De geplande vervanging van de sneltramverbinding tussen Hasselt en Maastricht door een trambusverbinding blijft voor opschudding zorgen. De politieke partijen Vooruit en Groen willen, aldus het Belang van Limburg, dat het Rekenhof zich over het Spartacusplan buigt. Volgens de beide oppositiepartijen verving de Vlaamse regering de geplande sneltrams door trambussen zonder voldoende objectieve onderbouwing.

In een opiniebijdrage in het juninummer van Magazine Personenvervoer (https://bit.ly/PVmagazine0322) op pagina’s 26 en 27 maakte ov-specialist Peter Meukens gehakt van de door de Vlaamse regering gebruikte motivatie van de overstap van sneltram naar trambus op de route Hasselt-Maastricht.

Eergisteren dienden Vooruit en Groen – parlementsleden Els Robeyns (Vooruit) en Johan Danen (Groen) – een motie in bij het bureau van het Vlaams Parlement. In de tekst vragen de oppositiepartijen dat het Rekenhof een doorlichting maakt van de drie lijnen van het Spartacusplan. Dat plan moest het openbaar vervoer in Limburg verbeteren en was oorspronkelijk uitgewerkt met sneltramlijnen, maar de Vlaamse regering besliste om de trams op alle drie lijnen te vervangen door trambussen. Na een nieuwe studie zette Vlaams minister voor Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) ook de lijn Hasselt – Maastricht om in een trambus.

Volgens de parlementsleden stond de uitkomst van de studie vanaf het begin vast: het onderzoek moest aantonen dat een trambus beter was. “En dat terwijl experten erg kritisch zijn voor die trambus, omdat het voertuig niet geschikt zou zijn voor verbindingen over langere afstanden.”

Met de motie vragen Vooruit en Groen dat het Rekenhof wordt aangesteld om alle drie lijnen van het Spartacusplan tegen het licht te houden. In 2014 boog het Rekenhof zich al eens over de tramlijn Hasselt-Maastricht en vier andere tramprojecten. Toen luidde de conclusie al dat de aanleg van de tramlijnen “onvoldoende was onderbouwd” en dat De Lijn andere vervoermiddelen niet eens had overwogen. “Heeft de Vlaamse regering toen wel iets geleerd?”, vraagt Danen zich af. “Destijds was de kritiek ook al dat de regering last had van tunnelvisie en dat de projecten werden goedgekeurd zonder kostenraming.

Nadien bleek het veel duurder uit te draaien. Die fouten zijn nu opnieuw gebeurd.”

De motie zal wellicht tijdens de plenaire vergadering van volgende week worden gestemd. De kans dat de oppositie zijn slag thuis haalt, is klein. Maar het Rekenhof kan ook nog altijd op eigen initiatief een onderzoek starten. Vooruit en Groen vragen het Rekenhof met nadruk om de keuze voor trambussen te onderzoeken. Eind mei viel het doek voor de laatste sneltramverbinding Hasselt-Maastricht. Met een nieuwe studie in de hand, zette Vlaams minister voor Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) ook die verbinding om in een trambus.

Volgens Vooruit en Groen gebeurde dat zonder voldoende objectieve onderbouwing. “De studie waarop Peeters zich baseert, vertrok vanuit een welomschreven en specifieke opdracht”, zeggen de beide Vlaams parlementsleden Robeyns en Danen. “Zo werd de tram alleen afgewogen tegen een trambus en werd er geen alternatievenonderzoek gedaan.”

“Bovendien vergeleek de studie appelen met peren”, gaat Robeyns verder. “Zo werd bij de tram niet van station tot station gerekend, terwijl dat bij de trambus wel het geval was. Ook werd bij de trambus rekening gehouden met een volledig vrije bedding, terwijl dat nooit kan.”

Ook Danen hekelt wat hij “aannames” noemt. “Die vrije bedding voor de trambus op lijn 1 is gewoonweg onmogelijk tussen Bilzen en Lanaken, omdat het tracé door natuurgebied loopt. Je kan daar nooit asfalt leggen.”

• Vooruit en Groen willen dat het Rekenhof zich over onvoldoende onderbouwde studie voor trambus-inzet buigt. Redactiefoto.