Extra

Voormalig Uber-lobbyist Mark MacGann roept op tot wijdverbreide hervormingen om de rechten van platformwerkers te garanderen, terwijl hij de eerdere ‘groei ten koste van alles’-aanpak van de ridesharing-gigant afkeurt.

Mark MacGann, voormalig hoofd van het Uber’s Public Policy, sprak op 25 oktober op een openbare hoorzitting in het Europees Parlement over Uber Files, lobbyen en werknemersrechten.

Hij deed een beroep op Europese wetgevers om de werknemers van het platform opnieuw te classificeren als werknemers om hun rechten te garanderen.

De carrièrelobbyist die klokkenluider werd, vertelde een parlementaire commissie dat Uber de wereld had misleid over de voordelen van de kluseconomie, academici had betaald om bevindingen te vertekenen, markten had overspoeld en chauffeurs en klanten had ‘bewapend’ in zijn eigen belang tegen gekozen functionarissen.

MacGann was een van de vele sprekers die de hoorzitting van het Europees Parlement toesprak tijdens onderhandelingen over een voorstel om bedrijven te dwingen werknemers in de gig-economie een minimumloon te betalen en toegang te bieden tot alle rechten die werknemers hebben. Hij kreeg tot tweemaal toe een staande ovatie, ondanks het feit dat een deel van de schuld voor de praktijken van Uber op verdeeldheid binnen de Europese Unie zelf werd gelegd.

De Ier, die van 2014 tot 2016 leiding gaf aan de inspanningen van Uber om te lobbyen bij regeringen in Europa, het Midden-Oosten en Afrika, legde uit dat zijn voormalige bedrijf zijn enorme invloed had uitgebuit om chauffeurs te ondermijnen.

Het Uber Files-onderzoek is gebaseerd op 124.000 bedrijfse-mails, persoonlijke sms-berichten, strategiememo’s en andere gegevens die door MacGann zijn gelekt en die een ‘vraag om vergeving, geen toestemming’-cultuur bij Uber onthullen. Uit de gegevens blijkt dat Uber tussen 2014 en 2016 nieuwe Europese markten betrad in strijd met lokale wetten, bij politici over de hele wereld lobbyde voor gunsten, technologische hulpmiddelen gebruikte om juridische onderzoeken te dwarsbomen en deals sloot met nu gesanctioneerde Russische oligarchen.

De gegevens werden eerst uitgelekt naar The Guardian en gedeeld met ICIJ, dat een wereldwijde groep van meer dan 40 mediaorganisaties organiseerde om de clandestiene lobby-inspanningen van de carpoolgigant over de hele wereld te onthullen.

Tijdens de hoorzitting zei MacGann dat het bedrijfsmodel van Uber een methode omvatte om chauffeurs aan te trekken met enorme prikkels, zoals bonussen en autoleasedeals, om die vervolgens drastisch te verminderen. “Het was, dames en heren, de definitie van prijsdumping”, zei hij, eraan toevoegend dat het bedrijf gezamenlijke inspanningen deed om te voorkomen dat Uber-chauffeurs ‘werknemers’ werden genoemd en dat het academici betaalde om incorrecte datasets te gebruiken die gunstig waren voor de positie van Uber op het gebied van de arbeidssituatie van chauffeurs.

Volgens MacGann hield het bedrijf ook toezicht op chauffeurs die zich organiseerden om betere omstandigheden te bereiken door valse identiteiten te creëren om hun Facebook- en WhatsApp-groepen te infiltreren. MacGann zei dat hij de felle lobby van Uber tegen gunstige veranderingen in de regelgeving als antidemocratisch beschouwde. “Toen politici ons probeerden te stoppen of te vertragen, hebben we – Uber – de democratie zelf gecoöpteerd door gebruik te maken van de politieke macht van de consument, zeer publieke druk uit te oefenen op gekozen functionarissen om zich terug te trekken, waardoor ze verdronken in miljoenen petities van chauffeurs”, zei hij. “We vertelden politici dat we ermee in zouden stemmen de controversiële, illegale UberPOP-service te stoppen als ze de wet zouden veranderen op de manier die we wilden. We bewapenden onze chauffeurs en we bewapenden onze klanten. Ze waren van ons om te gebruiken in dienst van de missie.”

Tijdens de hoorzitting zei MacGann dat de Europese Unie “medeplichtig” was aan de twijfelachtige praktijken van Uber, omdat het “lidstaten toestaat met elkaar te concurreren om deze buitenlandse bedrijven aan te trekken” naar hun land.

“Ik denk dat er meer intellectuele eerlijkheid moet zijn binnen de lidstaten”, zei MacGann, verwijzend naar de manier waarop landen omgaan met bedrijven als Uber.

• Tweemaal unaniem applaus in Europees Parlement voor Uber Files-klokkenluider Mark MacGann tijdens hoorzitting. Foto Europees Parlement.

Bij de start van het nieuwe Brusselse taxireglement, afgelopen vrijdag, waarschuwde taxiorganisatie GTL voor een aantal knelpunten. “Het aantal licenties voor straattaxi’s, dit zijn de chauffeurs die voor platformen zoals Uber rijden (maar voortaan ook voor taxicentrales mogelijk), wordt officieel opgetrokken van 1.425 naar 1.825. Zij zullen alleen via online reservering mogen werken en geen gebruik mogen maken van de taxistandplaatsen speciale rijstroken voor de standplaatstaxi’s. Daarnaast vallen ritten met wagens uit beide categorieën onder nieuwe tarieven. De taxicentrales zullen hun tarieven voortaan net als Uber en anderen, vrij kunnen bepalen.”

“De prijs per kilometer voor de standplaatstaxi’s wordt verhoogd naar 2,30 euro. Maar de meters in de wagens van de chauffeurs zijn daar nog niet op voorzien. Technisch zal dit op korte termijn volledig fout lopen want in geen enkel voertuig is het tarief al aangepast. En als dat toch al het geval is, dan kan er geen connectie gemaakt worden met de externe server van de Brusselse overheid, zo getuigen de Brusselse collega’s.”

“Het aantal licenties voor de standplaatstaxi’s blijft beperkt tot 1.425. Maar dat is het eigenlijk het probleem niet. Het gebrek aan chauffeurs is dat wel. Op dit moment zijn bij de standplaats-taxibedrijven alleen al 625 plaatsen vacant. Het aantal vergunningen voor de straattaxi’s wordt opgetrokken van 1.425 naar 1.825. In totaal komen er dus maximum 3.250 vergunde voertuigen in Brussel. Is dat een leefbaar aantal? Of gaan taxichauffeurs na hun werkuren nog drie uur extra moeten rondrijden via Uber of via een taxicentrale om hun kosten terug te verdienen? De toekomst zal het uitwijzen.”

De GTL onderzoekt de knelpunten bij de start van de nieuwe wetgeving. “We zijn alleszins tevreden met de tariefverhoging, met daarbovenop een jaarlijkse indexering (vanaf 2023). Dat is in periode van hyperinflatie een must. En de invoering van een minimum- en maximumtarief voor de straattaxi’s is belangrijk, zowel voor de klanten (geen ‘surge pricing’), als voor de taxichauffeurs (geen dumping).

Maar er zijn nog een aantal technische problemen: “Zo zijn er nog vragen bij  de manier waarop de nieuwe tarieven effectief moeten toegepast worden. Wat gaat een taxirit vanop een taxistandplaats uiteindelijk kosten aan de klant? Dat wordt een heel andere prijs dan bij een bestelde rit.”

“Het is plots zo snel gegaan, dat bijna geen enkel voertuig vanaf dag 1, dus vrijdag 21 oktober,  uitgerust is met de vereiste meetapparatuur, die bovendien de ritgegevens beveiligd kan opslaan en deze bovendien  kan doorsturen naar de externe server van de Brusselse overheid. En die controle zal nodig zijn, zeker in de straattaxi’s die momenteel geen taximeter bezitten en dus geen  systeem voor de digitale registratie van de gegevens.”

• GTL: “Taxihervorming Brussel te snel gestart; technisch zal dit fout lopen.”

“Het gaat om een akkoord tussen ABVV-BTB en Uber, dat doet denken aan wat in de Angelsaksische landen gebeurde: de Britse vakbonden onderhandelden met Uber over een ‘Worker’-statuut, dat het midden houdt tussen het statuut van de loontrekkende werknemer en dat van een  zelfstandige. Maar het toepassen van dat statuut heeft in de UK nog niet echt de gemoederen gekalmeerd,” stelt de Belgische taxiorganisatie GTL, die ook verwijst naar de reactie van collega-vakbond ACV.
“We begrijpen de reactie van ACV-en ACLVB-kant dat er geen sprake kan zijn onder de huidige voorwaarden met Uber aan tafel te zitten of met hen een gezamenlijk kantoor in Brussel te openen. Zij willen het werk van de chauffeurs onder statuut van zelfstandigen niet erkennen, en gaan ervan uit dat het schijnzelfstandigen zijn.”

“De andere vakbonden willen met Uber slechts onderhandelen op voorwaarde dat zij de nationale collectieve arbeidsovereenkomsten naleven, die in het paritair comité ondertekend werden, voor taxi- en VVB-chauffeurs, en ze zijn geen voorstander van één of ander tussenstatuut, zoals het speciale ‘Worker’-statuut’ dat in bepaalde steden van het VK gebruikt wordt.”

De GTL is van mening dat het paritair comité (PC 140 voor de subsector taxi’s en VVB) hierover dringend samengeroepen zou moeten worden: “Daar worden alle cao’s ondertekend over de loon- en arbeidsvoorwaarden die voor de chauffeurs onder werknemersstatuut toegepast moeten worden.

GTL wijst er ook op dat “er momenteel onderhandelingen lopen over een voorstel van richtlijn over het statuut van het werk voor digitale platforms (opstellen van een lijst van criteria om te bepalen of de relatie een werknemersrelatie moet zijn en geen zelfstandigenstatuut).”

“De Europese organisatie die de werkgevers van de transportsector vertegenwoordigt, inclusief de taxi’s (IRU) volgt deze onderhandelingen van dichtbij op want er staat veel op het spel. Ondertussen werden op 29 september door de Federale regering de wetteksten over de arbeidsdeal goedgekeurd,  waarin 8 Belgische criteria  staan om te oordelen over het statuut van het werk voor “digitale platformen die opdrachten geven”. We wachten nog op de publicatie van de definitieve teksten in het Belgisch Staatsblad.

• Taxiorganisatie GTL zit niet te wachten op ‘worker’-statuut voor Uber-chauffeurs en wijst op ontwerp-richtlijn statuut platformwerkers.

Amstelveners die zijn aangewezen op WMO-vervoer kunnen vanaf 1 november gebruikmaken van de nieuwe vervoerder RMC, die het stokje overnam van de huidige vervoerder Maasstad Regie Centrale (MRC), die de bedrijfsactiviteiten in Amstelveen en Rotterdam plotseling stopzette. De gemeente moest in allerijl op zoek naar een vervanger. “We hebben alles op alles gezet om op tijd een nieuwe vervoerder te regelen. Voor Amstelveners die afhankelijk zijn van WMO vervoer is het mooi dat dit is gelukt,” zegt Marijn van Ballegoijen (PvdA) wethouder Zorg en WMO.

• RMC wordt de nieuwe WMO-vervoerder in Amstelveen. Foto RMC.

Het Europese mobiliteitsplatform Bolt, lanceerde ruim 6 maanden geleden hun ride-hailing-aanbod op de Brusselse markt. Recentelijk nodigde Uber taxichauffeurs uit samen te werken met dit platform.  In de aanloop naar de start van het Brusselse ‘Taxiplan’ op 21 oktober, zegt Bolt klaar te zijn met een mix van taxi- en VVB-chauffeurs in de app in de verhouding 45%-55%. Het evenwicht tussen de bestuurders is al aanwezig op het platform, gezien bijna de helft van de bestuurders taxichauffeurs zijn. Bolt wil het gebruik van particuliere auto’s in steden verminderen en tegelijkertijd de best mogelijke service bieden aan zowel gebruikers als bestuurders.

Bolt heeft een duidelijke visie op stedelijke mobiliteit. Het platform wil betaalbare alternatieven bieden voor de privéwagen om zo de minder particulier verkeer in steden te bevorderen. Daarom biedt Bolt een unieke dienst in Brussel: ze zijn namelijk het eerste platform dat VVB-chauffeurs en taxichauffeurs samenvoegt. Bolt is dan ook verheugd over het toekomstige ‘Taxiplan’ dat voor de sector meer uniformiteit op de Brusselse markt zal brengen. Het Europees mobiliteitsplatform is reeds in overeenstemming met de nieuwe maatregel dankzij het reeds verworven evenwicht van 45% stations- en 55% straattaxi’s (VVB).

“We zijn verheugd met de komst van de hervorming van de nieuwe verordening in Brussel,” zegt Laurent Pantusa, Country Manager Ride Hailing bij Bolt: “Dit zal zorgen voor een betere uniformiteit op de markt en zal de oneerlijke concurrentie die tot nu toe bestond verminderen. Bij Bolt is onze ultieme ambitie om het privégebruik van de auto te verminderen en betaalbare oplossingen te bieden voor onze gebruikers en tegelijkertijd een eerlijk inkomen te genereren voor onze chauffeurs. Dit kan alleen worden bereikt in een eerlijke en gereguleerde markt.”

Bolt biedt micromobiliteitsdiensten aan in meer dan 230 steden in 50 landen in Europa, en is – naar eigen zeggen – de grootste aanbieder van micromobiliteit in Europa.

• Bolt kondigt aan klaar te zijn voor de start van het Brusselse ‘Taxiplan’ op 21 oktober: 45% taxi- en 55% VVB-chauffeurs op platform.