In 2022 werden ruim 115.000 automobilisten bekeurd voor het gebruik van hun telefoon. Nog eens 53.000 fietsers kregen eenzelfde bekeuring, blijkt uit cijfers van de politie. Het betekent een forse stijging ten opzichte van 2021: er werden 40.000 méér boetes uitgeschreven. Ook gingen de boetes fors omhoog.

De belangrijkste reden is een nieuwe camera die de politie in gebruik heeft genomen, meldt Paul Broer van de Nationale Politie. Daarmee worden automobilisten vanaf een viaduct van de voorkant gefilmd, zodat op camerabeelden precies te zien of een bestuurder zijn telefoon in de hand heeft. Ook rijden agenten her en der in Nederland rond in een touringcar, waarmee bijvoorbeeld in de cabine van een vrachtwagen kan worden gekeken.

De hoogte van de boete voor appende automobilisten liegt er niet om: 380 euro. In 2021 kostte diezelfde overtreding nog 230 euro. Wellicht gaan de boetes komend jaar nog eens met 10 procent omhoog, bleek uit de voorjaarsnota die door het kabinet naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Verkeerspsycholoog Gerard Tertoolen voorspelt nu al dat dit “heel weinig effect zal hebben op ons gedrag.” De boetes zijn immers al fors. Meer effect sorteert volgens hem het verhogen van de pakkans.

Volgens het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat al een tijdje een campagne voert om appen in de auto te ontmoedigen, is de kans op een ongeluk 2.5 keer hoger als iemand met zijn smartphone in de weer is tijdens het rijden. Toch geven zeven van de tien verkeersdeelnemers toe dat ze hun telefoon onderweg wel eens gebruiken, blijkt uit onderzoek van verzekeraar Interpolis. Jongeren doen dat het vaakst. „Als ik rondkijk op de weg is het ongelofelijk hoeveel zwabberende vrachtwagens, personenauto’s en fietsen ik zie. De realiteit is dat 115.000 boetes als een fors getal klinkt, maar percentueel is dat nog steeds bijna niets.”

En waarom is het gebruik van de smartphone achter het stuur of op de fiets zo hardnekkig? Tertoolen zegt dat het om drie dingen gaat: “Ten eerste is er het nieuwsgierigheidsgevoel als je een berichtje binnenkrijgt: dan heb je geen zin om te wachten met lezen of ergens te parkeren. Ten tweede overschatten we allemaal onze eigen stuurkunsten, dus denken we dat we prima kunnen rijden en appen. En ten derde: het wordt maatschappelijk niet echt afgekeurd. Iedereen weet dat het niet slim is, maar tegelijkertijd doet een groot deel van de mensen het wel.” Analoog aan de Bob-campagne die het drinken achter het stuur sociaal onacceptabel maakte, maakt alleen verhoging van de pakkans een verschil.

• De nieuwe Monocams van de politie (en niet alleen de touringcar-controles) zorgen voor veel meer boetes voor rijden met telefoon in de hand. Foto politie.nl