Bus

De situatie lijkt een kopie van die bij Zorgvervoer en Taxi: CNV Vakmensen accepteert het bod van de werkgevers voor een nieuwe tour-cao, terwijl FNV de kont tegen de krib gooit en de leden het definitieve voorstel van de werkgevers, Busvervoer Nederland.

“Een eindbod is niet altijd een eindbod,” aldus CNV Vakmensen.  “Dat bleek wel tijdens het ingewikkelde en moeizame cao-traject voor de touringcarbranche. Na meerdere afwijzingen en acties zijn de leden van CNV Vakmensen uiteindelijk akkoord gegaan met het derde eindbod van de werkgevers voor een nieuwe cao voor de touringcarbranche.”

De cao was eind vorig jaar al verlopen. “We zijn opgelucht dat er eindelijk weer een nieuwe cao is en dat de lonen in januari omhoog gaan”, zegt onderhandelaar Fadua Toufik van CNV Vakmensen. “Het is wel een bijzonder moeizaam traject geweest. Tot twee keer toe kregen we van de werkgevers een eindbod en tot twee keer toe hebben onze leden dat afgewezen. Daarna kregen we nóg een eindbod met een aantal verbeteringen. Met het derde eindbod zijn onze leden nu akkoord gegaan. Niet allemaal van harte overigens. Maar beter een cao waar alle werkgevers in de branche zich aan moeten houden, dan helemáál geen cao.”

FNV-leden in de touringcarsector hebben het definitieve bod van de werkgevers voor een nieuwe cao Besloten Busvervoer voor circa 4.000 werknemers weggestemd. Lutz Kressin, bestuurder FNV Toer: “De leden die tegen hebben gestemd, vinden het bod respectloos. Leden die voor hebben gestemd, zeggen dat onder protest te hebben gedaan.”

Ondanks de tegenstem van FNV-leden komt er wel een nieuwe cao, omdat leden van een andere vakbond wel voor het eindbod stemden. “Met als gevolg dat touringcarchauffeurs met pijn in het hart de sector verlaten. Die lege plekken worden niet opgevuld, omdat de arbeidsvoorwaarden niet aantrekkelijk genoeg zijn voor nieuwkomers”, aldus Kressin. De FNV-leden blijven, net als in de sector Zorgvervoer en Taxi, actievoeren voor een betere cao. “De komende tijd gaan we nadenken hoe we de werkgevers onder druk kunnen blijven zetten. Gelukkig zijn er in de sector individuele bedrijven die betere voorwaarden bieden dan de cao,” aldus Kressin. “We gaan kijken of we daar een lijst van kunnen maken, zodat het duidelijk is bij welk bedrijf je moet zijn voor goede arbeidsvoorwaarden.”

De nieuwe cao heeft een looptijd van 2 jaar (van 1 januari 2023 tot 1 januari 2025). In die periode gaan de lonen in totaal met 11% omhoog: 7% per 1 januari 2023 en 4% per 1 januari 2024.  Ter compensatie van het cao-loze jaar (2022) krijgen werknemers die op 31 december 2022 in dienst zijn een eenmalige uitkering van 1.250 euro bruto.

Ook komt er op termijn een nieuwe pauzeregeling, in plaats van de veel bekritiseerde 5/6-regeling (waarbij werkgevers 1/6 van de werktijd als pauze mogen inboeken). Die 5/6-regeling vervalt per 1 januari 2024. Daarvoor in de plaats komt tijdelijk een andere (betere) pauzestaffel. Vakbonden en werkgevers werken intussen aan een nieuwe pauzeregeling, die in 2025 moet ingaan.

Verder hebben de werkgevers toegezegd om zich constructief op te stellen bij afspraken over een betere werk-privébalans. Toufik: “We willen dat werkgevers tijdige planningen maken, met fatsoenlijke rusttijden, waarbij werkgevers beter rekening houden met reistijden en overgangen van late naar vroege diensten.”

• Overeenkomst tussen CNV Vakmensen en werkgevers over tour-cao, FNV-leden tegen definitieve voorstel. Redactiefoto.

Busconstructeur Ebusco lanceerde vrijdag de allereerste elektrische Ebusco 3.0 18 meter. Deze Ebusco 18-meter 3.0 bus is volgens de busbouwer het toppunt van efficiëntie, wat leidt tot een extreem lage Total Cost of Ownership voor ov-bedrijven. Dankzij het gebruik van lichtgewicht composieten is de Ebusco 3.0 18 meter met een startgewicht van slechts 14.500 kg baanbrekend qua gewicht. Door de lichtgewicht carrosserie te combineren met efficiënte accupakketten van 350+ en 500+ kWh, heeft de Ebusco 3.0 18-meter een bereik van maximaal 700 kilometer op een enkele lading – voldoende voor een dagdienst – en heeft een maximale capaciteit van 150 passagiers. Hoewel de eerst geproduceerde nieuwe bus vrijdag werd onthuld, heeft Ebusco afgelopen jaar al meerdere orders voor deze bus binnengekregen, waaronder voor Oslo, Orebro Lan, Rouen en Vaxjo. In 2023 zal Ebusco de productie verder opschalen met een speciale lijn voor gelede busmodellen om aan de vraag te voldoen.

Dankzij de in de vloer geïntegreerde batterijen heeft de 18 meter 3.0 gelede bus een zeer laag zwaartepunt, wat een positief effect heeft op het rijgedrag van de bestuurder en het comfort van de passagiers. Ebusco kiest opnieuw voor kobaltvrije LFP-batterijen vanwege veiligheids-, ethische en duurzaamheidsoverwegingen. Door de lichtgewicht constructie kunnen alle assen worden voorzien van een enkele band. Hierdoor is het mogelijk om van voor naar achter een extra breed gangpad te creëren met een breedte van 90 centimeter, wat de doorstroming door de bus vergroot en de bus extra toegankelijk maakt ook voor mensen met een lichamelijke beperking, en voor kinderwagens.

De composiet zijwanden zijn geïnjecteerd met een schuim dat zorgt voor een hoge thermische isolatie. Deze hoge isolatiewaarde verlaagt het energieverbruik van het koel- en verwarmingssysteem verder en heeft daarmee een positief effect op de actieradius van de bus. De samenstelling van composiet en schuim zorgt ook voor een hoger passagierscomfort en extra veiligheid door de sterkte-eigenschappen van composiet.

“Ik ben enorm trots dat we vandaag deze baanbrekende bus van 18 meter kunnen presenteren,” zei een tevreden Peter Bijvelds, CEO van Ebusco. “Met ongeveer een derde van ons personeelsbestand werkzaam in R&D en engineering, slagen we er continu in om ons op hoge snelheid te ontwikkelen. Dit heeft nu geresulteerd in de lichtste en meest efficiënte gelede bus ter wereld.”

• Ebusco onthult superzuinige extreem lichtgewicht gelede elektrische Ebusco 3.0 18 meter met 700 km actieradius. Foto Ebusco.

Busconstructeur Ebusco tekende een contract met NIAG – net als Transdev onderdeel van de Rethmann Group – voor twaalf Ebusco 3.0 12-meter bussen. De levering van deze bussen is gepland voor eind 2023.

De nieuwe twaalf Ebusco 3.0-bussen van 12 meter zullen worden ingezet door ov-bedrijf NIAG dat de bussen zal inzetten in de omgeving van Wesel en Kleef. Voor deze order nam Ebusco het op tegen andere voorkeursleveranciers in een zogenaamde mini-tender.

Niederrheinische Verkehrsbetriebe AG (NIAG) is een moderne dienstverlener op het gebied van vervoer en mobiliteit met ongeveer 800 werknemers. Het verzorgt logistieke verbindingen voor de regio op twee kerngebieden: lokaal openbaar vervoer en logistiek. Met een buslijnennet van meer dan 2.200 kilometer en 36,5 miljoen passagiers per jaar is NIAG de grootste aanbieder van openbaar busvervoer in de regio Niederrhein.

Hendrik Vonnegut, bestuurder bij NIAG, zegt over de order: “We zijn blij dat we de eerste twaalf elektrische bussen voor NIAG bij Ebusco hebben besteld. Deze initiële bestelling is de eerste belangrijke stap naar de elektrificatie van de gehele busvloot.“

Ebusco-CEO Peter Bijvelds voegt toe: “Wij zijn verheugd over deze samenwerking met NIAG/Transdev, aangezien wij het engagement delen om de overgang naar zero emission openbaar vervoer, waarin Transdev een leider is in de ov-sector, te stimuleren. Aangezien we al meer dan 170 bussen aan Transdev hebben geleverd, is deze order een duidelijke erkenning voor Ebusco en we kijken ernaar uit om onze succesvolle samenwerking met Transdev en NIAG verder uit te breiden.”

• Niederrheinische Verkehrsbetriebe AG schaft 12 Ebusco 3.0 12-meterbussen aan.

IVECO BUS lanceerde de commerciële campagne ReGENERATE voor gereviseerde reserveonderdelen en bevestigt zijn engagement voor een steeds duurzamere mobiliteit door een uitgebreid gamma gereviseerde onderdelen voor zijn bussen en touringcars aan te bieden. Deze alternatieve en aanvullende oplossing voor nieuwe originele onderdelen is zuinig op de hulpbronnen zonder afbreuk te doen aan kwaliteit en veiligheid. Meer dan 400 onderdelen, waaronder aandrijflijn, motoren, uitlaat en remonderdelen zijn beschikbaar voor klanten.

De 100% originele gereviseerde Reman onderdelen van IVECO BUS zijn, aldus de busconstructeur, afkomstig van geretourneerde onderdelen die zijn gecontroleerd, gedemonteerd en uiteindelijk gereviseerd in onze speciale fabriek van Garchizy, in Frankrijk. “IVECO BUS Reman producten garanderen dezelfde prestaties en kwaliteit als de gelijkwaardige originele onderdelen, met twee jaar garantie op complete motoren en versnellingsbakken, en een jaar op alle andere producten. Het productvoordeel voor de klant is reëel (tot 50% besparing ten opzichte van een gelijkwaardig nieuw product) en biedt ook vanuit economisch oogpunt een concurrerende oplossing.”

“In de praktijk worden de kernen van reserveonderdelen zoals motoren of turbo’s van IVECO BUS-voertuigen opgehaald bij ons reparatienetwerk en vervolgens zorgvuldig gedemonteerd. Elk onderdeel volgt een speciaal aangepast reinigingsproces met chemische en mechanische methoden, en vervolgens een streng en technologisch geavanceerd onderzoek waarbij elk defect onmiddellijk wordt aangetoond. Daarna volgt de cruciale fase van de revisie volgens dezelfde technische bewerkings- en inspectiespecificaties als de nieuwe originele onderdelen. Ten slotte worden de gereviseerde onderdelen geassembleerd en getest om hun perfecte staat van conformiteit en werking te garanderen. Ze voldoen opnieuw aan de hoogste kwaliteitsnormen, net als nieuwe onderdelen.”

Dit revisieproces, in tegenstelling tot een traditionele reparatie, verzekert volgens IVECO BUS de klanten van een hoog kwaliteitsniveau, aangezien gerepareerde producten niet hetzelfde industriële proces of dezelfde conformiteitstest ondergaan. Hun betrouwbaarheid, vooral bij grote reparaties, is niet vergelijkbaar en de stilstandtijd van de machine is veel langer.

De klanten die kiezen voor de door Reman Parts gecertificeerde gereviseerde onderdelen genieten drie voordelen: “Ze behouden de oorspronkelijke prestaties van hun voertuigen en optimaliseren hun onderhoudsbudget, terwijl ze de natuurlijke hulpbronnen sparen door gebruikte onderdelen als grondstof te gebruiken, kan IVECO BUS zijn impact op het milieu aanzienlijk beperken. Zo vereist het herfabriceren van originele onderdelen 80% minder energie dan de productie van een nieuw onderdeel, waardoor de wereldwijde CO2-uitstoot met 28 miljoen ton kan worden verminderd, dat wil zeggen het equivalent van het energieverbruik van 3 miljoen woningen in één jaar. Ook kan de levensduur van oudere bussen worden verlengd.”

“Het ReGENERATE-recyclingprogramma van IVECO BUS Reman Parts is een efficiënte recyclingoplossing volgens het model van de kringloopeconomie en beantwoordt aan de economische eisen van de klant en biedt een antwoord op de milieu-uitdagingen dankzij een dubbele beheersing van de reparatiekosten en het gebruik van grondstoffen.”

• IVECO BUS lanceert ReGENERATE-campagne voor gereviseerde reserveonderdelen.

In de afgelopen jaren waren de nieuwe dienstregelingen mid-december aanleiding voor uitbreiding van het aanbod en aansluitingen van trein, tram, metro en bus. Sinds corona en vooral vanwege de daling van het aantal ov-reizigers en de personeelstekorten bij de ov-bedrijven is alles anders en met name op busgebied zijn de nieuwe dienstregelingen die vandaag ingaan een deceptie voor mensen die afhankelijk zijn van het ov. Het lijkt eerder alsof het Nederlandse ov fors afschaalt. Het alom gebruikte woord ‘versobering’ is een veelgebruikt eufemisme, terwijl er in de kwaliteit en kwantiteit van het ov in grote delen van het land uitermate fors wordt geknepen. De vervoersarmoede in dunbevolkte gebieden in Nederland neemt toe.

Freek Bos van Reizigersverenging Rover zegt tegen de NOS bezorgd te zijn: “Afgelopen jaar ging nog om relatief kleine veranderingen zoals minder bussen in het uur of het schrappen van de eerste of laatste rit. Maar nu worden hele lijnen opgeheven.” De NOS geeft Een, een dorp in het noorden van Drenthe, als voorbeeld. In de nieuwe dienstregeling is daar de regionale buslijn 84 opgeheven. Volgens de provincie maakten er te weinig mensen gebruik van en moet er door het wegvallen van de coronasteun worden bezuinigd. Een alternatief voor de inwoners is er niet, want de dichtstbijzijnde bushalte is nu kilometers verderop.

Inwoner en raadslid Christel Pijpker baalt er van. “Hoe moeten onze jongeren nu naar school? En de minder mobiele ouderen die boodschappen willen doen?” Pijpker legde zich er niet bij neer. “Ik startte een petitie en had talloze overleggen met provincies en vervoerders. Maar het mocht niet baten.”

Maar het dorp Een is bepaald geen uitzondering. Door heel Nederland worden dit weekend buslijnen definitief opgeheven, vooral in landelijk gebied.

In sommige gebieden zetten inwoners noodgedwongen nu met vrijwilligers zelf een bussysteem op: de aloude buurtbus. Maar daarbij komt vaak een hoop papierwerk kijken en er zijn veel mensen voor nodig om zo’n systeem soepel te laten draaien.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) kwam enige tijd geleden al tot de conclusie dat veel voorzieningen in landelijk gebied niet of nauwelijks meer met het ov bereikbaar zijn. Het PBL stelt onomwonden dat dit deels het gevolg is van politieke keuzes. En dat leidt tot vervoersarmoede omdat mensen niet volledig kunnen deelnemen aan de maatschappij omdat ze hun bestemming niet kunnen bereiken per ov.

Volgens Rover’s Freek Bos gebeurt het schrappen van een buslijn vaak vanwege de kosten. Maar daar kunnen overheden ook anders naar kijken, denkt hij. “Het openbaar vervoer kost geld. Maar wanneer mensen vereenzamen, kost de ggz misschien nog wel meer. Net als die speciale busjes die ouderen en hulpbehoevenden kunnen bestellen. Wat als daar nu gewoon een normale busdienst had gereden?”

In Nederland bepalen de provincies (of gemeenten, in het geval van de grote steden) via een aanbesteding welke vervoerder waar mag rijden. Daarbij horen ook voorwaarden, bijvoorbeeld dat een buslijn door een bepaalde plaats moet lopen, of minstens een keer per uur moet rijden. OV-bedrijven krijgen daarvoor een subsidie.

Elk jaar komt het ov-bedrijf met een voorstel hoeveel bussen ze voor dat bedrag kunnen laten rijden. Het provinciebestuur beoordeelt dat voorstel en neemt uiteindelijk het definitieve besluit of (bijvoorbeeld in tijden van bezuinigingen) een lijn wordt geschrapt.

Het opheffen van de buslijn geeft Christel Pijpker in Noord-Drenthe een nare bijsmaak. “Alsof we er hier op het platteland niet toe doen. Ze zeggen: jullie zijn niet rendabel. En de gevolgen ziet Pijpker nu al om haar heen. “We zien hier dat gezinnen het opheffen van de buslijn meenemen als reden om te verhuizen. Bijvoorbeeld omdat ze kinderen hebben die straks naar de middelbare school verderop moeten. Dat vind ik doodzonde.”

Wijzigingen voor de bus, tram, metro en veerponten zijn te vinden op de websites van de vervoerders. Ook routeplanner 9292.nl heeft een overzicht gemaakt.

• In de nieuwe dienstregeling worden vooral veel buslijnen geschrapt vanwege ‘onrendabel’; Vervoersarmoede neemt toe. Redactiefoto.

De Nightliners van Arriva in Breda rijden in het weekend van 17 en 18 december 2022 voor het laatst. Na dat weekend rijden er geen Nightliners meer vanuit Breda. Door personeelstekort is het niet langer mogelijk om de nachtbussen nog te laten rijden, aldus Arriva. Dit, in navolging op ook het stopzetten van de Nightliners vanuit Tilburg en Den Bosch eerder dit jaar.Arriva zegt het ten zeerste te betreuren deze beslissing te moeten nemen. Zeker, nu het uitgaansleven in de weekenden in de grote steden weer op gang is gekomen. Echter, ook uitzendbureaus of samenwerkingspartners van Arriva kunnen momenteel niet voldoende chauffeurs leveren voor een betrouwbare dienstregeling op de nachtlijnen. De Nightliners zijn een extra dienst die Arriva aanbiedt, aanvullend op de reguliere dienstregelingen overdag. Onder meer door de naweeën van corona, in combinatie met een krappe arbeidsmarkt, is er sprake van een tekort aan buschauffeurs. Arriva is dan ook voortdurend op zoek naar nieuw personeel.

De volgende lijnen rijden in het weekend van 17 en 18 december 2022 voor het laatst:

• Lijn 850 Breda Centrum – Etten-Leur
• Lijn 851 Breda Centrum – Etten-Leur via Schoenmakershoek
• Lijn 852 Breda Centrum – Made
• Lijn 854 Breda Centrum – Oosterhout
• Lijn 855 Breda Centrum – Zundert

• Twitterbericht: Door personeelstekort heft Arriva de Nightliner-service in Breda na het weekend van 17 en 18 december op.

Komend voorjaar start de aanbesteding van het Friese openbaar vervoer. Als basis voor deze aanbesteding is het Ontwerp Programma van Eisen (PvE) opgesteld. Hierin staan de minimale eisen waar de inschrijvende vervoerders aan moeten voldoen. Het uiteindelijke aanbod van de vervoerder kan dus uitgebreider zijn. Iedereen kan tot en met 20 januari 2023 reageren op dit Ontwerp PvE.

Door de effecten van corona heeft de provincie Fryslân gekozen voor een overbruggingsconcessie van twee jaar. Deze concessie loopt 14 december 2024 af. De provincie Fryslân verleent de nieuwe concessie aan een vervoerder voor de periode van 15 december 2024 tot en met december 2034.

Een van de belangrijkste uitgangspunten is om reizigers terug in het Friese openbaar busvervoer te krijgen en om nieuwe reizigers te winnen. Op het gebied van verduurzaming streeft de provincie ernaar om zo snel als mogelijk en in ieder geval vanaf 2030 alleen nog maar zero emissie bussen te laten rijden.  

“We dagen vervoerders uit om met creatieve oplossingen te komen”, zegt de Friese gedeputeerde Avine Fokkens-Kelder. “Zo willen we ook het platteland zo goed mogelijk bereikbaar houden. Want of je nu in Burgwerd woont, in Lioessens of in een van onze grotere plaatsen: overal moet je de mogelijkheid hebben om van het openbaar vervoer gebruik te maken.” 

Van 7 december 2022 tot en met 20 januari 2023 kan iedereen die belangstelling heeft voor het openbaar vervoer reageren op het Ontwerp PvE door een reactie in te dienen via https://www.fryslan.frl/busvervoer-fryslan. Nadat alle reacties zijn beoordeeld PvE vast. 

De provincie denkt in maart te starten met de aanbesteding. Elk bedrijf dat het openbaar vervoer zou willen verzorgen, moet op basis van het bestek een offerte sturen naar de provincie. De provincie beoordeelt de offerte en beslist welke partij de komende tien jaar het vervoer mag gaan verzorgen. Naar verwachting is dit in het najaar van 2023 duidelijk.

• Eisen busvervoer Fryslân 2024-2034 ter inzage; overbruggingsconcessie tot 14 december 2024.