Eind november wil de Britse maaltijdbezorger Deliveroo “om economische redenen” weg zijn uit Nederland. Dat maakte het bedrijf woensdag jl. bekend tijdens de presentatie van zijn halfjaarcijfers. De in 2015 gelanceerde Nederlandse divisie levert te weinig op voor het bedrijf. Slechts 1 procent van alle inkomsten uit maaltijden kwamen uit Nederland, nog geen 20 miljoen euro. Voor de vakbond FNV voelt het vertrek van Deliveroo aan als een overwinning.

In België, waar de maaltijdbezorger ook onder vuur ligt vanwege zijn weigering om koeriers in dienst te nemen, gaat Deliveroo gewoon verder. “In België is de situatie alvast heel anders”, zegt woordvoerder Rodolphe Van Nuffel. “Eerder dit jaar breidden we onze activiteiten uit naar 25 steden. Daarnaast versterken we ook onze bestaande partnerschappen, met bijvoorbeeld Carrefour, McDonalds en Quick.”

Deliveroo maakte zich in Nederland niet populair. Het bedrijf werkt met zelfstandigen als koeriers en daarom spande vakbond FNV een rechtszaak aan. De vakbond meent dat de koeriers geen zzp’ers, maar werknemers zijn en daarom moeten vallen onder een cao. Zowel de rechtbank als het hof in Amsterdam gaven de vakbond al gelijk. In juni adviseerde de advocaat-generaal aan de Hoge Raad om dit vonnis over te nemen, iets wat in de regel gebeurt. Deliveroo meent dat investeringen te hoog worden om de marktpositie in Nederland te verbeteren. Mogelijk doelt de Britse bezorger daarmee ook op het in dienst nemen van personeel.

“Dit is geen beslissing die we lichtvaardig hebben genomen,’ zegt Eric French, ceo van Deliveroo Internationaal in de aankondiging. De maaltijdbezorger is momenteel actief in elf markten wereldwijd. Nederland vertegenwoordigt slechts 1 procent van de omzet van het bedrijf, het gros komt volgens de bezorgdienst uit landen waar het bedrijf marktleider is. Het bereiken en behouden van een topmarktpositie in Nederland is een ‘onevenredige investering met een onzeker langetermijnrendement’, verklaart Deliveroo zijn keuze. Hier is Deliveroo met zo’n 4.500 koeriers slechts actief in een aantal grote steden. 15 medewerkers zijn in dienst. Net als concurrent UberEats en Just Eat Takeaway zegt Deliveroo steeds meer last te hebben van lagere bestedingen door consumenten, waarschijnlijk doordat zij besparen op bezorgmaaltijden nu de inflatie hoog is.

FNV is alvast blij met het vertrek van Deliveroo. Dat zegt Amrit Sewgobind, bestuurder van FNV Platformwerk in het FD. De vakbond procedeert al jaren tegen de maaltijdbezorger en kreeg onlangs gelijk van de advocaat-generaal bij de Hoge Raad.

Die adviseert het hoogste rechtsorgaan in Nederland de bezorgers van Deliveroo als werknemers te bestempelen. Het platform claimt dat het zelfstandige ondernemers zijn en dat de meeste riders dat zelf ook willen – een identiek verhaal als dat van Uber. Als Deliveroo een werkgever is en sociale lasten en pensioenpremies moet afdragen, legt dat een bom onder het verdienmodel.

Het is niet bekend wanneer de Hoge Raad uitspraak doet.

Sewgobind: ”We zien het als een overwinning voor onze stelling dat er in Nederland geen plaats is voor een grote partij die zich niet aan de regels wil houden. Tegelijkertijd heb ik als vakbondsbestuurder een dubbel gevoel, omdat een aantal mensen zijn baan kwijtraakt. Gelukkig zijn het vaak jongere mensen en op de huidige krappe arbeidsmarkt hebben we er vertrouwen in dat ze iets anders zullen vinden.”

Sewgobind verwacht dat FNV gelijk krijgt van de Hoge Raad en dat Deliveroo dan als werkgever in overleg gaat met de vakbonden over een ‘fatsoenlijk sociaal plan’ voor de werknemers. “Ik zie de uitnodiging tegemoet.” Hij is niet bang dat de riders straks nergens met hun claims terechtkunnen. Deliveroo houdt naar hij verwacht ‘een bepaalde identiteit’ aan in Nederland als de activiteiten zijn gestopt. Daar kunnen vroegere en huidige riders dan terecht met hun claims op achterstallig salaris, inclusief pensioenbijdrage. “Anders weten we ze ook in Londen wel te vinden, al is dat nu buiten de EU.”

Eem totaalbedrag heeft hij niet paraat, omdat FNV alleen eigen leden bijstaat. Maar het gaat om duizenden koeriers, die recht zouden krijgen op cao-loon, inclusief toeslagen voor avond- en weekenddiensten. “Dat loopt snel op.”

Volgens Pascal Besselink, advocaat arbeidsrecht bij DAS, wil het stopzetten van een bedrijf niet zeggen dat er niets meer te vorderen valt. Net als in voorgaande procedures blijft het wel een punt dat toewijzing van de eis in één geval geen collectieve uitvoering garandeert.

Hij voorziet hoe dan ook een lawine van procedures als de FNV gelijk krijgt. Niet alleen alle individuele arbeidsrelaties moeten worden afgewikkeld, inclusief transitievergoedingen; ook het pensioenfonds, de Belastingdienst en het UWV zullen op de stoep staan voor achterstallige premies en loonbelasting.

• Maaltijdbezorger Deliveroo verlaat Nederland net voor rechterlijke uitspraak in hoger beroep over in dienst nemen koeriers; FNV claimt ‘overwinning’. Foto FNV.