Rail

Volgend jaar komt het Rijk met een vervolgonderzoek naar een betere en ‘robuustere’ spoorverbinding tussen de Randstad en het Noorden. Daarbij wordt, aldus Omrop Fryslan, gekeken naar twee opties: of met een upgrade over bestaand spoor of met de Lelylijn, een nieuw aan te leggen traject van Lelystad over Emmeloord, Heerenveen en Drachten naar Groningen. Daardoor moet de verbinding een half uur sneller worden. De provincie Fryslân maakt zich met name sterk voor de nieuwe Lelylijn (vanwege de knooppuntfunctie van Heerenveen en het aansluiten van Drachten op het landelijke railnet), terwijl de provincie Groningen beide opties open houdt.

De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat, Binnenlandse Zaken en de regio kijken samen naar de mogelijkheden, waarbij ook moet worden gekeken naar de winst voor wonen, werken en recreëren in de regio. Uit onderzoek eerder dit jaar is gebleken dat een Lelylijn tussen de 4 en 6 miljard gaat kosten. Maar het bestaande spoor upgraden zou even duur of duurder zijn.

Een betere verbinding betekent een kortere reistijd, maar de verbinding moet ook robuuster worden gemaakt. Het treinverkeer naar Leeuwarden en Groningen gaat nu over de smalle corridor Zwolle-Meppel. Dat is een storingsgevoelig gedeelte. Rijk en de regio’s constateren wel dat er veel geld nodig is en dat geld is er momenteel niet. Volgend jaar rond deze tijd bespreken de verschillende partijen de uitkomsten van de onderzoeken. Dan komen er ook nieuwe afspraken.

• Het Rijk komt met vervolgonderzoek naar een nieuwe Lelylijn of een upgrade van de bestaande verbinding. Redactiefoto.

De zoektocht naar nieuwe namen voor de 18 WINK-treinen die Arriva vanaf voorjaar 2021 in Friesland en Groningen gaat inzetten, leverde maar liefst 3.000 inzendingen op. Tot en met 21 november konden inwoners van Groningen en Friesland meedoen aan de Namenwedstrijd ‘Geef onze trein een naam’ van Arriva Nederland.  

Dit aantal overtreft zelfs het aantal van 2005, toen de Namenwedstrijd voor de ‘Spurts’ al een enorme hype was. Het bewijst volgens Arriva maar weer eens hoe dit onderwerp de reizigers bezighoudt. “Ik kan nu al verklappen dat er een aantal heel spectaculaire tussen zitten,” zegt Anne Hettinga, Voorzitter van de Raad van Bestuur Arriva Nederland. “We bedanken iedereen die daaraan heeft bijgedragen en een favoriete bestemming heeft doorgegeven. Ik kijk uit naar de discussie met de overige juryleden!”

Als jurylid stemt Hettingaj mee met Avine Fokkens, Fleur Gräper, Ben Woldering, Nynke de Jong, Joop Mulder en Evert van Dijk die deze week 36 bestemmingen kiezen waarop gestemd kan worden. Stemmen op die ‘shortlist’ is weer mogelijk van 1 tot en met 6 december via de website www.arriva.nl/namenwedstrijd. Begin 2021 maakt Arriva dan de 18 definitieve namen van bestemmingen bekend die op de nieuwe WINK-treinen komen.

Arriva start op 13 december met de nieuwe treinconcessie op de Noordelijke lijnen. Deze heeft Arriva opnieuw voor 15 jaar gegund gekregen door de provincie Groningen (ook als opdrachtgever van Niedersachsen) en de provinsje Fryslân. Arriva blijft deze treinlijnen van december 2020 tot en met 2035 verzorgen.

• 3.000 inzendingen met favoriete bestemmingen in Groningen en Friesland voor Namenwedstrijd Arriva. De Wadden als naam misschien? Foto Arriva.

Onlangs toonde GroenLinks zich in Nederland een warm voorstander van een vergelijkbaar Nederlands initiatief als de ‘Hello Belgium Railpass’, een twaalfrittenkaart waarmee sinds oktober inwoners van België elke maand tot eind maart twee gratis treinritten in België kunnen maken. Er zijn maar liefst 3,6 miljoen van deze tickets verzonden, maar onduidelijk is nog hoevaak de passen in de praktijk worden gebruikt. GroenLinks wilde het in haar voorstel bij een zuinige vijf ritten houden.

Toch denkt mobiliteitsminister Georges Gilkinet (Ecolo) al enthousiast aan de uitrol van een ‘vervolgpass’. De eerste had tot doel om de Belgen een hart onder de riem te steken en het toerisme te bevorderen. Maar politieke partijen als N-VA zijn kritisch, omdat gebruikers van de passen nu nergens terecht kunnen. Immers, cafes en restaurants zijn gesloten.

“De ‘Hello Belgium Railpass’ zal worden geëvalueerd, en, waarom niet, worden herhaald,” zei de minister in het Belgisch parlement. Hoe een eventuele nieuwe ‘Pass’ er uit zou moeten zien, blijft onderwerp van gesprek met (ondermeer) de NMBS.

• Komt er een vervolg op de ‘Hello Belgium Railpass’? Ook GroenLinks had al plannen voor zo’n Nederlands cadeautje. Redactiefoto.

Ook dit jaar verandert het Spoorwegmuseum in het sfeervolle Winter Station. Van 19 december 2020 t/m 3 januari 2021 brengen kampvuurtjes, ontelbare lampjes, kerstdecoraties en een antieke carrousel het hele museum in een romantische wintersfeer.

“We hangen de schaatsen een jaartje aan de wilgen. Omdat we tijdens de kerstvakantie vanwege corona geen ijsbaan in het museum kunnen hebben, blijft de museumhal gevuld met prachtige internationale restauratierijtuigen uit de fraaie tentoonstelling ‘Tosti’s Truffels Treinen’” stelt het Spoorwegmuseum. “De rijtuigen zijn allemaal toegankelijk voor het publiek. Tijdens Winter Station is er een speciaal winters en op de tentoonstelling afgestemd programma met presentaties van onze EduTRAINers, een speurtocht en zelf koksmutsen knutselen. Tijdens een speciale etiquetteles leer je hoe het hoort als je chique gaat dineren. En vergeet niet een rondje te draaien in de nostalgische draaimolen!”

Naast de winterse gezelligheid en de tentoonstelling valt in het museum nog meer te ontdekken; alle attracties zijn de hele kerstvakantie geopend. “Reis door de geschiedenis en de toekomst van de spoorwegen in de prijswinnende attractie De Vuurproef. Bezoek het onlangs vernieuwde Stalen Monsters, waar je in een heuse achtbaan alles te weten komt over werken bij het spoor. In de Grote Ontdekking ga je met een speciale lift twee eeuwen terug in de tijd en maak je kennis met de allereerste trein. In het Techlab vertellen we je alles over de techniek van het spoor.”

Het Spoorwegmuseum is tijdens de kerstvakantie dagelijks geopend van 10.00 tot 19.00 uur (behalve op 24, 25, 26 en 31 december). Het museum is ook geopend op 1 januari. Een tip is het dalurenticket: na 15.00 uur betaal je slechts €7,50 entree per persoon.

• Geen schaatsbaan ditmaal, maar met Winter Station is het Spoorwegmuseum helemaal in winterse sferen. Foto Spoorwegmuseum.

Het nemen van ‘substantiële en concrete maatregelen’ om de aantrekkelijkheid van internationale treinreizen op de middellange afstand te verbeteren is op korte termijn de inzet van de ‘Actie-agenda Trein en Luchtvaart’ van KLM, NS, Schiphol, ProRail, Schiphol en het Ministerie van Infrastructuur. De intenties richten zich op zes bestemmingen: Brussel, Parijs, Londen, Frankfurt, Düsseldorf en Berlijn. Het lijkt veel ‘oude wijn in nieuwe zakken’ en een herhaling van eerder gedane zetten. Vakmedium Treinreiziger “ziet vooral veel onderzoeken (opnieuw) aangekondigd worden.”

Zo is er tussen Schiphol, Antwerpen, Brussel en Parijs al langer de mogelijkheid per Thalys en deels via IC Brussel te reizen. Het aantal AirRail-tickets van KLM steeg in 2019 met 25% naar 93.000 (gemiddeld 250 reizigers per dag), maar KLM vliegt nog steeds vijfmaal per dag tussen Brussel en Amsterdam (een vlucht van nauwelijks 40 minuten). In 2019 was dit nog zesmaal per dag.

Voor de opgeheven vlucht reserveerde KLM extra stoelcapaciteit bij Thalys, aldus Treinreiziger.

In de ‘nieuwe’ actie-agenda wordt een onderzoek toegezegd naar het aanbieden van AirRail-tickets tussen Parijs-Schiphol, Londen-Schiphol/Amsterdam en Düsseldorf-Schiphol. In de plannen beloven NS en ProRail met hun Duitse collega’s te onderzoeken of een frequentie- en capaciteitsverhoging tussen Schiphol,  Düsseldorf en Frankfurt tot de mogelijkheden behoort. De eerder in 2016 en 2018 door NS geuite ambitie van een uurverbinding naar Düsseldorf en Keulen werd later weer als ‘onhaalbaar’ geschrapt.

De frequentie tussen Amsterdam en Londen per Eurostar moet ook worden verbeterd. Onderzocht wordt of er in 2025 zesmaal per dag tussen beide steden kan worden gependeld en of er een stop op Schiphol – ook de transferpassagiers worden in de onderzoeken niet vergeten – kan worden ingepland.

Een on-going soap is de verbinding Amsterdam-Berlijn, die eerder trager dan sneller lijkt te worden. Het lijkt er, volgens de actie-agenda, nu op dat inmiddels meer reizigers voor de (trage) trein (Amsterdam-Berlijn in 6.20 uur) kiezen in plaats van voor het vliegtuig. Om deze verbinding een half uur (!) sneller te maken zijn er nog ingrijpende infrastructurele werken nodig, vooral aan Duitse kant.

• Kiezen meer mensen door de ‘Actie-agenda Trein en Luchtvaart’ voor de trein in plaats van het vliegtuig? Amsterdam-Berlijn is al jaren een on-going soap. Foto NS.