NS, dat maandag zijn jaarcijfers over 2023 presenteerde, ziet 2023 als ‘een jaar met twee gezichten’, aldus directeur Wouter Koolmees. Het najaar kenmerkte zich door forse vertragingen en uitval van treinen en NS leed opnieuw operationeel verlies (191 miljoen), zij het minder dan tijdens coronajaren. 

Op zich begon 2023 goed: NS had de grootste personeelstekorten weggewerkt en kon ruim 1000 nieuwe conducteurs en machinisten verwelkomen. “Waar in 2022 nog tientallen treinen per dag uitvielen door personeelstekort, waren de gevolgen voor onze reizigers afgelopen voorjaar veel minder merkbaar dankzij al onze inspanningen”, aldus NS-directeur Koolmees bij de presentatie van de cijfers. “Hoe anders was het najaar waarin de reiziger veel last gehad heeft van vertraging, verstoringen en te drukke treinen. Dat moet beter voor reizigers.” 

Ook in 2023 leed NS opnieuw operationeel verlies, maar het wist de schade te beperken. Het vervoersbedrijf sloot 2023 af met 191 miljoen euro negatief. Tijdens de coronajaren was dit nog bijna 1000 miljoen euro. In 2022 was het resultaat -421 miljoen. Het resultaat is volgens NS nog steeds fors onvoldoende om van een financieel gezonde bedrijfsvoering te spreken. 

Niet alleen financieel staat NS onder druk, ook qua prestaties op het spoor moet de vervoerder het beter doen. De punctualiteit op zowel het reguliere spoor (89,7%) als op de HSL (73,6%) was in 2023 lager dan het jaar ervoor. Ook de kans op een zitplaats daalde in 2023.  

Er worden nog steeds minder reizigers vervoerd dan voor de coronapandemie. Vorig jaar steeg het aantal reizigerskilometers wel naar 89 procent ten opzichte van 2019. In 2022 was dat 76 procent. 

NS heeft de tarieven van de meeste treinkaartjes en abonnementen de afgelopen jaren minder verhoogd dan nodig was om de inflatie en oplopende kosten te dekken. Maar die tariefsverhoging komt er in 2025 alsnog en kan oplopen tot meer dan 10 procent, staat in het jaarverslag. 

Koolmees stelt dat NS ‘vastberaden’ is om dit de komende jaren beter te doen, “Onze ambities zijn groot. De trein heeft een belangrijke rol te spelen bij veel maatschappelijke uitdagingen, zoals woningbouw, bevolkingsgroei en klimaatdoelstellingen. NS zet de stappen die nodig zijn om de trein klaar te maken voor de toekomst. Sinds december rijden we 1.800 extra treinen per week. Volgend jaar willen we daar nog eens 1.600 treinen aan toevoegen waardoor regio’s nog beter met elkaar verbonden worden. Stations, groot en klein, worden aangepast op meer reizigers. Tegelijk is op verschillende plekken in het land de basis niet op orde. Er is veel onderhoud aan het spoor nodig om onze treinen op volle snelheid en volle lengte te kunnen rijden.” 

NS is daarnaast positief over de stand van internationale treinreizen in 2023. NS International verkocht vorig jaar 15% meer treintickets dan in 2022. Bovendien is de reistijd van Amsterdam naar Berlijn vorig jaar een halfuur ingekort omdat de tijdrovende locomotiefwissel in Bad Bentheim niet meer nodig is. 

In 2024 kan NS rekenen op een eenmalig bedrag van 120 miljoen euro waarmee een prijsstijging voor treintickets voorkomen kon worden. NS zegt in 2025 wel duurdere tickets te moeten verkopen om de financiën sluitend te krijgen. 

Bekijk het jaarverslag 2023 

• Jaarcijfers NS: 2023 is ‘jaar met twee gezichten’, Kleiner verlies dan in vorige jaren. Redactiefoto.