Bus

OV-bedrijf KVB Keulen heeft 53 elektrische VDL Citea’s besteld bij VDL Bus & Coach. Ze gaan rijden in de binnenstad van Keulen. Het gaat om 48 gelede bussen van het type Citea SLFA-181 Electric, uitgevoerd in BRT-design, en 5 Citea’s SLF-120 Electric.

Met deze order zet KVB – een oude relatie van VDL – een nieuwe stap in de richting van volledige elektrificatie van hun busvloot. De eerste leveringen staan gepland voor het laatste kwartaal van 2020.

De samenwerking tussen KVB Keulen en VDL Bus & Coach op het gebied van elektrische bussen gaat vele jaren terug. Reeds in 2016 leverde VDL voor het eerst 8 VDL Citea’s SLFA-181 Electric aan KVB. Hiermee was KVB de allereerste vervoerder in Europa die beschikte over gelede e-bussen. De 8 Citea’s SLFA Electric rijden sinds december 2016 op de eerste volledig elektrische buslijn van Duitsland: lijn 133 van het Keulse treinstation naar stadsdeel Zollstock. Dit maakt KVB een van de voorlopers in Duitsland op het gebied van e-mobiliteit.

Boris Höltermann, Managing Director VDL Bus & Coach Deutschland GmbH is trots: “KVB bestelde de eerste volledig elektrische gelede Citea’s bij ons in 2016. De beslissing voor deze vervolgopdracht maakt ons erg trots, want het laat zien dat de voertuigen zich hebben bewezen in het dagelijks gebruik. We zetten onze vertrouwensvolle samenwerking voort en zetten samen met de KVB opnieuw een belangrijke stap in de richting van ‘Aiming for Zero’.”

De lijnen 141, 145 en 149 aan de linkerkant en lijnen 150, 153 en 159 aan de rechterkant van de Rijn worden door de komst van de 53 Citea’s Electric geëlektrificeerd. Ook op lijn 126, van Böcklemund naar Chorweier en vice versa, worden de nieuwe bussen ingezet. Door deze nieuwe order heeft KVB in 2021 een kwart van hun dieselvloot vervangen door elektrische voertuigen. De volledige energiebehoefte van de 53 Citea’s Electric wordt door de accu afgehandeld, wat betekent dat ook de verwarming, airconditioning, verlichting en ticketautomaat elektrisch aangedreven zijn. De bussen zijn dus 100% emissievrij. Dit leidt tot een schonere lucht in de stad en dus meer comfort voor de inwoners van Keulen.

De 450 VDL-bussen rijden dagelijks 100.000 kilometers in vele Europese steden en regio’s. Het aantal elektrisch gereden kilometers bedraagt inmiddels bijna 50 miljoen. Deze mijlpaal wordt in het eerste kwartaal van 2020 bereikt. Alleen al in Nederland rijden ruim 300 elektrische VDL-bussen. Die dragen bij aan een schoner milieu door een besparing aan CO2-uitstoot van meer dan 20.000 ton per jaar.

• ‘Aiming for Zero’: VDL Bus & Coach bevestigt met nieuwe order voor 53 elektrische Citea’s bijzondere relatie met KVB Keulen. Foto VDL Bus & Coach.

Een internationale benchmarkstudie moet binnenkort De Lijn vergelijken met een aantal andere gebieden in Europa van een vergelijkbare grootte als Vlaanderen: vervoersmaatschappijen in Schotland, ‘Verkehrsverbünde’ in Nordrhein-Westfalen en drie Nederlandse provincies: Zuid-Holland, Noord-Brabant en Limburg.

Die eerste zijn volledig privé, de andere twee gedeeltelijk. Daar komen, volgens De Morgen, nog twee andere maatschappijen bij. Dit zijn wellicht Keolis en Hansea, het vroegere Veolia. De beide laatste bedrijven rijden in Vlaanderen voor De Lijn als onderaannemers.

De Vlaamse regering zette begin januari het licht op groen voor deze internationale studie die wellicht mee beslist over het verdwijnen of blijven van de Vlaamse Vervoermaatschappij. “Als De Lijn ook na 2020 haar monopolie wil behouden, dan zal ze de vergelijking met privé aannemers moeten doorstaan,” zei Vlaams mobiliteitsminister Lydia Peeters in een interview eind vorig jaar.

Deze benchmarkstudie zal naar alle waarschijnlijkheid de toekomst van De Lijn bepalen. Of er komt een andere aannemer of De Lijn rijdt nog tot tenminste 2030 door. De 300.000 euro kostende studie wordt uitgevoerd door een onafhankelijk consultancybureau. Welk bureau is nog niet bekend. Punten die zeker zullen worden beoordeeld zijn: productiviteit, de kwaliteit van het reizigersaanbod, het gemiddelde tarief per kilometer en de kostendekkingsgraad.

Bij De Lijn zeggen ze nu al – volgens De Morgen – dat de studie “appelen met peren gaat vergelijken. In Nederland is een abonnement tien keer duurder dan in Vlaanderen. Is het dat wat we willen?” De dreiging van privatisering veroorzaakt interne problemen bij De Lijn, dat steeds weer negatief in het nieuws komt door verzuurde verhoudingen tussen directie en medewerkers, een gebrek aan visie en een te wensen overlatende klantvriendelijkheid (door stakingen en door een gebrek aan plannen voor de inzet van klimaatvriendelijk materieel).

De Lijn countert dan weer door te wijzen op het gebrek aan investeringsmiddelen voor nieuw materieel. Minister Peeters zegt dat “De Lijn kan blijven bestaan als ze haar best doet,” maar kondigt tegelijkertijd een proefproject ergens in Vlaanderen met een privébedrijf aan. Anderen waarschuwen dan weer dat de privébedrijven die nu in opdracht van De Lijn rijden, mogelijk ook de dupe worden van de nieuwe aanpak.

• Internationale benchmarkstudie vergelijkt de prestaties van De Lijn ook met drie Nederlandse provincies.

Hoe kan je het beste 500 dieselbussen vervangen door schone, elektrische voertuigen? Voor deze uitdaging staat de provincie Utrecht die uiterlijk in 2028 al het openbaar vervoer wil laten rijden zonder uitstoot van uitlaatgassen. Samen met de Hogeschool Utrecht neemt de provincie daarom deel aan het Europese project eBussed.

Onder de vlag van eBussed bundelen zes Europese regio’s kennis en ervaring om de beste voorbeelden uit de praktijk te verzamelen van een succesvolle transitie naar schoon en milieuvriendelijk openbaar vervoer. De Universiteit van Turku (Finland) is de leidende partner in dit samenwerkingsproject, andere partijen zijn onder andere Hamburg en het Italiaanse Livorno.

Elke Europese regio levert in 2022 een actieplan in met de belangrijkste bevindingen en leerpunten rondom de overgang naar elektrisch openbaar vervoer. De provincie Utrecht zal de uitkomsten van deze studie ook gebruiken voor de nieuwe aanbesteding van het openbaar vervoer in de periode vanaf 2023.

Hogeschool Utrecht en de provincie Utrecht werken nauw samen aan dit Europese studieproject. De vervoersgebieden van de provincie zijn immers uitstekende onderzoeksterreinen voor de instroom van nieuwe elektrische bussen. Er rijden nu al in totaal 17 elektrische bussen, waarmee veel ervaringen zijn opgedaan.

Vanaf begin 2020 volgen nog eens 60 nieuwe elektrische bussen. Vervoerder U-OV zet 55 nieuwe elektrische bussen in voor het openbaar vervoer in de stad en regio Utrecht en Syntus Utrecht 5 nieuwe bussen voor de stad en regio Amersfoort. Beide vervoerders hebben daarvoor de keuze laten vallen op verschillende bus leveranciers en bus types, om zo ook diverse ervaringen op te doen en met de partners te delen. Met onderzoeksexpertise van Hogeschool Utrecht worden de kansen tot verdere verduurzaming van het openbaar vervoer in de provincie Utrecht in kaart gebracht.

Het project Building Capacities for an European-wide E-bus Deployment (eBussed) is onderdeel van het Interreg Europe-programma en wordt door de Europese Commissie mogelijk gemaakt met een financiële bijdrage aan alle regiopartners van 1,5 miljoen euro. Voor de regio Utrecht is een subsidiebijdrage van 250.000 euro beschikbaar gesteld.

• Heuliez demonstreert nieuwe elektrische bussen voor vervoerder U-OV. Foto Rick Huisinga.

In samenwerking met de Technische Universiteit van Poznań ontwikkelt Solaris een geavanceerd hulpsysteem voor bestuurders van stadsbussen, vooral elektrische. In de afgelopen weken werden tests uitgevoerd voor het gemeentelijk stadion in Poznań, waardoor de elektrische bus de bestuurder precies kan laten zien hoe de pantograaf onder een laadstation moet worden geplaatst.

Het systeem, dat gezamenlijk door ingenieurs van Solaris en van de Technische Universiteit van Poznań is ontworpen, zal de uitvoering van eenvoudige en complexe manoeuvres, zoals vooruit en achteruit rijden of parkeren, vergemakkelijken, maar het is ook een onschatbare ondersteuning bij het uitvoeren van precieze bewegingen, voor bijvoorbeeld het plaatsen van de stroomafnemer op het laadstation, wat een uitdaging kan zijn bij gelede voertuigen. Het doel van het project is om de veiligheid van passagiers en bestuurders van bussen in het stadsverkeer te verbeteren. Bovendien zal het operatoren helpen bij manoeuvres op het terrein van het busdepot. Het nieuwe systeem zorgt ook voor een optimaal energieverbruik van de voertuigen.

In de afgelopen weken hebben de auteurs van het project ADAS (Advanced Driver Assistance System) uitgebreide tests uitgevoerd. De tests maakten het mogelijk om het rijhulpsysteem in de Solaris-bus te optimaliseren. Voor onderzoeksdoeleinden heeft de Solaris R & D-afdeling een mobiele laadmast voor stroomafnemers ontworpen en geïnstalleerd op het plein voor het stadion. Het bedrijf leverde ook een bus met het systeem ontworpen en geleverd door de Technische Universiteit van Poznań. Dankzij het geavanceerde apparaat is de bus in staat een laadmast te herkennen, en bijgevolg kan hij de bestuurder precies laten zien waar hij de stroomafnemer onder het laadstation moet plaatsen.

Het geteste systeem is uiteindelijk bedoeld voor elektrische voertuigen. Het project “Geavanceerd rijhulpsysteem voor precieze manoeuvres van niet-gelede en gelede stadsbussen” (projectafkorting ADAS) wordt gesubsidieerd door het Operationeel Programma Smart Growth 2014-2020, medegefinancierd door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

• Solaris en Poznań University of Technology werken aan een geavanceerd rijhulpsysteem.

FlixBus vervoerde vorig jaar 3,1 miljoen passagiers van, naar en binnen Nederland, een stijging van 20 procent ten opzichte van 2018. Moederbedrijf FlixMobility blijft snel groeien in bestaande en nieuwe markten en vervoerdemeer dan 62 miljoen passagiers wereldwijd in 2019, een stijging van maar liefst 37%, na een stijging van 40% in 2018. Het FlixMobility-netwerk omvat nu – mede dankzij nieuwe verworven bedrijven zoals Eurolines en Kamil Koç – 2.500 bestemmingen, te bereiken met de bussen van FlixBus en de treinen van FlixTrain.

“In slechts zeven jaar tijd zijn we erin geslaagd de grootste busaanbieder ter wereld te worden, met meer dan 400.000 dagelijkse verbindingen naar duizenden bestemmingen”, vertelt André Schwämmlein, oprichter en CEO van FlixMobility. “Ik ben er trots op dat we aan vele miljoenen mensen betaalbare en technologisch vooruitstrevende mobiliteit kunnen bieden, wetende dat in de meeste landen de langeafstandsbus de meest klimaatvriendelijke manier van reizen is. Het voelt goed om een ontwikkeling te leiden die zowel mens als milieu ten goede komt”.

In 2019 kleurde FlixMobility de wegen buiten Europa nog een stukje groener met de overname van het grootste busbedrijf van Turkije, Kamil Koç. Dichter bij het FlixBus-hoofdkantoor in München werd de aanbieder van langeafstandsbusdiensten Eurolines overgenomen, waardoor het bereik van FlixMobility verder werd vergroot. In de Verenigde Staten is FlixBus sinds 2018 actief; het afgelopen jaar zijn er veel regionale uitbreidingen geweest en inmiddels verbindt FlixBus meer dan honderd Amerikaanse bestemmingen. Het nieuwe decennium brengt bovendien meer ambitieuze uitbreidingen met zich mee. FlixBus breidt uit naar Zuid-Amerika en Azië.

Sinds de lancering in 2018 heeft FlixTrain zijn netwerk in Duitsland snel uitgebreid. Eind vorig jaar werd ook de internationalisering van FlixTrain aangekondigd. Dit jaar hoopt FlixTrain ook in Zweden groene rijtuigen op het spoor te zetten. Net op tijd voor de kerstdrukte van 2019 lanceerde FlixMobility in Frankrijk zijn nieuwste mobiliteitsmerk: FlixCar, in directe concurrentie met BlaBlaCar dat ook in het busvervoer actief is. Binnenkort wordt FlixCar ook buiten Frankrijk actief.

De groei van 20% in Nederland bleef door de Nederlandse gemeenten niet onopgemerkt. Meer en meer bushaltes in Nederland werden opgeknapt of er werden compleet nieuwe haltes en faciliteiten gerealiseerd. In Eindhoven is het afgelopen jaar een FlixBus-halte verwezenlijkt, waar reizigers comfortabel en droog op de FlixBus kunnen wachten.Begin dit jaar wordt het eerste internationale busstation in Maastricht geopend, dat als eerste in de Benelux is uitgerust met een reisinformatie-display. Het aankomende jaar zullen meer FlixBus-haltes hiermee worden uitgerust en blijft FlixBus investeren in faciliteiten voor zijn reizigers.

Managing Director Benelux Jesper Vis vertelt dat in Nederland een toenemende vraag is naar duurzame alternatieven voor het vliegtuig en de auto. “We zijn blij dat wij hierin kunnen voorzien. Omdat we zowel klimaatvriendelijk zijn als betaalbaar, zijn we voor iedereen toegankelijk.” In Nederland werd er in 2019 nog vaker dan voorgaande jaren, en boven het wereld-gemiddelde, door de reiziger gekozen om CO2-neutraal te reizen. Ruim 9% van de reizigers kiest voor CO2-compensatie, tegenover 6% wereldwijd. Bij deze optie wordt de CO2-uitstoot per busreis berekend en de compensatie via klimaatprojecten gecompenseerd.

Een van de uitdagingen op de weg naar klimaatneutraliteit is brandstof. Naast proefprojecten met elektrisch transport in Europa en de VS heeft FlixMobility onlangs eenpilotmet waterstofbussen aangekondigd. Bussen die op biogas rijden zijn de volgende stap.

• FlixBus vervoert 3,1 miljoen passagiers in Nederland, 62 miljoen internationaal. Foto FlixBus.

De luchthaven Schiphol heeft de aanbesteding van de airside- en landside-busdiensten gegund aan Arriva Touring. Het deel airside start per 1 april 2020, net als een klein deel van het landside-gedeelte. Dit pakket bestaat uit het vervoer op het platform, met name tussen de gates en de vliegtuigen. Het wordt uitgevoerd met ongeveer 64 BYD-bussen die eigendom zijn van Schiphol.

Het overige deel van landside start per 1 november 2020. Hier betreft het de parkeershuttles tussen de terminal en P3/P4 en een pendeldienst voor medewerkers op en rond Schiphol. Landside wordt uitgevoerd met 14 bussen van Arriva Touring.

De busdienst airside heeft een looptijd van vier jaar, met vier keer een optie tot verlenging van een jaar. De busdienst landside heeft een looptijd van vijf jaar, met drie keer een optie tot verlenging van een jaar.

Anne Hettinga, bestuursvoorzitter van Arriva Nederland: “Ik ben oprecht heel trots op het team dat een mooi aanbod heeft neergelegd voor deze aanbesteding. Arriva Touring staat voor kwaliteit en comfort. Het zijn voor ons bijzondere busdiensten om aan onze orderportefeuille toe te voegen. Met plezier gaan we aan de slag met de implementatie.”

• Besloten vervoer op en rond Schiphol (airside en landside) naar Arriva Touring. Foto Schiphol.