De FNV overweegt om de overheid via de rechter te dwingen om de wet DBA te gaan handhaven. Dat heeft de vakbond donderdag 3 februari, in een brief aan minister Van Gennip (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en staatssecretaris Van Rij (Financiën), laten weten.

De wet werd in 2016 ingevoerd om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, maar de handhaving werd al snel stopgezet. “Al zes jaar laat de overheid bedrijven hun gang gaan met het inhuren van schijnzelfstandigen, terwijl sprake is van werkgeverschap,” zegt Zakaria Boufangacha, vicevoorzitter FNV. “Dat is ook keer op keer bekrachtigd in rechtszaken die wij hebben aangespannen tegen die bedrijven. Wij willen deze makkelijke ontsnappingsroute nu eindelijk gedicht hebben.”

De wet DBA is ingevoerd om schijnzelfstandigheid op de arbeidsmarkt te bestrijden. Opdrachtgevers zouden daarmee aansprakelijk gesteld kunnen worden als er feitelijk op basis van een arbeidsovereenkomst wordt gewerkt.  Werkt iemand in loondienst, dan moet de werkgever belasting en premies betalen. Vanaf 2019 heeft FNV er herhaaldelijk bij de overheid op aangedrongen de wet DBA te handhaven. Dat deed de vakbond na gerechtelijke uitspraken waarin werd bepaald dat de bezorgers van maaltijdbezorger Deliveroo geen zelfstandigen waren, maar recht hadden op een arbeidsovereenkomst en de cao op hen moest worden toegepast.

Inmiddels heeft de FNV ook in hoger beroep gewonnen van Deliveroo. Verder heeft FNV ook zaken tegen andere platformbedrijven gewonnen zoals Uber en Helpling. Daarnaast heeft de Nederlandse Arbeidsinspectie in een rapport over Temper vastgesteld dat sprake is van een arbeidsovereenkomsten, omdat Temper feitelijk een uitzendbureau is. Bovendien merkte de Nederlandse Arbeidsinspectie de bezorgers bij Deliveroo -net als de rechter- aan als werknemers.

Boufangacha: “Bij de Deliveroo-uitspraak van drie jaar geleden had de overheid al kunnen en moeten ingrijpen, omdat de uitspraak van de rechter duidelijk maakte dat de maaltijdbezorgers geen zelfstandigen zijn. Maar omdat de overheid dat toen niet deed, konden platformbedrijven doorgaan met het afschuiven van hun werkgeversverantwoordelijkheid op maaltijdbezorgers, schoonmakers, taxichauffeurs en horecapersoneel. Het werkt totaal ondermijnend voor de arbeidsmarkt én de rechtstaat als rechterlijke uitspraken niet worden opgevolgd. Arbeidsrelaties zijn aan regels gebonden, anders wordt het een wildwest. Er groeit nu een generatie schijnzelfstandigen op, die niet eens weet wat een arbeidscontract is en nul zekerheid heeft. En de overheid doet zichzelf -en daarmee de samenleving- vele tientallen miljoenen tekort aan niet geïnde premies.”

De FNV overweegt nu een rechtszaak tegen de Staat vanwege het, inmiddels heel urgente, belang van een snelle oplossing. In de brief schrijft de vakbond vóór 17 februari een adequate reactie van de minister en staatssecretaris te verwachten. “Als die er niet komt, overwegen we een procedure tegen de Staat wegens het stelselmatig tekortschieten van de handhaving en het wanbeleid wat de overheid tot nu toe rond de schijnzelfstandigen heeft laten zien”, aldus Boufangacha.

• FNV denkt over gang naar rechter om handhaving wet DBA tegen schijnzelfstandigheid. Foto FNV.