Begin maart meldden de Nederlandse ov-bedrijven via OV-NL dat Oekraïense vluchtelingen gratis met het ov zouden mogen reizen in heel Nederland. Maar, zoals OV-Magazine ontdekte, is het vrije reisrecht alleen geldig voor inreizende vluchtelingen en dus niet voor Oekraïners die hier al verblijven.

Gevluchte Oekraïners zijn vaak niet van deze nuancering op de hoogte, schreef een Rotterdamse reiziger aan OV-Magazine. Vier door hem opgevangen vluchtelingen kregen te horen dat ze niet gratis mochten reizen, toen zij bij de RET moesten betalen voor hun reis. “Terwijl eerdere informatie van 1 maart was dat het gratis is – wat heel erg gewaardeerd werd.”

De ov-praktijk bleek minder genereus. Het gratis reizen is alleen maar voor de transit bij binnenkomt, bevestigt een RET-woordvoerder. “Als vluchtelingen zich hier vestigen en gratis met het ov zouden blijven reizen, is dat voor de vervoerders niet houdbaar.” De Rotterdamse reiziger moest op eigen kosten vier tickets aanschaffen. “Jammer dat het aardige gebaar niet wordt bijgewerkt met de werkelijke situatie”, zegt hij.

Begin maart toonden de ov-bedrijven zich solidair met Oekraïense vluchtelingen. In een statement schreef de ov-koepel OV-NL toen: “Oekraïense vluchtelingen reizen per direct gratis met al het openbaar vervoer in Nederland”. NS-directeur Marjan Rintel zei: “Je paspoort of ID-bewijs is je treinkaartje naar Nederland.”

Enige tijd later kwam OV-NL op het eerdere statement terug (overigens zonder daar al teveel ruchtbaarheid aan te geven).

Nu zegt OV-NL: “Nu de vluchtelingenstroom blijft toenemen, is ook het gratis (in)reizen met het ov in Nederland onderwerp van gesprek. Het gratis reizen is niet bedoeld voor een gezellig dagje uit. Zodra de vluchtelingen eenmaal zijn ingeschreven bij een gemeente en de beschikking hebben gekregen over een dagvergoeding, kunnen zij op reguliere manier gebruik maken van het ov in Nederland.”

Op de website www.refugeehelp.com/get-help is meer informatie te vinden over de (reis)rechten van Oekraïense vluchtelingen. Ook heeft ov-chipkaartorganisatie Translink 20.000 anonieme ov-chipkaarten beschikbaar gesteld aan de Nederlandse gemeenten, die verstrekt kunnen worden bij inschrijving in Nederland.

• Toch geen gratis ov voor Oekraïeners die al in Nederland wonen.