Na een sterke fase door extra vraag naar goederen hebben bedrijven in de transport- en logistieksector last van de naschokken van de pandemie. Nu consumenten hun normale uitgavenpatroon weer oppakken en leveranciers opgestapelde voorraden afbouwen, wordt de zwakkere onderliggende vervoersvraag extra voelbaar. 

Tegenwind voor de internationale handel en minder vraag vanuit industrie zorgen voor krimp in de havens, de scheepvaart en het wegtransport. Door verdere terugkeer van passagiers in het OV en de luchtvaart, blijft een sectorbrede min naar verwachting nog uit in 2023. Niettemin is personeel voor bedrijven ook nu nog steeds een belangrijker knelpunt dan een gebrek aan vraag. Dit blijkt uit het nieuwe vooruitzicht transport en logistiek van ING Research. 

De nasleep van de pandemie zorgt nog steeds voor grote verschillen in de Nederlandse transport- en logistieksector. De luchtvaart en het OV blijven na een grote stap vooruit in 2022 op weg naar herstel door terugkeer van reizigers en groeien in 2023 nog steeds met dubbele cijfers (11 procent en 15 procent). 

Het goederentransport (ca. 75 procent van de sector) heeft naast de impact van een afremmende economie en haperende internationale handel last van minder uitgaven aan consumentengoederen en afbouw van overtollige voorraden bij opdrachtgevers. Hierdoor krimpen de logistieke dienstverlening en het wegtransport met 1 procent en 1,5 procent en zakt de scheepvaart (waaronder de binnenvaart) dit jaar het meest weg (5 procent). 

Rico Luman, sectoreconoom Transport en Logistiek bij ING Research: “Op weg naar 2024 is enig herstel te verwachten, maar ook volgend jaar is er met de remmende werking van een hogere rente op investeringen en bestedingen waarschijnlijk nog geen sterk aantrekkende vervoersmarkt.” 

De luchtvaart zet in 2023 opnieuw een grote stap naar herstel. In juli en augustus vervoerden maatschappijen op Schiphol voor het eerst weer meer dan 6 miljoen reizigers per maand, wat in de richting van de zomer van 2019 gaat (6,8 miljoen). Als het huidige herstelniveau van het aantal vluchten (92 procent) constant blijft, dan wordt een niveau van 440.000 vluchten dit jaar al (nagenoeg) bereikt. 80 procent daarvan vindt binnen Europa plaats. 

Het plan voor ‘een nieuwe balans’ van Schiphol noemt een grens van 452.500 vluchten, maar intussen is ook het besluit over opening van overloopluchthaven Lelystad opnieuw uitgesteld door de val van het kabinet. Hierdoor is de groei in vluchten voor 2024 waarschijnlijk beperkt tot een kleine 3 procent. Dit zal door het aflopende herstel uit de pandemie en de stagnerende economie niet onmiddellijk gaan knellen, maar het is wel een beperking.  

In het openbaar vervoer is het reizigersverkeer na de zomervakantie hersteld tot net boven de 90 procent van het pre-coronaniveau, al zijn de reizigerspatronen net als op de weg wel blijvend anders. Scholieren en studenten zijn terug, maar zakelijke reizigers forenzen minder dan voor corona. 

Tegelijkertijd reizen mensen in hun vrije tijd meer en is het in het weekend vaak al drukker dan voor de pandemie. Ook in 2024 is er nog verder herstel te verwachten, hoewel de prijzen naar verwachting relatief sterk omhooggaan en de service nog onder druk blijft staan. Naar verwachting zal het bus-, tram- en metroverkeer als eerste in de buurt van het pre-coronaniveau komen. Het spoor volgt, met een grotere impact van thuiswerken, later. 

• ING Research: Transport- en logistieksector ziet alleen nog groei in de luchtvaart en het OV; Groei luchtvaart op Schiphol voor 2024 waarschijnlijk kleine 3%. Redactiefoto.