Taxi

De meeste taxichauffeurs in Nederland zien door de coronacrisis de toekomst somber in. Uit een enquête van FNV onder taxichauffeurs blijkt dat 71% verwacht volgend jaar niet meer als taxichauffeur te werken. Bij platformtaxichauffeurs (die vooral voor Uber werken) is het percentage dat verwacht te stoppen (76%) hoger dan bij zelfstandig taxichauffeurs die rijden voor een taxicentrale (68%). Daarnaast verwachten platformtaxichauffeurs hulp en compensatie van het platform, terwijl de overige chauffeurs vaker uitgaan van zelfredzaamheid.

Amrit Sewgobind, bestuurder FNV Flex en Handhaving: “We zien in de hele enquête duidelijke verschillen tussen zelfstandige taxichauffeurs en platformtaxichauffeurs. Ik vind het niet verrassend dat platformchauffeurs compensatie verwachten. Deze platforms, zoals Uber, hebben zich altijd gedragen als werkgever, waardoor de chauffeurs bijvoorbeeld nooit een eigen klantenkring hebben kunnen opbouwen. Daardoor is hun verwachting naar de toekomst ook somberder. De platforms hebben ze afhankelijk gemaakt van de app, maar trekken nu tijdens de crisis hun handen terug.”

Uit de enquête blijkt dat het verschil in omzet per week voor de crisis enorm was tussen zelfstandige taxichauffeurs en platformchauffeurs. Deze laatste groep verdiende 32% minder dan zelfstandig taxichauffeurs. Beide groepen geven aan dat ze voor de crisis gemiddeld 50 uur per week werkten.

Van de chauffeurs die de enquête hebben ingevuld is 72% gestopt omdat er geen werk meer is of omdat ze zich onveilig voelden. De chauffeurs die wel doorwerken, doen dat uit pure noodzaak, omdat ze anders hun vaste lasten niet kunnen betalen. Uit de enquête blijkt ook dat slechts 10% van de taxichauffeurs een financiële buffer heeft opgebouwd. Een van de platformchauffeurs schrijft als reactie in de enquête: ‘De kosten gaan door, ik betaal alleen al € 1.250,- per maand aan lease en verzekeringen. Er wordt niets geregeld vanuit Uber en ook de maatregelen voor onze veiligheid, zoals een goed scherm, kwamen heel laat.”

Met name platformtaxichauffeurs zeggen weinig steun en advies te krijgen tijdens de coronacrisis. Maar liefst 55% vindt de geboden ondersteuning vanuit het platform onvoldoende. Bij de zelfstandig taxichauffeurs ligt dat percentage op 30%. Zij ervaren meer steun vanuit de taxicentrale waarbij ze zijn aangesloten.

In een aanvullend factsheet geeft de FNV een interessante vergelijking van de omzet tussen 2019 en april/mei 2020: Uber-chauffeurs verdienden in 2019 bruto € 1.300 per week, in april/mei daalde dit bedrag tot € 57. Zelfstandige taxichauffeurs verdienden in 2019 € 1.910 en in april/mei 2020 € 197; het gemiddelde is € 1.715 en € 142 voor deze groepen. Dan moeten brandstof, reparatie, afschrijving, leasing, vakantiegeld en pensioen enz. nog betaald worden. De vaste bedrijfskosten zijn € 1.194 per maand voor Uber-chauffeurs, € 1.617 voor zelfstandige taxichauffeurs en € 1.449 gemiddeld.

Opmerkelijk: van de in Nederland ondervraagde zelfstandige taxichauffeurs had 72% geen afspraken gemaakt met hun leasemaatschappij; 70% heeft geen afspraken gemaakt met hun verzekeringsmaatschappij. De chauffeurs krijgen 87% TOZO- ondersteuning als onafhankelijke chauffeur en in 77% van de gevallen wordt hun taxibedrijf (via TOGS) ondersteund.

Deze beide groepen chauffeurs maken zich grote zorgen over hun gezondheid: 32% geeft aan deel uit te maken van de Corona-risicogroep, 44% vindt de veiligheidsmaatregelen onduidelijk (54% Uber-chauffeurs en 37% zelfstandige chauffeurs) en 62% vindt dat de maatregelen (zoals plastic afscheidingen in de auto en mondmaskers) onvoldoende bescherming bieden.

• Vakbond FNV: ‘Bijna driekwart van de taxichauffeurs ziet geen toekomst meer; Uber helpt niet.’ Foto FNV.

Uber en Lyft staken in een groot aantal Amerikaanse steden hun activiteiten tijdens de avondklok. Meer dan dertig Amerikaanse steden hebben een uitgaansverbod uitgevaardigd na wijdverbreide protesten tegen de dood van George Floyd die op 25 mei stierf in Minneapolis. Om te voldoen aan het lokale uitgaansverbod, stoppen Lyft en Uber tijdelijk met hun dienstverlening in sommige steden in de Verenigde Staten, meldden CNBC en The Verge.

Een woordvoerder van Lyft zei dat het bedrijf de instructies van de lokale overheid opvolgt. De mededeling bevatte geen aantal steden of details over welke steden waren getroffen.

Een woordvoerder van Uber zei dat hun activiteiten tijdens de avondklok in Minneapolis, Oakland, San Francisco en Los Angeles waren opgeschort. Zelfs vandaag rijdt Uber daar niet tijdens de avondklok.

In sommige andere steden hadden ambtenaren Uber gevraagd om zelfs tijdens de avondklok te blijven werken om belangrijke werknemers zonder ander vervoer te vervoeren, zei de Uber-woordvoerder: “Onze lokale teams werken nauw samen met elke stad om hen te helpen. Op basis van hun gegevens proberen we de behoeften en de lokale situatie zo goed mogelijk in te schatten.”

Uber wilde geen volledige lijst met getroffen steden verstrekken, maar de woordvoerder in de VS zei dat het bedrijf contact had met lokale functionarissen, eraan toevoegend dat de lijst met getroffen steden regelmatig zou kunnen veranderen.

In New York City dwingt de New York Taxi and Limousine Commission (TLC) huurauto’s (‘For Hire Vehicles’ – FHV) vandaag hun activiteiten te staken tijdens de avondklok tussen 20:00 uur en 00:30 uur. De officiële gele en groene taxi’s mogen nog wel werken. Met het ‘huurautoverbod’ hoopt de TLC op minder verkeer in het New Yorkse centrum. Taxi’s mogen wel rijden en dan alleen belangrijke werknemers vervoeren.

Daarnaast vraagt de ​​TLC Uber en Lyft om morgen van 20.00 uur tot middernacht ook belangrijke werknemers die naar huis terugkeren of ‘s nachts naar hun werk gaan, te vervoeren. Officiële gele en groene taxi’s, die rijden tussen 20.00 uur en 00.30 uur, vervoeren ook essentiële werkers, die eventueel door de politie kunnen worden gevraagd het belang van hun verplaatsing of werk aan te tonen. De TLC wijst erop dat de situatie voortdurend verandert en dat er mogelijk aanvullende richtlijnen nodig zijn.

• Avondklok in Amerikaanse steden: Uber en Lyft stoppen met werken, taxi’s blijven ‘belangrijke arbeiders’ vervoeren.

Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters neemt een aantal maatregelen en voorziet middelen om belangrijke spelers in de Vlaamse mobiliteitssector te ondersteunen. De Coronacrisis slaat hard toe en de Vlaamse regering heeft daarom een noodfonds aangelegd. Hiermee wil men zwaar getroffen sectoren zoveel mogelijk ondersteunen. Peeters: “Omzetverlies en winstverlies zullen nooit volledig opgevangen kunnen worden maar op zijn minst willen we via diverse maatregelen ademruimte geven en de sectoren ondersteunen, zodat ze ook na deze moeilijke periode actief kunnen blijven.

“De genomen noodmaatregelen als gevolg van deze crisis hebben ons ertoe aangezet dat we anders gaan leven en ons anders gaan verplaatsen. Telewerk is goed ingeburgerd en steeds meer mensen hebben het fietsen (her)ontdekt. Nu het maatschappelijk en economisch leven herneemt, is het meer dan ooit belangrijk om zo veel mogelijk de kaart te trekken van duurzame mobiliteit.”

De Lijn: Het openbaar vervoer is vanaf dag één van de crisisnoodmaatregelen blijven functioneren zodat iedereen de mogelijkheid kreeg om essentiële verplaatsingen te kunnen blijven maken. Door tal van minderontvangsten en meeruitgaven leed De VVM De Lijn evenwel enorme verliezen. Zo is de ticket- en abonnementsverkoop volledig gekelderd en waren er tal van meerkosten voor hygiëne en social distancing-maatregelen. Er werd ook een regeling getroffen voor de pachters – private busondernemers – binnen het geregeld vervoer. Volgens een raming zouden de meer- en minkosten tot eind augustus reeds oplopen tot een tekort van 35 miljoeneuro. Het is evenwel nog niet duidelijk hoelang de impact van de crisis blijft duren en daarom zal er elke maand een afrekening uitgevoerd worden om het tekort bij te passen.

Autobus- en autocarsector: Deze sector kende een omzetverlies door het wegvallen van tal van ritten en verplaatsingen in de vrijetijdssector. Deze sector is tegelijk een zeer kapitaalintensieve sector (voertuigenpark en infrastructuur). De reeds eerder uitgewerkte compensatiepremie biedt te weinig soelaas in deze sector en zal geen faillissementen kunnen tegenhouden, vandaar de noodzaak voor bijkomende steunmaatregelen.

Er worden middelen vrijgemaakt uit het Vlaamse noodfonds voor 31,5 miljoen eurowaarvan de helft kan uitgekeerd in de vorm van een subsidiebedrag (forfaitair bedrag op basis van type voertuig) en de andere helft als een overbruggingskrediet voor een periode van 5 jaar.

Taxisector: De taxisector is blijven rijden maar kende eveneens een sterke omzetdaling. Om ook hier de toekomst te verzekeren en gezien hun specifieke rol in het kader van basisbereikbaarheid, wordt naast de reeds eerder voorziene Vlaamse en federale steunmaatregelen, voorzien in de mogelijkheid van een overbruggingskrediet, terug te betalen op 5 jaar. Hiervoor wordt een bedrag vrijgemaakt van 12 miljoen euro.

Op deze manier krijgen deze bedrijven liquide middelen die pas over vijf jaar moeten terugbetaald worden waardoor ze de kosten van Corona kunnen spreiden en hun overlevingskansen vergroten.

Deelmobiliteit: Ook de sector van de deelmobiliteit deelde in de klappen. Met het oog op de modal shift en het snel kunnen overstappen van het ene vervoersmiddel op het andere is de deelmobiliteit een belangrijke aanbieder. De Vlaamse regering heeft een bedrag van 460.000 euro voorzien om het huidige aantal deelwagens en deelfietsen op peil te houden maar ook om ervoor te zorgen dat de veiligheidsmaatregelen rond hygiëne op peil gehouden kan worden.

Minister Peeters: “Met dit bijkomend pakket aan maatregelen, momenteel al een bedrag 82 miljoen euro, willen wij er voor zorgen dat onze mobiliteitssectoren deze crisis kunnen overwinnen.”

• Vlaamse overheid steunt touringcarsector; overbruggingskrediet voor taxisector. Foto Kabinet Minister Peeters.

Het Rotterdamse vervoersbedrijf Trevvel krijgt van de gemeente tijdens de coronacrisis honderd procent doorbetaald voor het doelgroepenvervoer. De onderaannemers, taxibedrijven die ritjes rijden, ontvangen op hun beurt van Trevvel geen honderd, maar dertig procent. Voor de rest van het geld moeten ze een beroep doen op de steunmaatregelen vanuit de overheid. Dat steekt de bedrijven volgens Rijnmond.nl.

“Waarom krijgen wij ook niet honderd procent doorbetaald?” vraagt één van de onderaannemers van Trevvel zich hardop af. “Waarom moeten wij wat betreft dit contract een beroep doen op de steun van de overheid? Dan moet de belastingbetaler toch twee keer betalen? Los van het feit dat dit gebeurt: waar blijft de overige zeventig procent die Rotterdam uitkeert hangen?”

De onderaannemers met wie Rijnmond sprak willen anoniem blijven. Zij vrezen tegenmaatregelen van hun opdrachtgever. In het voorstel van Trevvel dat zij ontvingen staat dat elke vervoerder die een juridische procedure tegen Trevvel heeft lopen niet financieel wordt ondersteund, tenzij de directie anders besluit.

Wethouder Sven de Langen laat in een schriftelijke reactie weten dat “Rotterdam aansluit bij de landelijke afspraken met het rijk. Dat betekent dat gemeenten met eigen financiële compensatie voorgaan boven landelijke regelingen. In de praktijk blijkt dit echter niet werkbaar binnen het Rotterdamse doelgroepenvervoer. De onderaannemers zijn in praktisch alle gevallen afhankelijk van meerdere opdrachtgevers, waardoor zij zich alsnog genoodzaakt zien om een beroep te doen op de landelijke regelingen om het tekort aan omzet te compenseren.”

“Juist door rekening te houden met de landelijke regelingen wordt ervoor gezorgd dat de onderaannemers niet via dubbele route steun ontvangen, waarmee mogelijk tot 130% van de bestaande omzetten ontvangen zou worden. De gemeente is hierover in goed overleg met Trevvel.”

Arno van Haastrecht, directeur van Trevvel, zegt dat rechtstreeks doorstorten van het geld dat van de gemeente komt, onverantwoord is. “Volgens onze informatie maken vervoerders gebruik van alle overheidsmaatregelen die zijn ingesteld. Dit zou betekenen dat vervoerders meer inkomsten hebben dan voor de crisis. Daarom heeft Trevvel een voorlopige regeling aangeboden aan gecontracteerde vervoerders. Het bedrijf werkt met de gemeente aan een definitieve regeling in afwachting van de uitwerking van alle overheidsregelingen. Wij leggen hierover verantwoording af aan de gemeente Rotterdam.”

Ook zegt hij dat gecontracteerde vervoerders en ZZP’ers de afgelopen periode wat betreft werk voorgingen. Honderden eigen mensen en middelen stonden stil, waarvoor Trevvel geen landelijke steunmaatregel kon aanvragen.

“Ook hebben we extra kosten vanwege de alternatieve inzet tijdens de coronacrisis. Trevvel moet veel geld investeren om de 1,5 meter-maatregel binnen het doelgroepenvervoer te realiseren. En we verwachten door de lumpsum-afspraken dat we in 2021 als gevolg van deze periode minder geld en nog klappen krijgen”, zegt Van Haastrecht. De gemeente heeft toegezegd dat Trevvel voor het betalen in 2021 vervoerscijfers van 2019 mag aanleveren.

Volgens wethouder De Langen wordt na afbouw van de coronamaatregelen bekeken of de onderaannemers voldoende zijn gecompenseerd. Zo niet, komt er alsnog een extra compensatie via Trevvel.

• Onderaannemers Trevvel willen in coronatijd meer geld zien.

De Vlaamse overheid heft de regel op dat taxiklanten in heel Vlaanderen minimaal 15 minuten moeten wachten op een via een app bestelde taxi. Dit meldde de Vlaamse minister van Mobiliteit, Lydia Peeters. Zoals gebruikelijk bij de onderhandelingen tussen de Vlaamse taxibranche en het ministerie in Vlaanderen, berustte dit duidelijke akkoord – volgens minister Peeters – uiteindelijk op ‘een fout’.

De zogenaamde 15-minutenregel – vergelijkbaar met die in Barcelona – was opgenomen in het geactualiseerde Vlaamse taxidecreet van 2019. De regel was oorspronkelijk alleen bedoeld voor de regio rond Brussels Airport om de taxisector daar te beschermen tegen Uber. Daar kan bijvoorbeeld onderscheid worden gemaakt tussen taxistandplaatsen (op de officiële taxistandplaats van de luchthaven) en straattaxi’s. “Door een fout”, zegt de minister, “gold de regel ineens overal in Vlaanderen” – precies zoals de Vlaamse taxisector het had gewenst om een gelijk speelveld tussen gewone taxi’s en app-taxi’s te garanderen.

“Het doel van dit programma was om de bestaande taxisector die Brussels Airport in Zaventem bedient, af te schermen. In de praktijk gold dit nu echter voor heel Vlaanderen. Ik beëindig dit programma nu”, aldus minister Peeters. Een Uber-taxi – meestal om de hoek van de luchthaven bij een benzinestation geparkeerd – om de hoek van de luchthaven naar een tankstation – kan nu al in 5 minuten bij de klant op de luchthaven zijn.

De Vlaamse regering heeft dus in feite de afschaffing van de 15-minutenregel goedgekeurd. De beslissing hierover wordt voor advies naar MORA (de Vlaamse Mobiliteitsraad) gestuurd en vervolgens naar de Raad van State.

Toen de minister enkele maanden geleden de afschaffing van de 15-minutenregel aankondigde, waren er protesten van de sociale partners en de taxisector. Ze vrezen dat er rond de officiële standplaatsen – ondanks een ‘perimeter’, een zone waarin app-taxi’s niet mogen werken – oneerlijke concurrentie zal ontstaan tussen officiële standplaatstaxi’s en de virtuele taxistandplaatsen van app-taxi’s. Hoewel die zone als beveiliging van de standplaatstaxi’s is gedacht, zullen in de praktijk app-taxi’s virtuele standplaatsen opzetten en van nabij concurreren. Geen enkele politieagent of toezichthouder zal deze scheiding in de dagelijkse praktijk willen handhaven.

Minister Peeters ziet het anders: “Ik heb met verschillende spelers in de branche gesproken en kon concluderen dat niet iedereen tevreden is met de afschaffing van de 15-minuten regel. Maar voor mij staat de klant absoluut centraal”, aldus Peeters. “Het is erg belangrijk dat alle aanbieders op dezelfde manier met elkaar kunnen concurreren. Het opheffen van de 15-minutenregel heeft alleen betrekking op trips die zijn besteld via een app, een website of per telefoon. De perimeterzone blijft rond alle taxistandplaatsen en ook op Brussels Airport in Zaventem, zodat reizigers nog altijd kunnen kiezen wie hen vervoert.”

Het is duidelijk dat de minister het feit dat er nu geen echt ‘level playing field’ is – ook in het belang van de klant – volledig heeft gemist en dat er continue handhavingssproblemen zullen zijn tussen app-taxi’s en officiële standplaatstaxi’s. De Belgische taxivereniging GTL zei al eerder dat de minister “op haar buik is gegaan voor Uber” en dat de officiële taxi’s nu niet alleen de concurrentie van Uber & Co maar ook van taxi’s uit andere regio’s moeten vrezen.

• Vlaams mobiliteitsminister Peeters schrapt 15 minuten wachttijd voor app-taxi’s.

Zoals we gisteren berichtten hebben KNV, FNV en CNV het protocol voor leerlingenvervoer uitgebreid met voorschriften voor het vervoer van oudere kinderen naar het voortgezet speciaal onderwijs (VSO). Er is toen bij gezegd dat een aantal vragen rondom dit vervoer nog open stonden bij het RIVM. Die ‘slag om de arm’ is nu weg, omdat de antwoorden van het RIVM er zijn. De conclusie is dat het protocol zoals het werd gepubliceerd, voldoet aan de kaders van het RIVM.

In een begeleidende tekst bij het verschijnen van het uitgebreide protocol voor het leerlingenvervoer legde KNV uit dat er nog een aantal vragen onbeantwoord waren en dat het gebruik van het protocol voor het VSO-vervoer daarom als ondernemersrisico moest worden gezien. Deze ‘disclaimer’ heeft bij vervoerders, maar vooral ook bij een aantal opdrachtgevers, twijfels veroorzaakt over de status van het protocol.

Na bestudering van de RIVM-adviezen, die vandaag bekend zijn geworden, blijkt dat een voorbehoud niet langer nodig is. Het leerlingenvervoerprotocol past binnen de hygiënerichtlijnen die het RIVM maakte voor speciaal vervoer van jongeren in de middelbare school leeftijd.

De adviezen van het RIVM gaan over de handhygiëne toepassen, de ventilatie tijdens het vervoer aan hebben staan, oppervlaktes die veel aangeraakt worden na gebruik reinigen en minimaal 1,5 meter afstand tussen personen blijft het uitgangspunt. In het protocol van KNV, FNV, CNV is aan de RIVM-adviezen zorgvuldig invulling gegeven door het toepassen van gezondheidscheck (zogenaamde triage door ouders/verzorger als dat mogelijk is en in ieder geval door de chauffeurs voorafgaand aan de rit), door het vervoer zoveel mogelijk steeds met dezelfde kinderen te doen en door de jongeren van de middelbare school-leeftijd een mondkapje te laten dragen (daar waar de 1,5 meter niet in acht is te nemen). Voor chauffeurs geldt dat ze bij het doen van leerlingenvervoer met oudere leerlingen een beschermend (chirurgisch) mondkapje dragen.

KNV, FNV en CNV werken nog aan een protocol voor het vervoer van en naar dagopvang, WMO en Valys. Dit in nauwe afstemming met VWS en uiteraard binnen de kaders van wat het RIVM adviseert. De bedoeling is dat dit ‘zorgvervoerprotocol’ nog deze week verschijnt. Veel van de dagopvang- en het vraag afhankelijke zorgvervoer zal immers begin juni weer langzaam worden opgestart of opgeschaald.

• Geen voorbehoud meer bij protocol vervoer VSO-leerlingen. KNV, FNV en CNV werken nog aan een protocol voor het vervoer van en naar dagopvang, WMO en Valys. Foto VNG.