Arriva mag met treinen gaan rijden tussen Zwolle en Groningen. Vanaf eind dit jaar kan de vervoerder meerdere ritten per dag uitvoeren op dit traject. NS krijgt zo voor het eerst een concurrent op een ‘gewoon’ stuk spoor, onderdeel van het Hoofdrailnet. Tot nu toe rijdt vrijwel alleen NS op het grote binnenlandse spoorwegnet. Daar komt nu verandering in. Vanaf half december mag Arriva twee ritten rijden in de ochtend- en in de middagspits tussen Zwolle en Groningen. De vervoerder mag ook stoppen op de stations Groningen Europapark, Assen, Hoogeveen en Meppel. Op vrijdag mag Arriva meer. Dan mag de vervoerder met vier treinen in de ochtend en vijf in de middag rijden. Spoorbeheerder ProRail heeft hiervoor toestemming gegeven. 

Als reiziger kun je straks dus kiezen met welke vervoerder je naar Zwolle of Groningen reist. “Als deze ritten in open toegang gaan rijden, dan is het voor het eerst dat een reiziger de keuze heeft naast een concessietrein. Goed nieuws voor de reizigers die daarvoor überhaupt geen keuze hadden’’, stelt Arriva-woordvoerder Hoeksma in De Stentor. 

Maar voor de vervoerder is het niet genoeg. Eigenlijk wil Arriva veel meer ritten per dag op dit traject rijden. Verder wil de vervoerder ook tussen Leeuwarden en Zwolle gaan rijden. Daar hebben ze nu geen toestemming voor. Mede daardoor is nog onduidelijk of al deze treinen daadwerkelijk gaan rijden als de nieuwe dienstregeling op 15 december ingaat. 

Arriva moet deze treinen zelf bekostigen, de vraag is nu of dat rendabel is. De vervoerder start een bezwaarprocedure bij de Autoriteit Consument & Markt (ACM). “Dit zijn er een stuk minder dan we in eerste instantie hebben aangevraagd’’, zegt Hoeksma. “Afhankelijk van uitkomst besluiten we of en wat we gaan rijden.’’ 

En hoeveel gaan de treinkaartjes kosten? “Voor de treinen die in open toegang gaan rijden, bepalen we zelf de tarieven. Uiteraard is het dan aan ons om met een concurrerend en aantrekkelijk tarief te komen’’, laat woordvoerder Hoeksma weten. “Daarbij willen we wel aansluiten bij het gebruik van de ov-chipkaart.’’ 

Reizigersorganisatie Rover noemt dit alvast ‘uitstekend nieuws’. “Hier word je niet slechter van, bijvoorbeeld qua prijzen. Reizigers hebben straks meer keuze’’, reageert woordvoerder Sanne van Galen. Wat het gaat doen met de ticketprijs is volgens haar nog moeilijk te zeggen. Britse praktijken hoeven we niet te verwachten. Daar is veel concurrentie op het spoor. Treinkaartjes kunnen daardoor duur uitvallen. “In Nederland is de structuur anders. NS kan niet zomaar zeggen: we gooien de prijs de lucht in’’, vertelt Van Galen. NS maakt daarover afspraken met het Rijk. 

Twee weken geleden voorkwam het kabinet een megastijging van de ticketprijzen. NS dacht aan 12 procent om de impact van hogere kosten, en lagere inkomsten te drukken. Na intensief overleg kwamen de partijen uit om een halvering van de prijsverhoging per 2025 (van de verwachte 12 procent naar 6 procent). “Arriva kan alleen maar onder die afgesproken prijs gaan zitten’’, zegt Rover-woordvoerder Van Galen. Anders gaat er volgens haar nauwelijks iemand in deze treinen tussen Zwolle en Groningen zitten. Ze roept reizigers op om extra op te letten, en de vervoerders op om ‘goede informatie te verstrekken. “Voor je het weet heb je straks bij het verkeerde paaltje ingecheckt als je van Zwolle naar Groningen wil reizen. “Mensen moeten niet meteen beboet gaan worden als ze verkeerd ingecheckt zijn. Daar moeten we coulant mee omgaan’’, aldus Van Galen. 

• Concurrent voor NS: Arriva mag vanaf eind dit jaar met treinen rijden tussen Zwolle en Groningen. Foto Arriva.