De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) richt zich in haar toezicht en handhaving op de grootste risico’s voor mens en milieu. “De komende jaren krijgt het milieu meer aandacht: de effecten van schadelijke stoffen zoals PFAS en broeikasgassen zijn vaak niet met het blote oog te zien, maar hun impact is groot. Op onze gezondheid en onze leefomgeving.” Dit zegt inspecteur-generaal Mattheus Wassenaar over de meerjarenstrategie van 2026 tot 2029. In de meerjarenstrategie laat de ILT zien wat de agenda is voor de komende 4 jaar.  

De ILT zet zich elke dag in voor veiligheid, vertrouwen en duurzaamheid in transport, infrastructuur, milieu en wonen. “Dat doen we door vergunningverlening, toezicht en handhaving. Denk aan veilig vervoer van gevaarlijke stoffen, minder geluidshinder door de luchtvaart en voldoende betaalbare sociale huurwoningen. We signaleren milieurisico’s, zoals risisco’s door staalslakken. En als het nodig is gaan we bij een vermoeden van strafbare feiten over tot opsporing.” 

Bedrijven zijn er zelf verantwoordelijk voor om zich aan de regels te houden. Mattheus Wassenaar, inspecteur-generaal bij de ILT: “Van bedrijven verwachten wij dat zij hun maatschappelijke verantwoordelijkheid serieus nemen en hun zorgplicht actief invullen. We kijken dan ook steeds nadrukkelijker naar de manier waarop bedrijven eigenaarschap laten zien en omgaan met maatschappelijke risico’s. Als bedrijven tekortschieten in hun verantwoordelijkheid of de wet overtreden, treden we op.”  

De ILT werkt aan een veelheid van onderwerpen. “We richten ons op de grootste risico’s voor mens en milieu, daar waar ons handelen écht verschil maakt. Hierbij maken we een afweging tussen maatschappelijke risico’s, wettelijke verplichtingen en politieke en maatschappelijke wensen. De komende 4 jaar richt de ILT zich meer op milieu en minder op transport. We zien namelijk dat de druk op het milieu toeneemt door complexe en grootschalige risico’s, terwijl het transportdomein over het algemeen de veiligheidsrisico’s beter en professioneel heeft georganiseerd.” 

Milieuschade kost de samenleving veel geld. Het Planbureau voor de Leefomgeving berekende dat de uitstoot van milieuverontreinigende stoffen jaarlijks € 46 miljard per jaar schade toebrengt aan de gezondheid van mens en natuur. Dat is anderhalf keer zoveel als in 2018. 

De ILT heeft minder budget vanwege een aantal taakstellingen voor de periode 2025-2029. Ook zijn er noodzakelijke investeringen nodig voor ICT. “Ons toezicht zal daarom niet overal even intensief zijn. Tegen de politiek zeggen we nu expliciet: als de financiering voor een taak wegvalt, dan kunnen we die taak niet meer uitvoeren. Nieuwe taken kunnen we zonder financiering niet oppakken.” aldus Wassenaar. Naar verwachting komen er voor de ILT nieuwe taken bij op de terreinen van circulaire economie, weerbaarheid en luchtvaart. 

• Inspecteur-generaal Mattheus Wassenaar (links) reikte de ILT Meerjarenstrategie uit aan Robert Tieman, minister van Infrastructuur en Waterstaat. Foto ILT.