Ondanks thuiswerkers, stijgt het aantal files – vooral op dinsdag en donderdag
Het aantal files stijgt en zal de komende jaren verder toenemen, zeggen experts. Ook op het spoor zijn er knelpunten, vooral op dinsdag en donderdag. Werkgevers zijn te passief; zij zouden thuiswerken meer moeten stimuleren. En er is geen helder beleid over het wel of niet terugkeren naar kantoor. Het FD deed een rondgang langs een aantal mobiliteitsexperts. Een eenduidig antwoord voor lange files en volle treinen is er niet.
De monsterfiles zijn weer terug: 900 km dinsdagochtend, een record voor dit jaar. Hoogleraar Bert van Wee (TU Delft) verwacht – bij ongewijzigd beleid – op de lange termijn meer files in Nederland. De ANWB beaamt dit en ziet meer verkeersinfarcten. De ochtendfile van 500-600 km is terug. Ook overdag zijn er 17% meer files dan in 2019. “Dinsdagochtend was altijd de zwaarste spits van de week”, zegt Arnoud Broekhuis, manager verkeersinformatie. “We hadden na corona gehoopt op meer spreiding van de filedruk, maar dat is niet gebeurd. Donderdagochtend wordt nu ook drukker. Maandag is juist veel minder druk geworden en vrijdagochtend rijdt alles gewoon door.”
Het spoor heeft ook te maken met capaciteitsproblemen: NS kampt met overvolle treinen op dinsdag en donderdag. Het totaal aantal treinreizigers blijft nog achter bij 2019, maar de concentratie op die twee piekdagen zorgt ervoor dat NS extra maatregelen moet nemen. Voor de lange files en volle treinen zijn diverse oorzaken verantwoordelijk: we hebben te weinig geleerd van de ervaringen in coronatijd en we zullen moeten leren met verkeers- en vervoerspieken, want spreidingsmaatregelen sorteren weinig effect.
De groei van de economie en de bevolking zorgen voor extra verkeer. Het autobezit neemt toe (+360.000 auto’s in enkele jaren) en de thuiswerkers gaan langzaam weer naar kantoor. Thuiswerken en vergaderen via Teams of Zoom leek de oplossing, maar die tijd is voorbij. Zonder beleidsaanpassingen staan er op de lange termijn waarschijnlijk meer files, voorspelt hoogleraar Van Wee. Met de terugkeer naar normale verhoudingen zijn er kansen gemist, meent de vervoersexpert van de TU Delft. “Veel werkgevers hebben niet geleerd van de coronatijd. Een helder beleid over het wel of niet terugkeren naar kantoor ontbreekt. En dan gaan mensen in veel gevallen toch gewoon op kantoor werken. Een bedrijf moet beleid ontwikkelen over thuiswerken. En daar moet je als bedrijf dan ook voor gaan staan.”
Psycholoog Gerard Tertoolen pleit voor meer acceptatie van thuiswerken. “Een werkgever moet het mogelijk willen maken dat iemand thuiswerkt. Financieel moet het niet aantrekkelijk zijn om de auto te pakken. Dat kan met een thuiswerkvergoeding.” In automobilisten in het ov krijgen, heeft hij niet veel vertrouwen. “Die stap is te groot. Mensen die het ov gebruiken snappen niets van automobilisten en vice versa.” Tertoolen ziet een belangrijke taak voor de werkgevers, via sociale beïnvloeding en het als positief beoordelen van thuiswerken plus een goede spreiding over de week. Maar een recht op thuiswerken is er (nog) niet. Het wetsvoorstel ‘Werken waar je wilt’ moet nog door de Eerste Kamer.
- Ondanks thuiswerkers, stijgt het aantal files – vooral op dinsdag en donderdag. Foto ANWB.