Rail

Flixtrain, broertje van de bekende groene Flixbussen, heeft vergevorderde plannen om te gaan rijden tussen Brussel en Parijs. Flixtrain diende daarvoor reeds een aanvraag in bij de Franse spoorwegregulator Arafer en zijn Belgische evenknie Regul.

Op een definitieve beslissing door Flixtrain blijft het wachten tot volgend jaar, maar als de plannen van Flixtrain effectief worden uitgevoerd krijgt NMBS-dochter Thalys af te rekenen met een stevige concurrent. Daarbij is voor Flixtrain het tarief dat ze kan aanrekenen aan haar klanten, van groter belang dan de reistijd.

Waar een Thalys naar Parijs er een uur en tweeëntwintig minuten over doet, zou de nieuwe Flixtrain drie volle uren nodig hebben om het traject te overbruggen. Over de prijs van een treinkaartje voor deze Flixtrain is momenteel nog niets concreet bekend maar een prijs van circa tien euro voor een enkele rit wordt realistisch geacht.

Met dagelijks meer dan 20 treinen per rijrichting, is er tussen Brussel en Parijs reeds sprake van een zeer ruim Thalys-aanbod. Maar als het van Flixtrain afhangt,  komen daar vanaf 2021 nog acht treinen per rijrichting bij.

In tegenstelling met Thalys worden dat geen hogesnelheidstreinen maar wel klassieke treinen die het vroegere traject tussen Brussel en Parijs volgen. De Flixtrain wordt dan ook veel trager dan Thalys en zelfs een half uur trager dan die ene dagelijkse Thalys-lagekostentrein ‘IZY’ (tweemaal per dag op vrijdag en op zondag), die er twee uur en dertig minuten over doet en die deels gebruik maakt van de hogesnelheidslijn en deels van de klassieke spoorlijnen.

Uit de aanvraag die door Flixtrein bij de Franse regulator Arafer werd ingediend, kan de volgende (waarschijnlijke) dienstregeling worden gedistilleerd:

HEENREIS:

TERUGREIS:

Omdat nog geen definitieve beslissing werd genomen en omdat nog punten en komma’s kunnen wijzigen is de hierboven gepubliceerde dienstregeling onder het grootste voorbehoud. Ook zou Flixtrain nog op zoek zijn naar een exploitant die deze treinen in haar naam en opdracht wil uitvoeren en dat zou zelfs de NMBS of SNCF kunnen zijn

Toch blijkt dat de mensen achter Flixtrain met de bekende Duitse Gründlichkeit hebben gewerkt. Zo zou vanaf Brussel-Zuid de Flixtreinen na de IC-trein 37xx naar Bergen vertrekken en vanuit Bergen vóór de IC-treinen 37xx naar Brussel-Zuid. Ook in de Brusselse Noord-Zuidverbinding zou Flixtrain gebruik maken van vrije rijpaden en zouden daar slechts tijdens het spitsuur enig probleem kunnen zijn. Tussen aankomst en vertrek in Brussel-Noord zouden de treinstellen van Flixtrain uit kunnen wijken naar Schaarbeek. Per trein zou worden voorzien in tussen de 500 en 1000 zitplaatsen.

Uit de aanvraag die Flixtrein bij de Franse spoorwegregulator Arafer heeft ingediend, blijken ook nog de volgende verbindingen op de tekentafel te staan: twee treinen per dag van Parijs naar Bordeaux en terug, een dagelijkse nachttrein van Parijs naar Nice en terug, vijf treinen per dag van Parijs naar Lyon en twee treinen per dag van Parijs naar Toulouse:

Het gaat wel allemaal om intentieverklaringen terwijl op dit moment nog niet duidelijk is hoe groot de protectionistische reflexen van zowel Belgen als Fransen zullen zijn.

• Uitgekiende aanvragen voor Flixtrain-rijpaden tussen Brussel en Parijs.

FlixTrain, het treinzusje van FlixBus en onderdeel van FlixMobility, wil vanaf 1 januari 2021 zeven treinen per dag van Brussel naar Parijs laten rijden, meldt De Tijd. Daarvoor heeft Flixtrain bij de Franse spoorregulator Arafer rijpaden aangevraagd. Flixtrain werkt in Duitsland met zéér lage tarieven. Ongetwijfeld zal dit tussen Brussel en Parijs ook het geval zijn. Op die route rijdt overigens naast Thalys al een goedkoop treinalternatief van SNCF, IZY. Overigens niet via de hogesnelheidslijn. December 2020 start de volgende liberaliseringsfase van het Europese spoor. Pas in 2023 volgt de openbare aanbesteding van railcontracten mét subsidie.

In een eerder interview met De Tijd gaf FlixMobility CEO André Schwämmlein al een schot voor de boeg van de bestaande spoorwegmaatschappijen: “We zijn de easyJet van het spoor. (…) We zijn gewapend om een Europees spoornetwerk uit te bouwen. Ik voorspel: binnen tien jaar is er fors meer treinverkeer en heeft het spoor dezelfde transformatie doorgemaakt als in de luchtvaart na de liberalisering van de jaren negentig.”

FlixTrain wil zijn treinen vanuit Parijs naar vijf bestemmingen laten rijden: Lyon, Nice, Toulouse, Bordeaux en Brussel. Volgens het aanvraagdocument moet de trein tussen Paris-Nord en Brussel-Noord zeven keer per dag in elke richting rijden. FlixTrain hoopt op 1 januari 2021 de lijn naar Brussel te starten.

Flixtrain wil geen hogesnelheidstreinen inleggen, maar mikt op een aanbod vergelijkbaar met intercitytreinen, met lagere prijzen. “Op basis van onze data weten we dat er een grote vraag is naar een goedkoper aanbod op deze lijnen”, zei de topman van FlixBus Frankrijk gisteren. Een opmerkelijke uitlating omdat er al een felle concurrentie woedt op die route tussen Thalys en Izy. Ook zijn er buslijnen van Flixbus en BlaBlaBus.

FlixTrain heeft in Duitsland, waar het al drie spoorlijnen uitbaat, veel treinervaring opgedaan. Maar het moet in Frankrijk én in België nog een administratieve molen doorlopen. De Dienst Veiligheid en Interoperabiliteit van de Spoorwegen moet elke trein homologeren die in België wil rijden. Essentieel is dat de locomotieven over het peperdure veiligheidssysteem ETCS beschikken. De FOD Mobiliteit kon gisteren niet zeggen of FlixTrain in België al een aanvraag heeft ingediend.

Bovendien moet FlixTrain al in april 2020 de rijpaden aanvragen om in België te kunnen rijden. Spooroperatoren kunnen elk jaar in april nieuwe capaciteit op het spoornet aanvragen. De capaciteit die na de toekenning in de zomer overblijft, wordt verdeeld volgens het principe ‘first come, first served’.

Als FlixTrain in Belgische stations wil stoppen, is een akkoord met de NMBS essentieel. Maar de Belgische spoormaatschappij, die 40 procent van Thalys bezit, wil de deur voor concurrenten zo lang mogelijk dichthouden. Dat bleek vorig jaar nog toen het Nederlandse Arriva een drielandentrein tussen Aken, Maastricht en Luik wilde lanceren. Dat de Belgische overheden officieel om veiligheidsredenen dwarslagen, kwam de NMBS goed uit.

• Flixtrain wil op 1 januari 2021 starten tussen Brussel en Parijs (en enkele andere bestemmingen in Frankrijk).

De provinciale politiek wil in het coalitieakkoord dat woensdag in de Noord-Hollandse Provinciale Staten werd gepresenteerd, de Amsterdamse Noord/Zuidlijn verlengen naar Zaanstad en Purmerend. GroenLinks, VVD, D66 en de PvdA gaan daar samenwerken in een coalitie. Deze partijen zijn de Amsterdamse ambities gunstiger gezind dan de coalities van de afgelopen jaren, die onder leiding stonden van de VVD.

Een opvallende belofte uit het akkoord is dat de provincie Noord-Holland de regie naar zich toetrekt in het doortrekken van de Noord/Zuidlijn. Momenteel lobbyt de Amsterdamse wethouder Sharon Dijksma in Den Haag al voor budget voor het doortrekken van de metro naar Schiphol en Hoofddorp, maar in het Noord-Hollandse coalitieakkoord staat dat Haarlem de kar wil trekken bij de verlenging naar Zaanstad en Purmerend. “Daarover maken we binnen deze coalitieperiode bestuurlijke afspraken met de regio en het rijk,” aldus het akkoord. Ook is er geld vrijgemaakt voor een haalbaarheidsonderzoek en wordt er 20 miljoen euro vrijgemaakt voor andere vervoersknooppunten.

Ook Schiphol kan meer bemoeienis uit Haarlem verwachten. Groei is voor de provincie alleen aan de orde als de toestellen die gebruikmaken van de luchthaven aanmerkelijk schoner zijn en er substantieel minder nachtvluchten plaatsvinden.

• Provincie Noord-Holland wil Noord/Zuidlijn verlengen naar Zaanstad en Purmerend.

Spoorbeheerder Prorail heeft – aldus RTL-Z – geblunderd met vertrouwelijke documenten over het nieuwe spoorveiligheidssysteem ERTMS. Per ongeluk stonden vertrouwelijke stukken ruim drie weken online.

Dat schrijft Prorail in een brief aan staatssecretaris Stientje van Veldhoven (D66, Infrastructuur en Waterstaat). De stukken zijn inmiddels van de website verwijderd, schrijft het spoorbedrijf.

Het zou gaan om ‘ongeveer tien documenten’ die door een menselijke fout openbaar toegankelijk waren van 17 mei tot 6 juni. Prorail is nog aan het analyseren hoe dit heeft kunnen gebeuren en welke risico’s zijn ontstaan door openbaarmaking. “Momenteel brengt Prorail de risico’s exact in kaart, evenals de manier waarop we ze kunnen verminderen”, schrijft ceo Pier Eringa aan de staatssecretaris.

Wat voor soort documenten er zijn gelekt en of die in handen zijn gekomen van kwaadwillenden is niet duidelijk. Een woordvoerder van Prorail wil verder niet ingaan op de zaak en verwacht dat er later deze maand meer duidelijkheid gegeven kan worden.

Van Veldhoven noemt het lek ‘bijzonder spijtig’ en heeft opheldering van Prorail gevraagd over hoe dit heeft kunnen gebeuren, wat de impact op het project is en wat er kan worden gedaan om negatieve gevolgen te beperken.

Het is niet de eerste keer dat er iets misgaat bij het nog prille ERTMS-project, een samenwerking tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Prorail en de NS. Het nieuwe veiligheidssysteem voor treinen moet ervoor zorgen dat het spoorverkeer veiliger wordt en dat treinen dichter achter elkaar kunnen rijden.

• Blunder bij ProRail: geheime documenten over veiligheidssysteem enige tijd op website.

De trambaan in Nieuwegein Centrum wordt niet in de zomer van 2020 vernieuwd maar een jaar later. Een risicoanalyse heeft uitgewezen dat meer tijd nodig is om dit werk uit te voeren.

De gemeente Nieuwegein en provincie Utrecht werken samen aan een nieuw, modern knooppunt voor tram en bus, met nieuwe woningen en goede loop- en fietsroutes in City Nieuwegein. Om dit mogelijk te maken wordt het huidige tracé van de trambaan naar het westen verlegd. Inzet was om het nieuwe tramtracé in de zomer van 2020 aan te leggen, tijdens de vernieuwing van de tramlijn. Een risicoanalyse heeft uitgewezen dat dit, gezien de planning van de gebiedsontwikkeling van Nieuwegein City, helaas dan niet haalbaar is.

Alles is in het werk gesteld om in de drie zomermaanden van 2020 zowel de verlegging van het tramtracé als de ombouw van de tramlijn vanwege de komst van de nieuwe trams uit te kunnen voeren. Dan zou de provincie slechts één keer de tram buiten dienst hoeven te stellen en vervangend busvervoer hoeven te regelen.

Helaas blijkt het op basis van de in kaart gebrachte risico’s onverantwoord om daar op in te blijven zetten. De planning is er nu op gericht om de nieuwe tramlijn in Nieuwegein City aan te leggen in de zomer van 2021 gedurende vijf weken. De tram kan tijdens dit werk tot het centrum van Nieuwegein blijven rijden. Voor bestemmingen van en naar Nieuwegein-Zuid en IJsselstein zal vervangend busvervoer worden ingezet.

Voor de aanleg van de tijdelijke halte heeft de provincie eerder al budget gereserveerd. De tijdelijk halte komt te liggen bij Ruiterstede en zal in de zomer van 2020 worden gebouwd en voorzien van alle bijpassende voorzieningen voor de reizigers. De tijdelijke halte heeft het voordeel dat het buiten het bouwgebied ligt van Nieuwegein City, met minimale hinder voor de reizigers en voor de omgeving.

• Vernieuwing trambaan Nieuwegein Centrum uitgesteld tot zomer 2021. Foto: Regio Utrecht.