De Belgisxche spoorwegen (NMBS) zoeken onverwacht een koper voor vier enorme kantoorcomplexen aan het ­Brusselse Zuidstation, goed voor in totaal 150.000 vierkante meter. Het consortium dat de nieuwe NMBS-hoofdzetel zal bouwen, ging normaal deze complexen over­nemen, meldt De Tijd.  

De NMBS houdt grote uitverkoop aan het Zuidstation. De spoormaatschappij zette recent op haar vastgoedwebsite vier gigantische kantoorcomplexen in de stationsbuurt te koop. De vier zijn samen goed voor een vloeroppervlakte van 150.000 vierkante meter. De helft daarvan komt van het complex France-Bara rond de Frankrijkstraat, tegenover het internationale treinstation. France-Bara bestaat uit 12 gebouwen, waaronder ook werkplaatsen en opslagruimtes. 

Het driehoekige kantoorgebouw Atrium op de Hallepoortlaan telt bijna 50.000 vierkante meter op 15 verdiepingen. Daarnaast staan de twee verbonden kantoorgebouwen Delta-Zennewater naast de treinsporen in de etalage. Ter vergelijking: de Rogiertoren van de bank Belfius, een van de grotere kantoorgebouwen in Brussel, telt 85.000 vierkante meter. 

Met de plotse publieke verkoopprocedure maakt de NMBS een bocht. Normaal ging een consortium met Besix, BPC/BPI (twee dochters van de beursgenoteerde groep CFE) en Immobel de vier sites herontwikkelen. Volgens een persbericht uit 2020 was de verkoop van de sites verbonden aan de toekenning van de bouw van de nieuwe hoofdzetel van de NMBS, die nog niet gestart is. De spoorwegmaatschappij wil het leegstaande postsorteercentrum aan de Fonsnylaan in Sint-Gillis, aan de achterkant van het Zuidstation, renoveren en uitbreiden om al haar werknemers in Brussel te centraliseren. 

Het consortium rond Besix haalde begin 2020, net voor de pandemie, het bouwproject van de hoofdzetel binnen. De NMBS wilde haar investering deels financieren door de vier complexen aan het consortium te verkopen. Dat mocht dan de vier sites voor eigen rekening en op eigen risico omvormen tot een wijk met winkels, kantoren en woningen. 

De NMBS maakt niet duidelijk wat er precies veranderd is aan de oorspronkelijke deal. “We willen de renovatie en de uitbreiding van de NMBS-gebouwen deels financieren met de opbrengst van de verkoop van de verschillende huidige sites”, reageert NMBS-woordvoerder Bart Crols in De Tijd. 

Maar het lijkt er sterk op dat het consortium geen interesse meer heeft in de vier sites. Vermoedelijk heeft de NMBS nu gewoon een prijs afgesproken voor de bouw van de nieuwe hoofdzetel, die het spoorbedrijf in eigendom wil houden. De afsplitsing van de verkoop van de vier sites heeft voor het consortium twee grote voordelen. Enerzijds waren de berekeningen uit 2020 niet realistisch meer door de fors gestegen bouwkosten en de stilgevallen vastgoedmarkt. Een insider schatte de potentiële omzet van de herontwikkeling bij de toekenning op 350 à 400 miljoen euro. 

Anderzijds reduceren de geselecteerde bedrijven hun enorme risico’s bij het ‘project van de eeuw’. De bouw van de hoofdzetel loopt forse vertraging op. Ondanks een negatief advies van de gemeente Sint-Gillis kreeg het project eind 2022 een bouwvergunning van het Brussels Gewest. Maar begin vorig jaar vochten enkele buurtbewoners en verenigingen die vergunning aan bij de Raad van State, die nog geen beslissing nam. De NMBS hoopt dat de werken, die drie jaar zouden duren, eind 2024 beginnen. Eerst was het de bedoeling dat de eerste medewerkers dan al in het nieuwe gebouw zouden trekken. Maar ook als het protest gaat liggen, belooft de werf complex te worden. 

Ook de herontwikkeling van de andere gebouwen wordt niet eenvoudig. Door discussies tussen de vele bevoegde overheden zit de opwaardering van de verloederde Zuidbuurt al jaren in het slop. De promotor Atenor probeert al 15 jaar een complex naast het Zuidstation te bouwen. 

Geïnteresseerde partijen kunnen tot 3 september een bod op de kantoorcomplexen uitbrengen. ‘Wij twijfelen er niet aan dat we interessante biedingen zullen binnenkrijgen’, zegt Crols. De verkoop wordt pas effectief na de voorlopige oplevering van de nieuwe NMBS-hoofdzetel. 

De NMBS zette recent nog een terrein in de etalage: Leuven-Noord. De site van bijna 25 hectare, begrensd door treinsporen, het Provincie­domein Kessel-Lo en de E314, bevindt zich een kilometer ten noorden van het station van Leuven. Geïnteresseerden moeten minstens 30 miljoen euro bieden. 

• Belgische spoorwegen (NMBS) zetten enorme kantoorcomplexen aan station Brussel-Zuid ineens te koop. Dit postsorteercentrum moet het nieuwe hoofdkantoor worden. Foto De Wereld Morgen.