Bus

De komende acht jaar gaan de Jan de Wit Group (voor de westelijke helft van het land) en ritregisseur Transvision (bekend van ondermeer het Valysvervoer) in de oostelijke regio voor NS het treinvervangend busvervoer verzorgen. De Wit won beide percelen, maar Munckhof, dat de afgelopen periode het treinvervangend vervoer in de oostelijke helft van Nederland verzorgde, moest afhaken omdat de offerte te laat binnen was.

Dat bedrijf lijkt in eerste instantie de gedroomde partner voor Transvision, dat tot op heden weinig ervaring heeft in de bussector.

NS – dat sinds januari 2017 geheel op windstroom van Eneco rijdt – heeft met de beide bedrijven (en dus indirect met onderaannemers) afgesproken dat er duurzamer gewerkt gaat worden. De ingezette touringcars rijden vanaf januari 2019 op HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) gemaakt van afgewerkt frituurvet en industriële vetten. Deze brandstof wordt beschouwd als klimaatneutraal zonder CO2-uitstoot. Ook legt de productie ervan geen beslag op natuurlijke bronnen of voedselproductie.

Zowel De Wit als Munckhof experimenteerden in zeven bussen van ondermeer VDL, Scania en Volvo met verschillende motoren al enkele maanden en 130.000 km lang met deze brandstof. Zowel in het verbruik als in de motorprestaties bleek er geen verschil, terwijl de rijkwaliteit hetzelfde bleef. “NS is de eerste opdrachtgever die een volledige klimaatneutrale busreis vraagt,” zegt Walter de Wit, directeur van de Jan de Wit Group. “We hebben daarop besloten bij de start van dit nieuwe contract, als eerste bedrijf in Nederland, al onze bussen met eigen tankinstallaties van HVO te voorzien en hiermee als Jan de Wit Group al onze opdrachtgevers 100% klimaatneutraal busvervoer te bieden.”

NS ziet het gebruik van HVO-brandstof als een belangrijke eerste stap naar volledig uitstootvrij busvervoer. De busvervoerders en NS investeren tijdens het achtjarige contract samen in vervolgstappen op weg naar volledig uitstootvrij busvervoer, door pilots met bijvoorbeeld elektrische- of waterstofbussen. Zo gaat Transvision in de loop van het contract al met een aantal elektrische bussen rijden. “We hebben direct contact gezocht met een Nederlandse bussenfabrikant om op termijn volledig elektrische touringcars in te kunnen zetten,” stelde Transvision-directeur René van der Veer. Of onderaannemers daar – gezien de aanschafkosten van een dergelijke bus – even enthousiast over zijn, is nog maar de vraag. Jan de Wit en Transvision gaan de onderaannemende busbedrijven in ieder geval helpen om ook op HVO-brandstof te rijden, waardoor het nieuwe contract doorwerkt naar méér partijen. Wel is HVO iets duurder dan gewone diesel.

NS is een grote klant voor de touringcarmarkt. Door de aanbesteding wordt de sector gestimuleerd om ook aan duurzaamheid bij te dragen. NS zet vervangbussen in als treinen niet kunnen rijden. Zo zette NS in 2017 ruim 22.000 bussen in bij werkzaamheden en bijna 9.000 bussen bij storingen. In het nieuwe contract gaan beide bedrijven door het ontwikkelen van betere reisinformatie- en fleetmanagementsystemen reizigers nauwkeuriger informeren over de exacte vertrek- en aankomsttijd van hun bus bij werkzaamheden. Er wordt tevens gewerkt aan een beter inzicht in de drukte bij de bussen, zodat deze optimaal kunnen worden ingezet.

• ‘NS zet bussen in’: Met ingang van 2019 worden dat klimaatneutrale bussen op afgewerkte vetten.

Vanaf eind september testen Arriva-reizigers in Gouda inchecken en betalen met de mobiele telefoon. Dat gebeurt op een OV-lijn in de kaasstad in de allereerste ’blockchain-bussen’ ter wereld. Deze reizigers kunnen daarvoor gratis een nieuwe app downloaden. Een chipkaart is niet nodig, reizen kan anoniem. Afgelopen voorjaar mislukte nog een ‘OV-mobiel’-proef met mobiel inchecken en betalen omdat het technisch veel te moeilijk bleek om de bestaande OV-chipkaart in het hele land op mobiele telefoons te zetten.

Arriva zet een compleet nieuwe techniek (blockchain) in zodat via de smartphone gereisd kan worden. “Wij staan open voor vernieuwing en betere service,” vertelt Arriva De Telegraaf. “Door in de praktijk te testen, bouwen we kennis op. Ons doel is de kosten te verlagen en ook vervoer tussen huis, haltes en stations concreter in te vullen.”

Volgens de vervoerder is plannen, boeken en betalen van reizen van A naar B op één digitaal platform het beste. “Naadloze combinaties van vervoer staan voorop, met een veilige, automatische afrekening”, aldus een Arriva-woordvoerster. De test lijkt dus een eerste stap naar een Mobility-as-a-Service systeem (MaaS), een mobiliteitsabonnement.

Achter de nieuwe technologie schuilt het bedrijf VMC, dat de nieuwe app bouwt. Jochem Verheul, oprichter van VMC, bouwt vanuit Amsterdam een Nederlands mobiliteitsnetwerk, gebaseerd op de jonge blockchain-technologie. “Reizigers kunnen straks vervoersdiensten op maat aan elkaar knopen en betalen, zoals bus, trein, tram, metro, taxi, deelauto en fiets. Het reistegoed zit in een digitale portemonnee. Zelfs mijn oma kan dat”, stelt hij.

Verheul prijst de durf van Arriva om in een vroeg stadium mee te doen. “Een tiental bussen in Gouda wordt uitgerust met een extra kastje, waar je met je mobiel in- en uitcheckt. Wie liever met de ov-chipkaart reist, kan dat blijven doen.”

Begin 2019 lanceert Verheul een andere proef, mogelijk in Amsterdam, met elektrische deelstepjes die OV-reizigers via de VMC Go-app kunnen gebruiken om thuis te komen. “We praten met GVB. Ook denken we na over rekeningrijden met de auto. Dat kan net zo goed aan dit netwerk worden gekoppeld. Het is een open marktplaats van vraag en aanbod.”

Ook banken gaan binnenkort een proef doen met OV-reizen en betalen via de bankpas en creditcard. “Die is in voorbereiding, maar staat helemaal los van de mobiele telefoon”, aldus een woordvoerder van de coördinerende Betaalvereniging Nederland.

Ook NS, de Haagse stadsvervoerder HTM en Translink, de beheerder van de OV-chipkaart, zijn daarbij betrokken. “We gaan op één treintraject technisch testen met een kleine groep reizigers. Details zijn nog niet bekend”, laat een NS-zegsman weten.

• Arriva start in Gouda met ‘blockchain-bus’ voor betaling met mobiel.

Het zoeken naar een investeerder voor Solaris Bus & Coach is gisteren succesvol afgesloten. CAF verwerft 100% van de aandelen van Solaris Bus & Coach en het bedrijf zal worden opgenomen in de CAF-Groep. Door deze transactie zullen de CAF Group en Solaris nog beter in kunnen spelen op de levering van innovatieve oplossingen in stedelijk openbaar vervoer in Europa en zal de positie van beide merken op de internationale markten worden versterkt.

Het bedrijf CAF (Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles) is een Spaanse producent met meer dan 100 jaar geschiedenis die genoteerd staat op de Spaanse beurs. Het bedrijf houdt zich bezig met het ontwerpen, produceren, onderhouden en leveren van rollend materieel en railvoertuigen, een ander onderdeel van de bedrijfsactiviteit omvat de nieuwste oplossingen voor stedelijk vervoer, inclusief e-mobiliteit. De door CAF geproduceerde OV-voertuigen zijn over de hele wereld bekend.

“De investering van CAF in Solaris bevestigt onze toewijding aan de visie van winstgevende groei en opent nieuwe strategische markten voor CAF,” zei Andrés Arizkorreta, President en Chief Executive Officer van de CAF Group. “Samen met Solaris creëren we een leider in oplossingen voor stedelijke mobiliteit buiten het rollend materieel, met name in het segment e-mobiliteit. We willen Solaris’ waardevolle merk blijven inzetten en ontwikkelen en willen het Poolse karakter er van behouden. De combinatie van de knowhow van beide bedrijven op het gebied van productie, ontwerp, technologie en services, samen met het trackrecord van Solaris in busproductinnovatie, stelt ons in staat onze klanten beter van dienst te zijn en aandeelhouderswaarde te creëren.”

Solange Olszewska, oprichter van Solaris Bus & Coach SA, zei: “Het was geen gemakkelijke beslissing voor mij en mijn familie. Meer dan 20 jaar geleden richtten mijn man en ik ons ​​bedrijf op dat vandaag bijna 2.500 mensen tewerkstelt en dat actief is op meer dan 30 markten. Ik weet dat ik het bedrijf in goede handen achterlaat. De CAF Group zal de beste praktijken in het merk Solaris voortzetten en zal het nog meer laten groeien.”

“We willen alle stakeholders van CAF- en Solaris-bedrijven, in het bijzonder onze klanten en leveranciers, verzekeren dat we alle bedrijfsprocessen en samenwerking in een ongewijzigde vorm voortzetten en dat we al onze verplichtingen die voortvloeien uit de bindende overeenkomsten zullen nakomen,” voegde CAF-voorzitter Arizkorreta nog toe.

Daarnaast heeft CAF een overeenkomst gesloten met het Poolse beleggingsfonds PFR – Polski Fundusz Rozwoju – voor het nemen van een minderheidsbelang in Solaris (35%) op dezelfde voorwaarden en condities als overeengekomen door CAF bij de overname van Solaris. Deze overeenkomst komt in de komende weken tot stand, zodra de administratieve procedures zijn voltooid en de autorisatie van de overeenkomstige regelgevende instanties is verkregen. Door de deelname van een solide financiële partner als PFR als minderheidsaandeelhouder handhaaft CAF de Poolse identiteit van Solaris en versterkt het zijn positie om het ambitieuze groeiplan van het bedrijf te verwezenlijken.

• Solaris heeft definitief een nieuwe eigenaar – CAF – en een Poolse minderheidsverankering.

De veiligheid bij de Belgische openbaar vervoermaatschappij De Lijn kan volgens De Tijd in het gedrang komen door het vertrek van tal van ervaren ingenieurs bij de vervoersmaatschappij.

Door de geplande reorganisatie verlaten verschillende ervaren ingenieurs de vervoersmaatschappij. Waarnemers maken zich zorgen over de veiligheid van trams en bussen.

Bij de medewerkers van De Lijn zit de sfeer al enige tijd onder het vriespunt. Een tiental hooggeschoolde technici heeft het bedrijf de voorbije maanden verlaten. Het gaat onder meer om leidinggevenden voor techniek, infrastructuur, trams en sporen.

De uittocht is een gevolg van de grote reorganisatie bij de Vlaamse vervoersmaatschappij. Ze schaft – eindelijk – haar dubbele hiërarchie met provinciale en thematische directies af en centraliseert haar diensten op de hoofdzetel in Mechelen. Daardoor wordt het aantal leidinggevende functies sterk verminderd. Tegen 2020 wil De Lijn minstens 286 bediende- en managementjobs schrappen via natuurlijke uitstroom.

Heel wat De Lijn-medewerkers moeten solliciteren voor hun eigen functie. Wie ernaast grijpt, in rang daalt of er gewoon genoeg van heeft, zoekt vaak een nieuwe job. Lang duurt die zoektocht niet. Bedrijven, zoals de spoorinfrastructuurbeheerder Infrabel, schreeuwen om hooggeschoolde technische profielen. Het precieze aantal vertrekkers bij De Lijn is nog niet duidelijk, want de nieuwe functies zullen pas in november allemaal ingevuld zijn.

De kennisvlucht die de vertrekkende ingenieurs veroorzaken, stelt het bedrijf al voor problemen. Bij gebrek aan echte bus- of tramopleidingen vergaarden jongere technici hun kennis de voorbije decennia op de werkvloer. Door de uittocht van experten moet De Lijn nu – ondanks de reorganisatie – extern technici rekruteren, tekende De Tijd op.

Maar die externen zijn niet altijd vertrouwd met de specifieke spoortechniek. Dat bleek onlangs toen ingehuurde technici de bovenleidingen van de tram in Antwerpen controleerden. De test liep mis toen de tram op een stuk spoor zonder bovenleiding reed. Daarbij werd de peperdure controleapparatuur op het dak van de meettram vernield.

Volgens verkeersexpert Johan De Mol (UGent) komt zo de veiligheid in het gedrang. “Als ervaren mensen opstappen en worden vervangen door onervaren of onkundige technici, dan dreigt een probleem voor het onderhoud van het rollend materieel en van de infrastructuur”, zegt hij.

De Lijn ontkent dat er een leegloop gaande is. “Een vakbond die de cao niet heeft ondertekend (de socialistische ACOD, red.), stookt dat er een uitstroom is”, zegt woordvoerder Tom Van de Vreken. “De cijfers spreken dat tegen. Het verloop bij De Lijn bedraagt 3,6 procent. In vergelijking met andere bedrijven is dat laag.”

Van de Vreken beklemtoont dat het niet abnormaal is dat in een periode van reorganisatie sommigen een andere weg kiezen. “Als iemand vertrekt, zoeken we eerst intern oplossingen om dat vertrek op te vangen. Is dat op korte termijn niet mogelijk, dan huren we tijdelijk externe mensen in.”

• Leegloop van technici levert problemen op voor OV-bedrijf De Lijn.