Vanaf 2026 mag de NS gaan experimenteren met prijsdifferentiatie: verschillende tarieven op verschillende tijdstippen. Mogelijk komen er daarnaast aangepaste tarieven voor bepaalde beroepsgroepen, zoals leraren. Dat blijkt uit gesprekken van BNR met NS-baas Wouter Koolmees. 

Prijsdifferentiatie kan neerkomen op een soort spitsheffing en net zo min als automobilisten vinden treinreizigers dat een prettige maatregel. Voor Koolmees reden om waar het kan tegemoet te komen aan de ‘maatschappelijke emotie’ van mensen die zijn aangewezen op vaste reistijden. “Het is één van de opdrachten die we als bedrijf zelf hebben: welke proposities kunnen we als NS verzinnen om mensen die geen keuze hebben te ontzien?” 

Zo moet het wat Koolmees betreft mogelijk worden om via de werkgever een bepaalde voordeelkaart aan te bieden. Het is om meerdere redenen zaak om de reizigers meer te verspreiden over de dag, legt BNR’s Martijn de Rijk uit. “De rest van de dag rijden de treinen leeg door het land, dus de NS moet er echt voor zorgen dat er in de spits minder mensen in de trein zitten. De gemiddelde bezettingsgraad op een dag is 30 procent.” Eind september praat de Tweede Kamer over de voorstellen. 

NS moet vanaf 2025 concurrentie naast zich dulden op internationale lijnen naar Londen, Parijs en Brussel. Althans: in theorie. Want de goede verstaander kan uit de woorden van Koolmees opmaken dat het ‘open access’ niet onbeperkt ‘open’ is. “We hebben samen met onze Franse en Belgische partners gezegd dat we die treinen wel willen blijven rijden. De vraag is hoeveel ruimte er overblijft. Het spoor is gewoon druk en dé voorwaarde is de beschikbaarheid van infrastructuur.” 

Uiteindelijk is het aan infrabedrijf ProRail om te bepalen welke vervoerder waar mag rijden. Komende donderdag meldt ProRail meer over de capaciteit op het spoor, maar in de praktijk lijkt het waarschijnlijk dat de NS ook op de internationale tracés de lakens blijft uitdelen. NS doet dat in samenwerking met internationale partners. Het hele gesprek met Koolmees is bij BNR te beluisteren in de podcastserie NS: Alle seinen op rood. 

• NS CEO Koolmees over prijsdifferentiatie: ‘Mogelijk aangepaste tarieven NS voor bepaalde beroepsgroepen’. Foto NS.