Bombardier een grote vestiging in Brugge (ex-BN) die met 300 mensen treinen (M7-dubbeldekkers voor de NMBS) en trams bouwt. Die fabriek leidt al jaren een kwijnend bestaan. In Charleroi ontwikkelt Alstom met 1.050 mensen in twee competentiecentra het beveiligingssysteem ETCS en tractiesystemen voor rollend materieel.

Alstom neemt Bombardier Transportation over voor een ondernemingswaarde van $ 8,2 miljard (€ 7,45 miljard)

Afronding van de transactie wordt in de eerste helft van 2021 verwacht, onder voorbehoud van gebruikelijke goedkeuringen door regelgevende instanties. De verwachte netto-opbrengst zal tussen $ 4,2 en 4,5 (€ 3,9 en 4,2) miljard komen te liggen.

“Dit is een spannend nieuw hoofdstuk voor Bombardier. In de toekomst zullen we al ons kapitaal, energie en middelen concentreren op het versnellen van de groei en het stimuleren van margevergroting in onze toonaangevende $ 7,0 miljard zakelijke vliegtuigafdeling. Met een sterkere balans na de voltooiing van deze transactie, een toonaangevende portfolio van producten en een snelgroeiende aftermarket-onderneming, zullen we vanuit een sterke positie op deze markt concurreren, ”zei Alain Bellemare, President en Chief Executive Officer van Bombardier Inc.

Na aftrek van de aandelenpositie van la Caisse tussen $ 2,1 miljard en $ 2,3 miljard, zou Bombardier een netto-opbrengst ontvangen van tussen de $ 4,2 en $ 4,5 miljard, inclusief $ 550 miljoen aan Alstom-aandelen voor een vaste inschrijvingsprijs van € 47,50, te gelde te maken na een lock-up van drie maanden, onder voorbehoud van slotaanpassingen, vergoedingen en de wisselkoers van EUR naar USD. Bombardier is van plan deze opbrengsten te gebruiken voor schuldaflossing en zal de meest efficiënte strategieën voor schuldvermindering evalueren.

“Door de spoorwegactiviteiten te verkopen, kunnen we onze kapitaalstructuur hervormen en opnieuw definiëren. Het toevoegen van een aanzienlijke hoeveelheid contant geld aan de balans en het verwijderen van het voorkeursvermogen van la Caisse in Transport, zal Bombardier veranderen,” ging Bellemare verder.

De ondertekening van de MOU is unaniem goedgekeurd door de raad van bestuur van Bombardier en Alstom en de eergisteren aangekondigde transactie wordt volledig ondersteund door la Caisse, die een nieuwe langetermijnaandeelhouder van Alstom wordt.

• Bombardier concentreert zich op de luchtvaart en doet raildivisie over aan Alstom.

Bram Hansma, de OV ombudsman, maakt zich zorgen over de trend dat woonkernen en soms ook woonwijken van steden moeilijker bereikbaar worden met het openbaar vervoer. Dit komt doordat OV-bedrijven en hun opdrachtgevers (overheden) kiezen voor het versterken en verbeteren van grote doorgaande lijnen. De ombudsman voor het openbaar vervoer zegt de indruk te hebben dat bij deze ontwikkeling niet alle betrokken reizigers voldoende “gehoord” worden.

Dit staat in de rapportage over de klachten van reizigers die in het laatste kwartaal van 2019 bij de OV ombudsman zijn ingediend. Met investeringen in grote, doorgaande verbindingen (hogere frequenties, luxere bussen) wordt het openbaar vervoer aantrekkelijker voor grote groepen reizigers. Om dit te betalen worden vaak minder goed bezette buslijnen geschrapt. Dit gebeurde eind vorig jaar onder andere in de Utrechtse wijk Schaakwijk, in De Bilt (Utrecht) en in Sint Willebrord (Noord-Brabant). Hierdoor moeten reizigers verder lopen van en naar een bushalte. Ouderen, wijkbewoners zonder eigen vervoer en mensen die slecht ter been zijn, kunnen daardoor in problemen komen.

De OV ombudsman pleit voor een “zeer zorgvuldige afweging tussen grotere efficiency en meer snelheid tegenover de ook gewenste fijnmazigheid van het openbaar vervoer”. Bij die afweging moet de publieke rol van het openbaar vervoer centraal staan, aldus de ombudsman. Soms worden buslijnen vervangen door flexibele oplossingen als een streekbus of een belbus. Dat kán, vindt de OV ombudsman, maar “zorg dan dat dit ook echt een goed alternatief is en dat dit er ook daadwerkelijk komt. Het komt nog wel eens voor dat de realisatie van het alternatief aan derden wordt overgelaten.”

Bij de publieke functie van het openbaar vervoer hoort ook dat het toegankelijk is voor reizigers die digitaal minder vaardig zijn, zegt de OV ombudsman. Vervoerders moeten rekening houden met een generatie die niet is opgegroeid met digitale communicatie. In deze kwartaalrapportage wordt deze aanbeveling herhaald voor NS, die heeft besloten klachten niet meer per e-mail in ontvangst te nemen. Het mailformulier is van de website gehaald. Wie een klacht heeft moet deze telefonisch of per chat kenbaar maken, met als argument dat ze dan sneller afgewikkeld kunnen worden. Dat laatste zou de OV ombudsman zeer toejuichen, maar op de functionaliteit van de chat is nog wel wat af te dingen. Zo kunnen bepaalde bestanden niet worden toegevoegd (wat per mail wel kan) en ontbreekt goede communicatie over het downloaden van de chatgegevens. Daarom is de de OV ombudsman van mening dat NS het besluit om het indienen van klachten per e-mail (via het gebruikersvriendelijke formulier) te schrappen, te vroeg heeft genomen.

• OV ombudsman Bram Hansma heeft moeite met doorgeschoten digitalisering (geen klachten per email meer naar NS) en opheffen buslijnen in wijken en dorpskernen.

De bouw van 30 nieuwe metro’s (met een optie van 30 extra metro’s) is gestart. Ze zijn van het type CAF Inneo, met daarin geïntegreerd het moderne Signalling & Control systeem van Alstom. Bij GVB krijgen ze de typeaanduiding ‘M7’, een doornummering van de bestaande vloot. Vanaf medio 2021 gaan ze rijden. Een mooie en zeer gewenste aanvulling op de GVB- vloot waarmee een groeiend aantal reizigers comfortabel vervoerd kan worden. Ze worden besteld in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam en in samenwerking met de gemeente Amsterdam.

Qua ontwerp passen ze goed bij hun voorgangers en hebben een herkenbare buitenkant in lijn met de zilvergrijze-rode R-net stijl waarin ook de huidige metro’s rijden. De nieuwe metro’s zijn circa 60 meter lang. Met deze lengte kan het nieuwe metromaterieel flexibel en duurzaam ingezet worden. Afhankelijk van het reizigersaanbod wordt met enkele of gekoppelde metro’s gereden.

De nieuwe M7 metro’s vervangen straks het oudere metromaterieel. De metroseries S2 en S3/M4 zijn respectievelijk in 2024 en 2027 aan vervanging toe. Daarnaast moet de M7 de groei op het Amsterdamse metronet opvangen. De Spaanse fabrikant CAF leverde eerder de metroseries S3 en M4 op het Amsterdamse metronet.

De bouw van de eerste nieuwe M7 metro in het Spaanse Irun is in volle gang. In de fabriek staat het casco van een eerste wagenbak al klaar om naar de spuitcabine te gaan, en wordt begonnen met de tweede wagenbak. In het Chinese Nanjing worden de metrodeuren gemaakt en getest. Martin Slippens, bij GVB verantwoordelijk voor de controles en kwaliteitsbewaking van de M7, houdt alles nauwlettend in de gaten, meldt de Vervoerregio Amsterdam.

“De bouw verloopt goed”, vertelt Martin. “Zowel wij als fabrikant CAF zijn kritisch; we willen de beste metro voor Amsterdam. Vanuit GVB huren wij een aantal zeer ervaren Spaanse kwaliteitscontroleurs in die op locatie de controles tijdens de bouw voor ons doen. Daarnaast doen we ook nog controles op onderdelen ervan. Die gaan aan de hand van het eerste product dat gemaakt wordt. Dat noemen we de ‘FAI’, de first article inspection. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een deursysteem, verwarmingssysteem of aan een draaistel.”

“De eerste wagenbak die CAF bouwt in Spanje is inmiddels gecontroleerd”, licht Martin toe. “Het dak, de vloer, het chassis en dergelijke, in eerste instantie allemaal afzonderlijk. We zijn nu zover dat deze eerste volledige casco wagenbak klaar is en naar de spuitcabine kan. Vrij snel hierna beginnen allerlei testen in de fabriek. Bijvoorbeeld het testen van de vloerverwarming. De eerste FAI controles vorderen ook. De controles op de deuren zijn gedaan in China. De controles op de geleding (het scharniersysteem tussen twee vaste wagenbakken) zijn uitgevoerd in Duitsland. Alle overige systemen komen ook uit Europa. Over een paar weken is ook de polyester cabine klaar. En we gaan binnenkort de derde rail- en dakstroomafnemer controleren.”

• Bouw 30 nieuwe M7 metro’s voor Amsterdam gestart. Foto Vervoersregio Amsterdam.