Eurostar-CEO Gwendoline Cazenave komt maandagochtend naar Nederland voor topoverleg met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, NS en ProRail. Daar zullen ongetwijfeld enkele harde noten worden gekraakt, nu het er op lijkt dat de Eurostar vanaf medio volgend jaar helemaal geen stop in Nederland zal hebben. Eurostar-reizigers zullen met de toch al drukke EC Brussel of de Thalys naar Brussel-Zuid moeten reizen om daar de Eurostar te nemen. En dat tegen de achtergrond van het kabinetsbesluit dat vliegreizen zoveel mogelijk door treinreizen vervangen moeten worden.

Zonder het overleg met Cazenave af te wachten, hakte staatssecretaris Vivianne Heijnen na overleg met ProRail-chef John Voppen echter vrijdag de knoop al door en informeerde ze de Kamer meteen per brief. Blijkbaar was ze vergeten dat ze vorig jaar beloofde om ‘haar uiterste best’ te doen om een oplossing voor de Eurostar te vinden, nu de Eurostar terminal toch niet kan blijven tijdens de ingrijpende verbouwing van het Centraal Station.

De optie om de huidige terminal van Eurostar, die daarvoor moet wijken, langer open te houden was weliswaar mogelijk, bleek uit onderzoek, maar tegelijk zeer complex. ProRail zag dit daarom niet zitten. Wel wordt er gewerkt aan een verhuizing van de terminal naar de Amstelpassage, maar die optie is pas over ruim een jaar klaar. Op zijn vroegst in 2036 wordt de definitieve vertreklocatie van de Eurostar Amsterdam-Zuid, dat voordien ook nog flink op de schop moet. Eurostar-CEO Cazanave zal weinig ‘amused’ zijn over dit amateuristische gehannes met de verbinding die Amsterdam zo graag wilde hebben.

Volgend jaar kunnen treinreizigers, als er tenminste geen last- minute compromis uit de bus komt, vanaf juni 2024 tot mei 2025 zeven tot elf maanden lang niet met de rechtstreekse Eurostar naar Londen rijden. Door de grootschalige renovatie van Amsterdam Centraal (de laatste renovatie was nog maar in 2018) wordt de toch al te krappe terminal van de internationale trein afgebroken, terwijl de vervangende opstapplaats nog niet gereed is. De paspoort- en bagagecontroles door Nederlandse en Britse controleurs vergen sinds Brexit extra veel tijd en ruimte. Daar was de terminal niet op berekend, waardoor in de 900 plaatsen tellende Eurostar vanaf Amsterdam slechts 260 plaatsen kunnen worden ingenomen. Op zich al een blamage voor een zo vurig gewenste rechtstreeks verbinding die instappers in Amsterdam vier maal per dag in vier uur in Londen brengt. Ook Rotterdam, waar vanwege dezelfde controle-problemen maar 160 reizigers kunnen instappen, biedt geen oplossing die voor Eurostar commercieel acceptabel is. Vanwege dezelfde ruimteproblemen kan station Schiphol ook geen oplossing bieden.

Eurostar, dat dagelijks vier keer naar Londen rijdt, is niet te spreken over de situatie. “We hebben net ons vijfjarige jubileum gevierd en hebben in die tijd 1,6 miljoen passagiers vervoerd tussen Amsterdam en Londen,” zegt een woordvoerder. “De verbinding is een enorm succes en groeit sterk.” Vooral ook uit milieuoogpunt is het een slechte zaak dat de snelle verbinding zo lang verbroken is, stelt Eurostar. “Dat betekent dat er dagelijks 21 vliegtuigen extra tussen Schiphol en Londen moeten vliegen, hebben wij becijferd. Dat is echt zonde.”

• Blamage: volgend jaar zeven tot elf maanden geen Eurostar op Amsterdam Centraal Station. Foto NS.