Terwijl treinreizigers in Groot-Brittannië tijdens de kerst- en eindejaarstijd zuchten onder stakingen, tonen gegevens van dit jaar aan dat vertragingen en annuleringen als gevolg van 20 jaar privatisering, stijgende kosten en arbeidstekorten verergerd door pandemie, het Britse spoorsysteem ‘kapot’ hebben gemaakt, melden experts in een analyse door The Guardian.

Treinreizigers hebben het afgelopen jaar vertraging opgelopen of hinder ondervonden op meer dan de helft van alle treindiensten die vertrekken vanaf 15 van de drukste stations van Groot-Brittannië, zo blijkt uit een analyse van Guardian. Deskundigen stelden dat de cijfers – waaruit blijkt dat de treindiensten in het noorden en de Midlands het zwaarst zijn getroffen – de impact aantonen van twee decennia van privatisering. Die heeft de kosten en overheidssubsidies doen stijgen, gecombineerd met het personeelstekort dat door de pandemie is verergerd.

Uit de Guardian-analyse van de treinvertragings- en annuleringsgegevens op de website ‘OnTimeTrains’ bleek dat Manchester Oxford Road het slechtst presterende station was wat betreft de ernst van de vertragingen die passagiers ondervonden. Van de treinen die vanaf het station vertrokken, liep 48% vertraging op en meer dan een op de 10 werd in het jaar tot 18 december geannuleerd. Tom Haines-Doran, auteur van het boek ‘Derailed: How to Fix Britain’s Broken Railways’, zei dat de cijfers over de omvang van de verstoring op het spoorwegnet een verder bewijs waren van een volledig ‘kapot’ systeem.

“In alle betekenissen van het woord functioneren de spoorwegen niet, ze zijn disfunctioneel in elk belangrijk opzicht”, zei hij. “En dat betekent dat het herstellen ervan geen eenvoudige taak is om een of twee aspecten te repareren. Het hele systeem is kapot gegaan en het zal veel moeite en veel geld kosten om het te repareren.”

De cijfers die deze maand door The Guardian werden verkregen, onthulden de mate van verstoring die passagiers in het noorden ondervonden en de sterke regionale kloof in de betrouwbaarheid van de spoorwegen in Groot-Brittannië. Uit gegevens bleek dat 20% van de TransPennine Express-treinen in november werd geannuleerd, vergeleken met 2,3% op één forenzenlijn in en uit Londen en 4,5% op de London Overground.

Haines-Doran zei dat de erbarmelijke staat van de spoorwegen te wijten was aan een “perfecte storm”: “We hebben nu een situatie waarin de spoorwegen meer kosten dan ooit tevoren, de tarieven hoger zijn dan ooit tevoren, en toch lijken annuleringen en vertragingen ook hoger te zijn dan ooit tevoren. De mislukkingen van privatisering vertalen zich financieel en in termen van de disfunctionaliteit van het systeem.”

Maar een woordvoerder van de Rail Delivery Group, het samenwerkingsorgaan van de Britse spoorsector, zei dat de langetermijn-impact van de Covid-19-pandemie op het personeelsbestand, evenals extreme weersomstandigheden en spoorwegstakingen, de schuld waren.

Uit de analyse blijkt dat Coventry het op een na slechtst presterende station was wat betreft de ernst van de vertragingen, met 63% van de treinen van het station die vertraging opliepen en 5% die werden geannuleerd. Coventry werd gevolgd door Milton Keynes (58% vertraagd, 5% geannuleerd), Crewe (47% vertraagd, 6% geannuleerd) en Preston (38% vertraagd, 11% geannuleerd).

Andere stations in Manchester behoorden ook tot de slechtst presterende. Manchester Piccadilly zag 9% van de treinen geannuleerd en 37% in vertraging, terwijl 8% van de treinen werd geannuleerd en 32% vertraging opliep in Manchester Victoria.

In Londen was East Croydon het slechtst presterende station, gevolgd door St Pancras en vervolgens Blackfriars. Alle drie de stations bevinden zich op de Thameslink-dienst tussen Bedford en Brighton.

De cijfers zijn door ‘OnTimeTrains’ verzameld uit open databronnen. De website kent aan elk een score toe op basis van de aankomstpunctualiteit van treinen. Treinen die op tijd arriveren, krijgen 100%, dalend tot 10% voor een langdurige vertraging van meer dan 10 minuten, en 0% voor een annulering.

De annuleringscijfers omvatten alleen de diensten die op de dag zelf zijn geannuleerd. Treinen die de avond ervoor tot 22.00 uur preventief zijn geannuleerd, verschijnen niet in de railsystemen en claims voor terugbetaling van vertragingen zijn in die omstandigheden niet toegestaan – wat betekent dat het werkelijke niveau van spoorverstoring op sommige stations zelfs nog hoger is.

De woordvoerder van de Rail Delivery Group zei dat de sector “hard werkt om hervormingen in werkpraktijken overeen te komen met onze medewerkers, zodat we een loonsverhoging voor hen kunnen financieren en tegemoet kunnen komen aan de veranderende behoeften van onze klanten, en het gebruik van ‘Delay-Repay’ kunnen vergroten, terwijl we het proces gemakkelijker maken met één klik en automatische compensatie voor vertragingen van slechts 15 minuten.”

• The Guardian meldde dat het aantal treinannuleringen in heel Groot-Brittannië een recordhoogte bereikte met een op de 26 treinreizen geannuleerd of gedeeltelijk geannuleerd. De sector waarschuwt voor nieuwe stakingen. Foto Rail Delivery Group.