Taxi

De Brusselse taxifederatie en Uber België zijn tevreden dat het Brussels Parlement de ordonnantie heeft goedgekeurd die de Brusselse taxisector hervormt. Maar ze zijn bezorgd over de numerus clausus, die zal bepalen hoeveel chauffeurs er in de hoofdstad mogen rondrijden. En in welke soort taxi’s.

“Dat Brussel nu over een reglementering beschikt die erkent dat de platforms een belangrijke rol spelen in de moderne mobiliteit is een grote stap vooruit”, reageert Laurent Slits, verantwoordelijke van Uber België. Hij wijst in stadskrant Bruzz op het verschil tussen de standplaatstaxi’s en de straattaxi’s, waarbij die laatste bijvoorbeeld niet op de aparte rijstroken voor het openbaar vervoer mogen rijden. Volgens Slits zullen vooral de limieten op de gereglementeerde prijzen en het aantal toegelaten chauffeurs bepalen of de hervorming een succes wordt.

“We zijn blij dat er uiteindelijk een plan is, ook al heeft het een beetje een zure smaak voor ons”, zegt van zijn kant Sam Bouchal van de Brusselse taxifederatie BTF, “omdat de tekst zeven jaar frauduleuze praktijken beloont door de Uber-chauffeurs een statuut te geven.” Ook voor Bouchal zal de hoogte van de numerus clauses, die de komende maanden bepaald moet worden, cruciaal zijn.

• Taxi’s en Uber bezorgd over numerus clausus in Brusselse taxiplan.

Dinsdagmiddag heeft de commissie Binnenlandse Zaken van het Brussels Parlement na een uitputtende vergadering het ontwerp van ordonnantie, dat de Brusselse taxisector moet hervormen, goedgekeurd (meerderheid tegen oppositie). Maar er blijven nog heel veel vraagtekens die nog veel discussie gaan vragen voordat de ordonnantie op 22 oktober de huidige ‘plakpleister’-noodordonnantie (snel in elkaar gestoken toen het Hof van Beroep Uber in Brussel verbood als ‘illegaal’) kan vervangen.

Eigenlijk had het ‘Taxiplan’ van minister-president Vervoort (PS) al vorige week dinsdag gestemd moeten zijn, maar door het groot aantal amendementen is dat toen niet gebeurd. Gisteren duurde het van 9.30 uur tot 14.15 uur voordat alle resterende amendementen besproken waren en de hele ordonnantie gestemd werd. De nieuwe taxi-ordonnantie moet zorgen voor één statuut voor alle chauffeurs, of ze nu met een taxi of met een huurauto voor een platform rijden. Dat betekent dat de toegang tot het beroep, de opleiding en voorwaarden en het vereiste bekwaamheidsattest voor alle chauffeurs dezelfde zijn.

Er komen straks drie soorten voertuigen: de standplaatstaxi’s (de huidige klassieke taxi’s), de straattaxi’s (de vroegere platformtaxi’s, veelal van Uber) en de ceremoniële wagens (voor evenementen en gereserveerd voor een minimum van 3 uur). De laatste twee categorieën moeten van te voren gereserveerd worden en kunnen geen aanspraak maken op privileges zoals gebruik van standplaatsen of van de bus- en tramstroken.

De huidige chauffeurs van de nieuwe taxi’s hebben een voorsprong bij het bemachtigen van de toekomstige taxivergunningen, een voornaam kritiekpunt van de oppositie, die betoogde dat de taxichauffeurs worden voorgetrokken. De N-VA betoogde dat er geen garantie was dat huidige Uber- of Heetch-chauffeurs in de toekomst even gemakkelijk een vergunning zullen krijgen als taxichauffeurs. Hoeveel taxilicenties er in de toekomst zullen zijn, de befaamde numerus clausus, is trouwens nog altijd niet bekend. Dat wordt later nog via een uitvoeringsbesluit geregeld – via de regering dus, en niet via het parlement.

De regering moet ook de minimum- en maximumtarieven bepalen. Ook hier kritiek van N-VA en MR, die niet willen dat de regering zich met de prijszetting bemoeit. Net als in Vlaanderen zou de markt moeten spelen. Toch stemde de meerderheid wel in met minimum-en maximumtarieven, dit om zowel de chauffeur als consument tegen uitwassen te beschermen.

De tarieven van de ceremoniële taxi’s, de limousines, zijn  minimumtarieven en geen vaste tarieven met een minimumcontractduur van 3 uur. De PVDA wilde de commissies regelen die chauffeurs moeten afstaan aan platformen als Uber of Heetch. De partij wilde daar die commissie plafonneren, ter bescherming van de chauffeurs. Maar volgens Vervoort kan dat niet want zo’n commissie is onderdeel van het commercieel recht en vrijheid van contract, waar de overheid zich niet in te bemoeien heeft.

Komende vrijdag buigt de plenaire vergadering zich over de tekst. Commissievoorzitter Guy Vanhengel (Open VLD) wees erop dat de ordonnantie snel moet worden goedgekeurd om een juridisch vacuüm te vermijden. Op 12 juni spreekt het Grondwettelijk Hof zich uit over de ‘plakpleister’-ordonnantie – die het de Uberchauffeurs mogelijk maakt om toch nog verder te blijven werken na een eerder vonnis van de rechtbank. Mocht het Hof die ordonnantie vernietigen, dan zou dat tot problemen kunnen leiden.

• Goedkeuring voor hervorming Brusselse taxisector, maar er blijven nog veel vraagtekens. Redactiefoto.

De gemeente Veldhoven heeft de uitvoering van het leerlingenvervoer onlangs aanbesteed omdat het contract met de huidige vervoerder aan het eind van dit schooljaar afloopt. Op basis van deze aanbesteding heeft de gemeente een contract afgesloten met franchiseorganisatie De Vier Gewesten BV (DVG). Dit contract geldt met ingang van het schooljaar 2022/2023 tot en met schooljaar 2026/2027. Het vervoer wordt uitgevoerd door de Van Gerwen Groep BV, franchisenemer van DVG, aldus vakblad Pitane Blue.

De gemeente Veldhoven wilde van het taxibedrijf Van Gerwen af voor de uitvoering van het leerlingenvervoer. Dat resulteerde in een slepende juridische procedure met als uitkomst dat ze er korte tijd van af waren. Dat Veldhoven nu noodgedwongen weer bij van Gerwen uitkomt, heeft te maken met een recente aanbesteding. DVG was de enige die inschreef op de aanbesteding en won. Al bij de inschrijving liet Vier Gewesten weten het vervoer uit te besteden aan de Van Gerwen Groep.

Een pijnlijke zaak voor de gemeente. Van Gerwen en de Brabantse gemeente zaten eerder in een hoogoplopend conflict over de manier waarop het bedrijf het vervoer van kwetsbare kinderen in die gemeente verzorgde. Volgens de gemeente regende het aan het begin van het schooljaar klachten waardoor het contract werd ontbonden omdat het taxibedrijf haar verplichtingen niet zou nakomen. Het taxibedrijf gaf als verweer aan dat het vooral de schuld was van de gemeente en spande een kort geding aan en werd door de voorzieningenrechter in het gelijk gesteld.

De aanbesteding die DVG won loopt tenminste vier jaar, vanaf volgend schooljaar tot en met 2026-2027. Taxibedrijf Van Gerwen ziet geen redenen om niet weer in Veldhoven aan de slag te gaan onder de paraplu van DVG. Eerder viel het doek voor het Noord-Brabantse Van Gerwen Taxi BV uit Zeeland, waar de wortels van de Van Gerwen Groep liggen. Het ging, naar eigen zeggen, failliet als gevolg van de perikelen met Veldhoven. Het resulteerde later in een doorstart.

“Leerlingenvervoer is er voor kinderen die kwetsbaar zijn. Dat moeten we goed regelen met elkaar. Ik heb er alle vertrouwen in dat dit voor de komende jaren goed is afgesproken. De kinderen verdienen dat,” aldus wethouder Vivianne van Wieren-Kraayvanger. Maar al sinds de start van het vervoer voor deze kwetsbare groep in september 2018 leefden het taxibedrijf en het Veldhovense college in onmin met elkaar. Volgens het college zou de vervoerder zijn contractuele afspraken niet nakomen waardoor het college het contract ontbond. Van Gerwen spande een kort geding aan en won omdat de rechter oordeelde dat de gemeente onvoldoende kon onderbouwen dat de vervoerder tekortschoot. Het taxibedrijf claimde 268.000 euro voor geleden schade, maar volgens de gemeente ontbreekt er bewijs van geleden schade.

• Gemeente Veldhoven noodgedwongen opnieuw in zee met taxibedrijf waar het zo graag van van af wilde. Foto Van Gerwen.

Omdat Uber graag de stap wil maken naar de havenstad, hebben de drie Antwerpse taxibedrijven DTM, VHF en BEEP, het digitale taxiplatform voor zelfstandige chauffeurs, de handen in elkaar geslagen en vormen nu BEEP+ met een centrale dispatching en één boekingsapp. Zo werpen ze ook een verdediging op tegen Uber, dat al lange tijd begerige blikken werpt op de Antwerpse vervoersmarkt. De drie bedrijven willen zich wapenen tegen apps die zich nog te vaak in een grijze zone qua wetgeving bevinden. Vooral wanneer het gaat om het statuut van de chauffeurs die maar al te vaak schijnzelfstandigen blijken te zijn.

“We zullen ook werken met een vaste prijs en schaffen de meter dus af,” vertelden Steve Van Avermaet van DTM Taxi/BEEP en Steven Van Hoof van VHF Taxi de Gazet van Antwerpen. De bedrijven hebben, omdat ze sterk afhankelijk zijn van de horecamarkt, flink wat hinder ondervonden van de coronacrisis. “Daar moeten we niet flauw over doen. Daarom zijn we op zoek gegaan naar manieren om onze efficiëntie nog verder te verhogen.” De drie delen vanaf nu één dispatching en één app.

Op 1 juni gaat de boekingsapp live. BEEP+ roept ook andere taximaatschappijen op om zich aan te sluiten bij het nieuwe platform. “We weten dat zeker kleinere bedrijfjes nood hebben aan een initiatief als dit. Vaak zijn het de zaakvoerders zelf die daar aan de dispatching zitten en die ’s nachts hun bed uit moeten om een aanvraag te behandelen.”

De drie taxidiensten verwachten dat de samenwerking ook hun klanten ten goede komt. “Onze totale vloot wordt veel groter.

Klanten van DTM kunnen vanaf nu ook een VHF-wagen of een wagen van een BEEP-chauffeur voor de deur krijgen. Mensen zullen dus sneller bediend worden en dat in een groter gebied. Onze chauffeurs zullen op hun beurt door deze manier van werken veel minder lege kilometers moeten rijden.” Daarnaast gaan de drie in de app werken met een vooruit bekende ritbedragen, zodat de klant van te voren precies weet wat een rit hem kost. Tijdens de file blijft de meter – die ook wordt afgeschaft – dus niet doorlopen. Wie niet aan de app wil, kan via de oude nummers van de bedrijven (en dus via de centrale dispatching), nog steeds een taxi bestellen.

• Drie taxidiensten in Antwerpen bundelen krachten tegen Uber: DTM, VHF en BEEP vormen samen BEEP+. Foto DTM.

Als onderdeel van de vakbeurs Polis Mobility in Keulen kwam op 17 mei ook de Europese dimensie van het taxi- en huurautovervoer aan de orde. Dit seminar werd gezamenlijk door de Duitse taxiorganisatie BVTM en Telekom georganiseerd en stond, aldus onze collega’s van het Duitse taxivakblad Taxi Times,  in het teken van de door de EU in december 2021 voorgestelde platformregelgeving.

Dit ontwerp van richtlijn moet de status van platformwerkers regelen. In principe moeten chauffeurs – volgens een checklist van vijf punten – in dienst komen van de platformen, tenzij deze kunnen aantonen dat de chauffeurs werkelijk als zelfstandige werkzaam zijn. Tijdens het seminar werd dit thema in een aparte paneldiscussie uitgediept, waarbij ook de mogelijke negatieve effecten van de ontwerprichtlijn voor taxicentrales aan bod kwamen.

Voor taxi’s en huurauto’s geldt wat EU-regelgeving betreft, nog steeds het nationale subsidiariteitssysteem, wat betekent dat de individuele lidstaten van de EU hun taxiregulering op nationaal niveau bepalen. De gestage opmars van de platformaanbieders op de Europese taxi- en huurautomarkt heeft er toe geleid dat de druk op de EU werd verhoogd om deze platformaanbieders strikter te reguleren. Die druk kwam enerzijds van de vakbonden die aandringen op duidelijke en zo uniforme voorschriften die tegen moeten gaan dat chauffeurs als schijnzelfstandigen (blijven) werken.

Anderzijds bestoken de platformaanbieders de EU in Brussel met een armada van lobbyisten om een zo liberaal mogelijke regelgeving te bereiken. “Voor ons in de BVTM is het daarom belangrijk dat we ons intensief bezighouden met de Europese inspanningen en ontwikkelingen die momenteel in Brussel worden gelanceerd”, stelde Michael Oppermann, gedelegeerd bestuurder van de BVTM in zijn welkomstwoord aan de 80 aanwezigen uit de sector.

Dennis Radtke, die voor de EVP-Fractie in het Europees Parlement zit, schetste hoe ver de Europese planning op dit gebied al is gevorderd: “Als Europees Parlement hebben we vorig jaar ons standpunt heel duidelijk verwoord met een wetgevend initiatiefverslag,” zei hij in een korte welkomsttoespraak. “We hebben duidelijk gemaakt dat twee dingen voor ons bijzonder belangrijk zijn: Ten eerste willen we de leef- en werkomstandigheden en bescherming van werknemers in de platformeconomie aanzienlijk verbeteren. Anderzijds gaat het ons ook om eerlijke concurrentie.” Vanuit het oogpunt van de EU is het onaanvaardbaar dat beschermende bepalingen met betrekking tot werktijden, minimumloon en dergelijke door platformen continu worden omzeild door werknemers te dwingen (schijn)zelfstandige te worden.

Vooral met betrekking tot Uber nam Radtke geen blad voor de mond: “Zoals ik het begrijp is er in de huidige situatie geen eerlijke concurrentie tussen wat de taxisector doet en wat Uber doet, omdat Uber zich in de huidige situatie niet aan de spelregels houdt.” Vervolgens onderstreepte Radtke “mijn deur staat nog steeds open voor de taxisector en u zult mij als strijdmakker aan uw zijde blijven hebben in de strijd voor eerlijke concurrentie.”

• Seminar ‘Taxi Driving Innovation’: ‘EU (ook) steeds invloedrijker binnen de taxisector.’ Foto Taxi Times.

Taxi- en VVC-chauffeurs (zoals die van Uber en Bolt) protesteerden vanaf 10.00 uur vandaag in het centrum van Brussel, vlakbij het Brusselse Parlement, tegen de behandeling van het nieuwe Taxiplan van minister-president Rudi Vervoort (PS) in de parlementaire commissie Mobiliteit. Beide groepen eisen garanties in het nieuwe plan van de regering, dat de sector moet moderniseren. Vervoort mikt op een eengemaakt statuut, waardoor de VVC-licentie verwdijnt.  

In de nieuwe taxi-ordonnantie blijven de numerus-clausus voor het aantal taxi’s, de kwaliteitseisen voor de dienstverlening en de gereguleerde tarieven. Nieuw is dat er straks drie categorieën taxivoertuigen in de stad zullen rondrijden: de standplaatstaxi’s (de huidige taxi’s met zwart-gele kleuren), de straattaxi’s (wat vroeger de VVC-voertuigen waren) en de ceremoniële voertuigen (de vroegere limousines die gereserveerd moeten worden voor een minimum van drie uur en bedoeld zijn voor speciale evenementen).

De VVC-chauffeurs (Uber & Co.) vinden het nieuwe Taxiplan bijzonder discriminerend en worden traditionele taxichauffeurs voorgetrokken, omdat er een maximumaantal komt op het aantal chauffeurs in de hoofdstad. Vele Uber-chauffeurs zijn daarom bang voor hun job. “Het wordt tijd dat we met rust gelaten worden en ons brood in goede omstandigheden kunnen verdienen. We willen geen rechtszaken meer, we willen geen inbeslagnames meer, we willen onze job niet verliezen,” verklaarde Laurent Slits, CEO van Uber België in ‘La Libre Belgique’.

Ook Fernando Redondo, voorzitter van de Belgische vereniging voor limousinechauffeurs (ABCL), vindt dat er in het Taxiplan sprake is van discriminatie tussen de standplaatstaxi’s en de straattaxi’s: “We willen werk voor iedereen,” benadrukte hij.

De taxifederatie FeBet startte haar demonstratieve tocht vanochtend aan het Noordstation, en trok van daar naar het kabinet van Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen). Vervolgens gingen ook zij naar het Brussels parlement, waar de VVC-chauffeurs al langs de kant van de weg stonden.

De gewone taxichauffeurs willen meer duidelijkheid over de numerus clausus, die het aantal chauffeurs in de hoofdstad zal beperken. “Wij willen de huidige limiet gerust verdubbelen met een maximum van 2.600 chauffeurs, maar hoger mag in geen geval, want dan zullen taxichauffeurs de dupe zijn,” verklaarde de voorzitter van de federatie Khalid Ed-Denguir aan stadskrant ‘BRUZZ’. Omdat de federatie geen toestemming kreeg te betogen, was de FeBet-bijeenkomst dus illegaal.

• In de nieuwe taxi-ordonnantie blijven de numerus-clausus voor het aantal taxi’s, de kwaliteitseisen voor de dienstverlening en de gereguleerde tarieven. Redactiefoto.