Treinkaartjes bij NS gaan volgend jaar minder fors omhoog dan was gevreesd: in plaats van de 12 procent die het spoorbedrijf in het vooruitzicht stelde, lijkt de tariefsverhoging nu tussen de 6 en 9 procent te komen, aldus demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen van IenW (VVD, OV). NS moet het verschil zelf opvangen door forse bezuinigingen op de dienstverlening door te voeren. 

De aanvankelijk beoogde hogere stijging van 12 procent was een rechtstreeks gevolg van van het feit dat de Tweede Kamer in 2024 een verhoging van de prijzen verbood. Het kabinet sprong bij om zo de inkomstenderving op te vangen, maar kon dat slechts één jaar. Daardoor zouden de tarieven in 2026 alsnog fors gaan stijgen. 

Het kabinet wilde geen jaarlijks terugkerende discussies over de kwestie en zocht naar een structurele oplossing. Die oplossing is er nu volgens Aartsen, maar daarvoor krijgt NS geen hulp van het kabinet. NS moet nu zelf een “structurele bijdrage” leveren. De bedoeling, aldus Aartsen, is wel “om de reiziger zoveel mogelijk te ontzien”, maar de bewindsman geeft ook aan dat de gevolgen “niet pijnloos” zijn. “NS kan deze bijdrage namelijk alleen realiseren door kostenbesparingen in de dienstverlening door te voeren.” 

Er zal moeten worden ingegrepen op het materieel (volgens Aartsen “één van de belangrijkste kostendrijvers voor NS”). Het aantal treinen dat NS bezit moet “strakker wordt afgesteld op de reizigersvraag”. Er moet ook een kleinere buffer worden aangehouden en het onderhoud van de treinen zal “anders worden ingericht”. Zo moeten op drukke dagen meer treinen beschikbaar blijven voor treinvervoer. De staatssecretaris waarschuwt daarom voor “het risico” dat reizigers “op bepaalde momenten te maken krijgen met drukkere treinen” (vooral in de spitsen op dinsdag en donderdag, in het najaar en met name in de Randstad). Ook kijkt het kabinet naar een mogelijke verlaging van de dienstverlening.  

Ook op andere plekken zal er in de NS-dienstverlening worden geknepen. Te denken valt aan een herziening van het kortingensysteem en het verminderen van stoelen in de eerste klas in bepaalde treinen. Ook zal NS met een voorstel komen om flexibele prijzen aan te bieden, waardoor reizen in de spits duurder kan worden om zo meer mensen te laten reizen op minder drukke momenten. 

• NS moet bezuinigen van kabinet, prijsverhoging in 2026 tussen 6 en 9 procent in plaats van 12 procent. Redactiefoto.