Taxichauffeurs op het Zaailand, het centraal-gelegen plein in Leeuwarden, weigeren ’s nachts korte ritten, omdat ze dan minder geld verdienen. De frustratie is groot bij stappers en collegachauffeurs. Dat blijkt uit een rondgang van Yung Frysk, aldus Omrop Fryslân. Yung Frysk is het taalpromotieproject van Afûk en Omrop Fryslân. Studenten maken filmpjes voor sociale media met als doel om jongeren enthousiast te maken over het Fries.  

Elk weekend staan er vijftien tot twintig taxi’s in de rij op het Zaailand om stappers weer thuis te brengen. Maar het komt geregeld voor dat ze geweigerd worden als de bestemming ’te dichtbij’ is. De Gemeente Leeuwarden heeft geen taxibeleid en leunt op het ‘corrigerend effect’ van periodieke ILT-controles.  

Deze korte taxiritten leveren taxichauffeurs minder geld op. Als ze de rit wel accepteren, dan moet de taxi na afloop achteraan in de rij op het Zaailand aansluiten. Het kan dan een hele tijd duren voordat er weer een klant instapt. “Ja, zeker weten worden we geweigerd. Dan is het te goedkoop voor ze”, vertelt een jongen aan Yung Frysk. “Ja, ze weigeren”, zegt weer een ander. “want ze willen lange ritten.” 

Mouayad Massri van Taxi Station herkent het probleem: “Ik trof een jonge dame huilend aan op de trap van het gerechtsgebouw”, vertelt hij. “Ze vertelde me dat ze al een half uur probeerde een taxi te nemen, maar niemand wou haar en haar vriendin meenemen omdat ze een korte rit wilden.” Massri heeft toen zijn andere klant opgebeld dat hij wat later kwam, hij heeft eerst de vrouwen thuisgebracht.  

Een andere chauffeur die anoniem wil blijven, heeft dit ook meegemaakt. “Het was druilerig weer en er stonden wel vijf auto’s. Het meisje dat ik tegenkwam huilde en wilde niet naar huis lopen. Ik heb haar naar huis gebracht, het was 12 euro.” De chauffeur kan zich er heel boos om maken.” Het is verschrikkelijk, een drama. In de periode van de Friesian Proms in het WTC worden toeristen die van de binnenstad naar hun hotel willen gewoon geweigerd. Dat is toch geen visitekaartje voor Leeuwarden.” 

Martin Cnossen, directeur van Fryslânpromotor Merk Fryslân, is helder: “De gemeente moet samen met de taxibedrijven een oplossing zoeken voor een stabiele beschikbaarheid. Taxi’s in Friesland vormen een belangrijke voorziening als je ziet naar beschikbaarheid in openbaar vervoer.” Hij vindt het van provinciaal belang. “Je wilt dat mensen die net buiten de stad verblijven, wel de stad bezoeken. Die locaties zijn namelijk niet altijd goed aangesloten op het openbaar vervoer.” 

Taxibedrijf Jelle ziet het juist als een positieve ontwikkeling voor hen. “Iedere klant die door iemand anders wordt geweigerd, is voor ons een nieuwe klant. We zijn er blij mee, want dan komen ze eerder bij ons.” Ze weigeren dus niet, naar eigen zeggen: “Alleen als iemand te veel gedronken heeft of grof is.” Er geldt geen landelijke vervoersplicht voor taxichauffeurs, geeft een woordvoerder van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan. Te korte ritten als reden voor de weigering is volgens de woordvoerder niet wenselijk, maar het is niet verboden. In de nacht van 6 op 7 maart kloppen drie studenten in de nacht aan bij verschillende taxi’s. Wat opvalt, is dat ze door een aantal taxi’s geweigerd worden als ze naar het WTC in Leeuwarden gebracht willen worden. Als iemand anders een paar minuten later bij dezelfde taxi een adres in bijvoorbeeld Drachten opgeeft, kan die wel worden meegenomen. Het weigeren gebeurde op deze avond niet door alle taxi’s, dus konden de studenten uiteindelijk thuiskomen. Maar stappers hebben geen garantie dat ze aan het eind van de avond een taxi vinden die hen mee wil nemen.  

Het weigeren van ritten is volgens verschillende chauffeurs het gevolg van de grote concurrentie in Leeuwarden. In tien jaar tijd is het aantal taxichauffeurs meer dan verdubbeld, volgens cijfers van de Kamer van Koophandel: van 90 in 2015 naar bijna 200 in 2025. Omdat er meer taxi’s zijn, moeten chauffeurs langer in de rij staan om hun geld te verdienen. Leeuwarden heeft – in tegenstelling tot sommige andere gemeenten – geen taxibeleid. In een reactie laat Leeuwarden weten: “De gemeente ziet geen reden om hier in een verordening extra regels voor op te stellen.” De gemeente vindt dat er wel genoeg vat is op de taxibranche en verwijst naar drie controles in de laatste vijf jaar. Eén in 2020 en twee in 2024, waarbij in totaal 21 overtredingen zijn geconstateerd. “De controles door ILT en politie zijn effectief en zullen een preventieve werking hebben.” 

De gemeente is ook geconfronteerd met de uitkomst van het onderzoek van Yung Frysk. Een woordvoerder laat weten dat de gemeente in het verleden in gesprek is geweest met sommige taxichauffeurs. Als het nodig is, staat de deur open voor een vervolggesprek. Massri baalt van de houding van de gemeente. “De afgelopen maanden heb ik herhaaldelijk melding gemaakt.” Hij heeft verschillende keren een voorstel ingediend hoe de Leeuwarder taxibranche eerlijker kan werken.” Helaas zijn deze voorstellen tot op heden niet serieus overwogen. Zij gaven aan dat dit niet aan hen is, maar aan de taxiondernemers zelf om dit probleem op te lossen.” 

• Taxibedrijf Jelle: “Iedere klant die door iemand anders wordt geweigerd, is voor ons een nieuwe klant.” Redactiefoto.