Taxicentrale Taxiruf Köln liet de TV-zender WDR zien dat Uber een systeem heeft om alle regels te omzeilen – en hoe schaamteloos het bedrijf vasthoudt aan zijn leugens. De Federale Taxi Vereniging (BVTM) roept opnieuw op tot strengere controles: “Keulen is overal.” 

Sinds vorige week zorgt een televisiereportage van de Westdeutscher Rundfunk (WDR) en een artikel op de website van de zender in Duitsland voor opschudding. Onder de titel ‘Uber-chauffeurs kunnen veiligheidsmaatregelen voor passagiers omzeilen’ begeleidde de ARD-omroep deze week “tests waaruit bleek dat Uber-chauffeurs daadwerkelijk gemakkelijk wetten en veiligheidsmaatregelen voor passagiers kunnen omzeilen.” Onze collega’s van taxivakblad Taxi Times berichtten vervolgens over de WDR-reportage.  

Het begon allemaal toen “een insider” Taxiruf Keulen een notebook en een smartphone van een Uber-chauffeur gaf en beweerde dat iedereen die niet bij Uber was geregistreerd en ook niet over een huurauto met licentie beschikte, de Uber-app kon gebruiken.  De verificatie van deze claim werd uitgevoerd door een interne deskundige: de coöperatievoorzitter Aleksandar Dragicevic, bestuurslid van de Duitse taxi-organisatie BVTM. Hij nam contact op met de WDR-redactie, die van de gelegenheid gebruik maakte om een onderzoeksrapport te filmen voor het dagelijkse regionale nieuwsprogramma “Lokalzeit Köln”. Taxiruf Keulen heeft Uber of zijn partnerbedrijven inmiddels al ruim 100 keer met succes aangeklaagd. 

In tegenstelling tot veel media die kritiekloos de glossy reclameslogans van Uber promoten, nam WDR-redacteur Oliver Köhler vanaf het begin een neutraal standpunt in en introduceerde het onderwerp kort met de stelling dat er in de grote steden in Duitsland een zware strijd om passagiers is uitgebroken. “Grote rittenaanbieders als Uber of Bolt bieden ritten aan tegen lage prijzen. Taxichauffeurs klagen daarentegen dat chauffeurs die voor Uber en Co. werken zich niet aan de wet houden.” De WDR-redacteur komt vanuit het perspectief van de klant snel tot de kernboodschap: “Passagiers weten uiteindelijk niet eens wie ze rijdt en of de auto waarin ze rijden wel veilig is. “ 

In de televisiereportage testen Dragicevic en een WDR-reporter samen of er ritten kunnen worden verkregen via de Uber-app, ook al is er geen geregistreerde huurautobestuurder bij betrokken. Om het gebrek aan ernst van Uber nog duidelijker te maken wordt het experiment “met een auto die niet bij Uber geregistreerd staat” uitgevoerd: een taxi zonder daklicht. Op de luchthaven van Keulen wordt een Uber-bestelling gegenereerd met advocaat Carsten Mathias als ‘klant’ en geaccepteerd door Dragicevic en de verslaggever. Ze hadden ‘gewacht’ in de buurt van de luchthaven, zoals veel Uber-chauffeurs elke dag doen. Later vertelt de verslaggever: “We zijn al een tijdje aan het rijden. Noch de chauffeur, noch het voertuig zijn nog door Uber gecontroleerd – dus geen veiligheidsmaatregelen voor klanten. Iedereen die een mobiele telefoon heeft met een chauffeursapp, kan rijden, ongeacht het voertuig.” Het proces wordt herhaald op het Keulse Centraal Station en op andere locaties. Gedurende de vijf uur durende test worden we “niet één keer gecontroleerd door Uber. Uber-klanten weten misschien niet wie ze rondrijdt, en ook niet of de auto goed verzekerd is en technisch in orde is.” 

Geconfronteerd met de aantijgingen reageert Uber met de gebruikelijke sprookjesachtige tekstmodules over “handelen in overeenstemming met de wet”, wat zogenaamd “topprioriteit” is, over bestellingen die “uitsluitend op het hoofdkantoor van het bedrijf moeten worden ontvangen” en “aanvaard en geaccepteerd” en “verzonden door het autoverhuurbedrijf”.  

Hoe gemakkelijk en bijna vanzelfsprekend Uber-chauffeurs (of mensen die zich als zodanig voordoen) zich kunnen onttrekken aan de verplichting om na de rit met hun huurauto terug te keren naar het autoverhuurbedrijf conform artikel 49 van de Wet Personenvervoer (PBefG) wordt expliciet aangetoond: “Het hoofdkantoor van de Uber-chauffeur, wiens mobiele telefoon die we onderweg gebruiken op een notebook staat die we in onze auto hebben. We logden uit bij het hoofdkantoor van het autoverhuurbedrijf en schakelden de notebook uit. We kunnen nog steeds ritaanvragen op onze mobiele telefoons blijven accepteren, zonder een functionerend hoofdkantoor.”  

De betrokken advocaat kwalificeert dit als een duidelijke overtreding van het toepasselijke recht. Als gevolg hiervan wil Taxiruf Keulen de overtredingen opnieuw voor de rechter dagen en roept opnieuw op tot strengere controles op Uber-chauffeurs. De Duitse taxi- en huurauto-organisatie BVTM, waarvan Taxiruf Köln lid is, reageerde onmiddellijk op het rapport en riep de autoriteiten op snel te handelen. “Als elke eigenaar van een chauffeursapp elke auto kan gebruiken, dan is de veiligheid van de passagiers in het geding”, bekritiseert voorzitter Herwig Kollar de gang van zaken bij Uber en eist: “De autoriteiten moeten eindelijk ingrijpen en illegale huurauto’s uit het verkeer halen en ook effectief het Uber-platform verantwoordelijk houden. Keulen is overal!” 

Gezien de grieven uit het rapport ziet de BVTM een duidelijke noodzaak tot actie van de vergunningverlenende autoriteiten. “Het kan niet zo zijn dat de taxisector de media moet gebruiken om deze veiligheidslacunes aan het licht te brengen en voor de rechter te brengen. Hier moet de tussenpersoon, namelijk Uber, verantwoordelijk worden gehouden”, benadrukt Kollar. Als de chauffeursapp in Keulen zo gemakkelijk door vreemden gebruikt kan worden, zou dit zeker ook in andere steden mogelijk zijn. De veiligheid van passagiers is in het geding.  

• Taxiruf Köln-CEO Aleksander Dragicevic speelde voor de WDR-reportage de rol van Uber-chauffeur. Screenshot Lokalzeit WDR.