ProRail zag niets in het openhouden van de huidige terminal op Amsterdam CS: volgens de spoorbeheerder haalt openhouden ‘alle lucht uit de bestaande planning’ rond de een miljard euro kostende verbouwing van het station. Openhouden is verder niet veilig, aldus ProRail, nu de stromen reizigers en bouwvakkers elkaar kruisen. De locatie is verder lastig bereikbaar voor hulpdiensten en mist goede vluchtroutes.

De onderzoekers van Studio Bereikbaar – die op verzoek van het ministerie van IenW en alle betrokken partijen een second opinion schreven – zijn aanmerkelijk minder negatief en schrijven: “De veiligheidsproblematiek met aannemers is complex, maar lijkt niet onoplosbaar”. Toch zal de Eurostar bij openhouden nog steeds in bepaalde perioden niet kunnen rijden. “Tijdens grootschalige werkzaamheden is een extra buitendienststelling – mogelijk op meerdere momenten – wel noodzakelijk en bespreekbaar.”

Ook Eurostar en NS, zowel de stationstak als NS International, waren sterk voorstander. NS Stations zag het op dat moment zelfs als ‘de enige reële optie’ – en stelde dat de renovatie desnoods maar uitgesteld moest worden. Toch kreeg ProRail zijn zin. Topman John Voppen wist vrijdag staatssecretaris Heijnen in een gesprek te overtuigen, waarop het kabinet – dat zegt het aantal vluchten tussen Amsterdam en Londen te willen beperken ten voordele van de trein – de knoop meteen doorhakte: de Eurostarterminal verhuist naar de Amstelpassage, onder perron 5. Hierbij kan de snelle trein dus ruim een half jaar tot een klein jaar niet rijden.

Opvallend genoeg kreeg ProRail uiteindelijk ook NS mee. De spoorwegen wijzigden hun eerdere voorkeur op het laatste moment. Een woordvoerder wil er in Het Parool niet veel over kwijt. “Het was kiezen uit drie bijzonder slechte varianten.” Want ook de nu gekozen variant kent talloze minpunten en onzekerheden. Zo blijkt uit het rapport dat het onduidelijk is of de Amstelpassage voldoende ruimte biedt voor de marechaussee en de Britse UK Border Force. Verder ontbreken lift en roltrappen, wat de plek zeer onaantrekkelijk voor reizigers maakt, in het bijzonder voor ouderen en gehandicapten.

Het laatste woord zal al met al nog niet gezegd zijn over het stilleggen van Eurostar. Dinsdag komt het hoogstwaarschijnlijk aan de orde in het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer. Donderdag volgt een debat met staatssecretaris Heijnen. Eurostar wil daarop niet vooruit lopen, maar laat weten dat de Nederlandse markt ‘zeer belangrijk is’ voor het bedrijf. “Dagelijks hebben we nu vier treinen rijden die allemaal vol zitten. We willen onze dienstregeling graag uitbreiden met een vijfde trein,” stelt een woordvoerder.

Reizigersorganisatie Rover is zeer kritisch over de gang van zaken. “Al bij het bekend worden van de renovatieplannen van Amsterdam CS, jaren geleden, hebben we gezegd: denk nou goed na wat dit voor Eurostar betekent,” zegt directeur Freek Bos. “Vorig jaar nog beloofde staatssecretaris Heijnen dat het goed zou komen. Niet dus.”

• Ook bij het open houden van de terminal, zal de Eurostar tijdens de renovatie van Centraal nog steeds in bepaalde perioden niet kunnen rijden. Foto NS.