Het doorgaans goed geïnformeerde Belang van Limburg stelt dat Nederland terug lijkt te komen op de beloftes die zijn gedaan over de spoorlijn Hamont-Weert. Daarmee zou Belgisch Limburg (en Antwerpen) een rechtstreekse verbinding krijgen met het Nederlandse IC-net. De trein uit Antwerpen staat immers 40 minuten stil in Hamont. Genoeg voor een slag naar Weert. Aanvankelijk zag het er goed uit voor de heropening van deze verbinding, maar de laatste onderzoeken zijn niet erg positief.

Na jaren van lobbyen aan beide kanten van de grens, leek er eindelijk een doorbraak in de maak rond de spoorlijn Hamont-Weert. Zowel aan de Belgische als aan de Nederlandse zijde groeide de afgelopen jaren politieke bereidheid om de grensoverschrijdende spoorlijn opnieuw te openen voor personenvervoer. In mei vorig jaar nam de voltallige Kamer in België nog een resolutie aan die de federale regering oproept om werk te maken van de heropening. De sporen, onderdeel van de historische IJzeren Rijn, liggen er nog altijd en worden sporadisch gebruikt door goederentreinen die naar de zinkfabriek in Budel rijden.

In 2017 nam de Nederlandse regering Rutte III de heropening van de lijn Hamont-Weert expliciet op in haar regeerakkoord. In het nieuwe regeerakkoord komt de lijn niet meer voor.

In België werd inmiddels het traject Mol-Hamont geëlektrificeerd. Nederland wil immers geen dieseltreinen zien in het natuurgebied de Meinweg tussen Hamont en Weert. Het wachten was alleen nog op de werkzaamheden aan de Nederlandse kant, waar ruim 10 kilometer spoor geëlektrificeerd moet worden.

Liz Zoetekouw, woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) vertelde de krant dat “de laatste onderzoeken niet erg positief zijn.” Begin december maakte demissionair staatssecretaris van IenW Steven van Weyenberg (D66) in een brief aan de Tweede Kamer bekend dat er vorige zomer een update werd gemaakt van de maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA): “Ook na de update laat die zien dat de investeringen de opbrengsten ver overschrijden.”

In 2019 berekende infrabedrijf ProRail al dat de reactivering 50 tot 150 miljoen euro zou kosten. Van Weyenberg noemde die schatting aan de conservatieve kant omdat er te weinig rekening werd gehouden met maatregelen die in het Natura2000-gebied moeten worden genomen. De onwil om treinen door het stiltegebied De Meinweg te laten rijden is onverminderd groot aan Nederlandse kant.

De NMBS, die de lijn zou gaan rijden, berekende eerder dat er een potentieel is van 1.030 reizigers per dag. Dat cijfer is niet slecht, maar onvoldoende om de kosten te dekken, waardoor het dossier het stempel ‘negatieve businesscase’ kreeg. Daarom staat het project niet meer in het regeerakkoord en moet de nieuwe Nederlandse regering binnen afzienbare tijd daarover beslissen.

Terwijl federaal mobiliteitsminister Georges Gilkinet niet voorbarig wil zijn met het trekken van conclusies, wordt in Nederlands Limburg en Weert (die samen al 6 miljoen opzij zetten voor co-financiering) ontgoocheld gereageerd. België geeft aan dat het het belang van de verbinding blijft benadrukken, maar dat de beslissing volledig bij Nederland ligt. Binnenkort is er weer Belgisch-Nederlands spooroverleg.

• Haalt Nederland de toekomstige spoorverbinding Hamont-Weert onderuit? Foto Rover.