Bedrijven met meer dan 100 werknemers moeten vanaf 2025 hun uitstoot van het woon-werkverkeer en het zakelijk verkeer terugdringen. De regering hoopt hiermee 1 megaton aan CO2-uitstoot te besparen. “Dat zal soms met zure maatregelen gaan”, vertelt de directeur van stichting Anders Reizen aan RTL-Z. “Je betaalt je parkeerplaats op kantoor zelf bijvoorbeeld. Of kunt helemaal niet parkeren.”

Zo probeert het energiebedrijf Eneco nu al het woon-werkverkeer van zijn drieduizend werknemers te vergroenen. Dat lukt alleen ‘met stevige ingrepen’, waarschuwt de HR-manager Jeroen Overgoor. De Eneco-parkeergarage kom je inmiddels niet zomaar meer binnen. Ook niet als je daar werkt. Het bedrijf probeert werknemers te stimuleren om op een groene manier naar hun werk te gaan. De slagbomen van het Rotterdamse hoofdkantoor gaan inmiddels alleen nog maar omhoog voor werknemers die kunnen bewijzen dat het verschil tussen auto-reistijd en treinvervoer groter is dan 35 minuten. Hun auto’s mogen ook niet meer dan 150 CO2 per km uitstoten. Na 2030 zijn alle auto’s met verbrandingsmotor niet meer welkom.

Volgens directeur Hugo Houppermans van Anders Reizen is het belangrijk dat bedrijven die zulke impopulaire maatregel nemen, daar ook iets tegenover stellen. Anders Reizen is een samenwerkingsverband van zo’n 70 grote bedrijven en overheden in Nederland (waaronder NS, Shell, Unilever, KPN, de provincies). De stichting zoekt naar de beste manier om in 2030 de CO2-uitstoot van zakelijk reizen (inclusief woon-werkverkeer) te halveren.

Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) stootte het Nederlandse vervoer over land (spoor- en wegvervoer) in 2020 zes miljard kilo aan CO2 of andere broeikasgassen uit. Het streven van de overheid nu is om per 2030 1 megaton (1 miljard kilo) aan CO2-uitstoot te besparen. Dat is dus een kleine 17 procent in vergelijking tot de uitstoot van 2020.

“Je moet zoet en zuur samen presenteren”, zo legt Houppermans uit. “Het Havenbedrijf Rotterdam is een mooi voorbeeld. Dat is gestopt met het huren van parkeerplaatsen voor de werknemers. Als je je auto naast het kantoor wilt parkeren moet je daar zelf voor betalen. Maar daar staat tegenover dat je een gratis ov-kaart kunt krijgen.” Ook Eneco geeft werknemers een ov-kaart. 

Andere bedrijven zoals waterbedrijf Vitens bieden mensen die fietsen naar hun werk een twee keer zo hoge kilometervergoeding als mensen die met de auto komen. Toch blijft er altijd een grote groep die beweert niet zonder de auto te kunnen komen.

“Mensen die in de late avond en nacht in ploegendiensten werken kunnen we het ov niet in krijgen”, zegt Houppermans. “Maar iemand met het excuus dat hij of zij in een buitengebied woont, kun je laten rijden tot aan een station waar geparkeerd kan worden. Om vervolgens verder te reizen met het openbaar vervoer.”

Het gedrag van werknemers veranderen is de uitdaging voor bedrijven volgens Houppermans. Het initiatief daarvoor moet wel van de bedrijven komen, vindt hij. “Onbekend maakt onbemind. Maar als je een alternatief biedt, wil een medewerker best. Zo hebben ABN Amro en Triodos Bank nieuwe werknemers een ov-kaart gegeven om twee maanden te proberen. Het heeft daarna voor een verdubbeling van het ov-gebruik gezorgd in die groep.”

Houppermans verwacht, hoewel het thema – ondanks de overheidsdeadline van 2025 in zicht – vaak nog niet belangrijk genoeg is voor bedrijven, dat bedrijven ook anders over hun (snelweg)locatie gaan denken: bij een ov-knooppunt bijvoorbeeld.

• De auto parkeren bij kantoor wordt door de klimaatdoelen steeds lastiger. Foto Deskfinder.