Taxi

Vannacht om middernacht (Britse tijd) raakt Uber zijn ‘operatinglicence’ voor de Britse hoofdstad (en grootste Europese markt met 3,5 miljoen klanten) voor de tweede maal kwijt. De lokale vergunningverlener Transport for London (TfL) zei dat het “verschillende inbreuken had vastgesteld die passagiers en hun veiligheid in gevaar brachten”. Uber reageerde onmiddellijk dat het in beroep zou gaan tegen de beslissing van TfL, die het omschreef als “buitenproportioneel en fout.” Hangende het beroep mag Uber gewoon doorrijden in Londen.

Al enkele maanden hing de (tijdelijke) vergunning van Uber aan een zijden draadje: in september gaf TfL Uber nog maar een verlenging van zijn vergunning met twee maanden onder een aantal voorwaarden en omdat het nog een aantal zaken wilde onderzoeken. De transportautoriteit heeft herhaaldelijk bezorgdheid geuit over de veiligheid en beveiliging van passagiers, inclusief de aanpak van het bedrijf om ernstige strafbare feiten te melden. Uber ging daar op een vrij laconieke wijze mee om. Nooit werd de beveiliging echt aangescherpt, zoals TfL vroeg.

Uber werd ook bekritiseerd over hoe het de medische certificaten van chauffeurs heeft verkregen, hoe het strafregisters al of niet heeft gecontroleerd op antecedenten van chauffeurs en het gebruik van technologie die het naar verluidt controle hielp ontwijken. Uber heeft consequent volgehouden dat de veiligheid van zijn passagiers een topprioriteit is.

TfL’s directeur voor vergunningverlening en regulering, Helen Chapman zei: “Als vergunningverlener van taxi’s en huurauto’s met chauffeur – private hire –  moeten we beslissingen nemen over de vraag of Uber betrouwbaar en geschikt is om een ​​vergunning te hebben. Veiligheid is daarin onze absolute topprioriteit. Hoewel we erkennen dat Uber verbeteringen heeft aangebracht, is het onaanvaardbaar dat Uber passagiers in huurauto’s heeft vervoerd met chauffeurs die mogelijk geen vergunning hebben en niet zijn verzekerd. Het is duidelijk dat deze problemen zijn ontstaan, maar ook dat we er niet op kunnen vertrouwen dat soortgelijke problemen in de toekomst niet meer zullen voorkomen.”

In antwoord op de beslissing van TfL zei Jamie Heywood, algemeen directeur van Uber voor Noord- en Oost-Europa: “De beslissing van TfL om de vergunning van Uber in Londen niet te verlengen, is buitengewoon en verkeerd, en we zullen in beroep gaan. We hebben ons bedrijf de afgelopen twee jaar fundamenteel veranderd en zetten de norm op het gebied van veiligheid. Namens de 3,5 miljoen gebruikers en 45.000 chauffeurs die afhankelijk zijn van Uber in Londen, zullen we gewoon blijven werken en alles doen wat we kunnen om met TfL samen te werken om deze situatie op te lossen.”

Ondanks de verbeteringen die Uber heeft aangebracht, gelooft TfL niet dat het een ‘correcte’ exploitant van taxidiensten is vanwege een patroon van eerdere problemen.

Een belangrijk probleem was dat de Uber-systemen het mogelijk maakten foto’s te uploaden naar andere chauffeursaccounts. Dit gaf niet-vergunde chauffeurs de mogelijkheid passagiers te vervoeren in plaats van de geboekte (en officiële) bestuurder, en mogelijk konden bestuurders compleet zonder vergunning trips uitvoeren. TfL identificeerde ten minste 14.000 ritten waarbij de bestuurder niet de persoon was die het Uber account had, waardoor de veiligheid van passagiers in gevaar zou kunnen komen.

De burgemeester van Londen, Sadiq Khan, zei dat hij erkende dat de beslissing misschien niet populair was bij de klanten van Uber, maar dat veiligheid de grootste zorg moest zijn. “In dit stadium kan TfL er niet op vertrouwen dat Uber over de juiste enrobuuste procedures beschikt om in de toekomst nog een ernstige inbreuk op de veiligheid te voorkomen.

Burgemeester Khan voegde eraan toe: “Regelgeving is er om Londenaren veilig te houden, en volledige naleving van de strikte normen van TfL is essentieel als bedrijven als Uber een vergunning willen hebben om in Londen te opereren.”

Uber zegt dat het de afgelopen twee jaar een aantal stappen heeft gezet om de veiligheid te verbeteren, na beschuldigingen van seksueel misbruik door een klein aantal bestuurders. Een nieuwe functie op de Uber-app, die deze maand is geïntroduceerd controleert automatisch het welzijn van chauffeurs en passagiers wanneer een reis wordt onderbroken door een lange stop. Uber heeft ook een knop geïntroduceerd waarmee aantijgingen van discriminatie kunnen worden gemeld.

De beslissing van TfL is een grote slag voor het bedrijf in een van zijn grootste markten. De beslissing treft vooral de 45.000 chauffeurs van Uber in de Britse hoofdstad. Zij werken in precaire omstandigheden, aldus James Farrar, voorzitter van de IWGB- vakbond. Velen moeten lease-leningen afbetalen. Daarvoor moet volgens hem een reddingsplan komen.

• Verrassende beslissing van Transport for London: Uber raakt vergunning kwijt op grootste Europese markt. Nog in september leverde de taxisector drieduizend petities af bij het Londense stadhuis.

Een wereldwijde coalitie van groene NGO’s lanceert vandaag een campagne om nieuwe vervoersbedrijven zoals Uber “op te ruimen of te ‘verschonen’.” Vervoer is het grootste klimaatprobleem, niet alleen in Noord-Amerika, maar ook in Europa, en is goed voor meer dan een kwart (27%) van de totale uitstoot van broeikasgassen.

Auto’s veroorzaken 44% van de verkeersemissies en die blijven stijgen. Uber heeft vanaf het begin verklaard dat ze het aantal privéauto’s in (grote) steden sterk zou verminderen. In plaats daarvan heeft Uber alleen bijgedragen aan verdere congestie in steden zoals New York, San Francisco en Londen. In deze steden is de ‘Uber-file’ een bekend gegeven.

Volgens een recente analyse van Euromonitor en onderzoekers van T&E in Leuven, voegt Uber vervuilende autoritten toe aan reeds overvolle Europese steden zoals Londen en Parijs. Zo draagt het bij aan meer luchtvervuiling en klimaatverandering en maakt het van de duurzaamheidsambities van het bedrijf een lachertje. Uber reageerde op dit recente wetenschappelijke rapport in het zakenmagazine Forbes door te zeggen dat ze juist samenwerken met steden om de luchtvervuiling te verminderen. “We zijn toegewijd om mensen en steden te helpen van hoog autobezit met hoge prioriteit naar een gemeenschappelijke, elektrische toekomst te gaan,” zei een woordvoerder van Uber. “Met veilig en betaalbaar vervoer.”

Het ‘Clean Air Plan’ van Uber is echter vergelijkbaar met hun bereidheid om het OV te ‘helpen’. Uber maakt – bijvoorbeeld in New York – de Uber-trip verhoudingsgewijs goedkoper dan een normaal metroticket en rijdt zo het lokale metrobedrijf leeg.

Rebekah Whilden, campagnevoerder bij de Sierra Club (VS), zei: “Uber en Lyft misleiden met hun ‘greenwashing’-methoden mensen niet langer. Steden en landen over de hele wereld beginnen de ride-hailingbedrijven te zien voor wat ze zijn: bedrijven die winst voorop stellen. Uber kan geen aanspraak maken op duurzaamheid als uit het bewijs blijkt dat Uber het tegenovergestelde doet: het aantal passagiers in het OV verminderen, de luchtkwaliteit verslechteren en mensen – chauffeurs – in het hart van hun bedrijfsmodel misbruiken.”

Uit de gegevens die Euromonitor heeft verzameld voor de Europese onderzoeksgroep Transport & Environment (T&E) is de afgelopen jaren een enorme toename van het aantal Uber-chauffeurs gebleken (in sommige landen op de taxi of in de huurauto – de PHV, het ‘private hire vehicle’). In Frankrijk, dat de taximarkt in 2015 heeft aangepast, is het aantal geregistreerde PHV-chauffeurs in drie jaar verdubbeld (van meer dan 15.000 in 2016 tot 30.000 in 2019). Het aantal Uber-chauffeurs in Londen is in drie jaar bijna verdubbeld (van 25.000 in 2016 naar 45.000 in 2018), wat ongeveer de helft is van het totale aantal PHV-vergunningen.

Dit heeft Uber tot een van de grootste vervoersdiensten in Europa gemaakt, met 3,6 miljoen gebruikers in Londen in 2019 en 2,7 miljoen gebruikers in Frankrijk in 2017. (Een schatting: Uber houdt er niet van de exacte data bekend te maken). Volgens bedrijfsdocumenten uitgegeven voor de beursgang, streeft Uber er naar zijn activiteiten enorm uit te breiden. Wereldwijd en met een speciale focus op Europa. Duitsland, Spanje en Italië worden geïdentificeerd als prioritaire uitbreidingsmarkten.

Hoewel het aantal taxi’s historisch beperkt was door vergunningen, boekte Uber een snelle groei via het ‘lichter’ gereguleerde huurauto-spoor. Sinds de komst van Uber in Londen zijn in de grootste Europese markt voor Uber, de taxi- en huurautoritten in de Britse hoofdstad met ongeveer 25% toegenomen. Deze gegevens correleren sterk met een toename van de totale CO2-uitstoot van de taxi- en PHV-sectoren in het Verenigd Koninkrijk met 23% in dezelfde periode.

De analyse schat dat de uitstoot van Uber-diensten alleen in Londen en Parijs tot een halve megaton CO2 kan oplopen – 515 kiloton CO2. Dit komt overeen met de CO2-uitstoot van 250.000 extra particuliere voertuigen.

Deze kilometers werden voornamelijk gereden door benzine- en dieselvoertuigen, die de luchtvervuilingscrisis in Europese steden verergerden. Zorgwekkend is dat gegevens van de Franse overheid in 2017 aantonen dat 90% van de geregistreerde particuliere huurvoertuigen, waaronder Uber, dieselvoertuigen waren. Het hoge aandeel diesel in de vloot is ook te vinden op de traditionele taximarkt. Er wordt aangenomen dat andere Europese steden waar Uber actief is, een vergelijkbare hoeveelheid diesels in hun vloot hebben.

Als de EU de doelstellingen van de Klimaatovereenkomst van Parijs wil bereiken om de wereldwijde temperatuurstijging tot 1,5 graad Celsius te beperken, moeten de auto-emissies uiterlijk in 2050 nul zijn. De laatste diesel- of benzineauto zou idealiter uiterlijk in 2035 moeten worden verkocht.

Yoann Le Petit, nieuwe mobiliteitsexpert bij T&E, zei: “De CEO van Uber vertelt ons dat ze de juiste aanpak hebben.” In werkelijkheid maakt Uber echter een belangrijk deel uit van het verkeers- en vervuilingsprobleem door autoritten toe te voegen aan al overvolle steden. Als het onderdeel van de oplossing wil worden, zal Uber het zonder benzine- en dieselvoertuigen moeten doen en snel overschakelen op 100% elektrische voertuigen. Dat is de juiste aanpak, punt uit.”

Justyna Wladarz, transportbeleidspecialist bij NABU (Duitsland), zei: “Uber is een wolf in schaapskleren – het wil duurzame mobiliteit, maar het voegt zoveel mogelijk auto’s toe aan onze al overvolle en vervuilde steden.”

Greg Archer, directeur van Transport & Environment UK, zei: “Uber heeft zich vastgelegd aan 100% schoon reizen tegen 2025 onder de Clean Air Rules in Londen. Hieruit blijkt dat het een financieel haalbare optie is voor het bedrijf. Anders zouden ze zich al uit de markt hebben teruggetrokken. Onze vraag aan Uber is: waarom niet Bristol, Birmingham, Manchester en Leeds? Zijn ze tweederangs burgers? Zijn hun longen anders?”

Laurien Spruyt, hoofd klimaat- en mobiliteitsbeleid bij Bond Beter Leefmilieu (België), zei: “Veel Vlaamse steden zetten zich al jaren in voor de elektrificatie van taxi’s en nemen ook maatregelen om het autoverkeer te verminderen om de luchtkwaliteit te verbeteren. De liberalisering van de taximarkt in januari dreigt deze inspanningen te ondermijnen en we dringen er bij Uber op aan om vanaf het begin de juiste beslissing te nemen en alleen elektrische auto’s te gebruiken wanneer ze naar Vlaanderen komen.”

• Uber en andere ride-hailingbedrijven dragen volgens deze studie in sterke mate bij aan de stedelijke luchtvervuiling en congestie.

De voormalige topman en oprichter van technologiebedrijf Uber, Travis Kalanick, heeft – na een eerdere verkoop vorige week – opnieuw miljoenen aandelen in het bedrijf verkocht. Dit komt omdat de ‘lock-up’-periode onlangs is afgelopen. Sinds de beursgang mochten Kalanick en andere aandeelhouders geen aandelen van de hand doen.

De verkoop van ongeveer een derde van zijn Uber-aandelen leverde hem tot op heden een bedrag van 882 miljoen dollar op. Dat geld investeert hij deels in andere bedrijven. Kalanick is nog steeds in dienst van Uber, nadat hij als oprichter CEO was van 2010 tot 2017.

Scherpe kritiek op de bedrijfscultuur binnen Uber – de ‘bro-culture’ met nogal wat gevallen van sexuele intimidatie – dwong hem tot aftreden.

Met Uber gaat het sinds de op zich al teleurstellende beursgang minder goed. Weliswaar steeg de omzet van 2,9 mrd dollar naar 3,8 mrd. dollar in het laatste kwartaal maar het bedrijf blijft ook gigantische verliezen lijden, deels vanwege het kopen van marktaandeel in moeilijke markten via ritsubsidies en marketingstunts. Ook betaalt Uber medewerkers deels in aandelen. De waarde van dat aandeel daalde sinds de beursgang in mei van 45 dollar tot 31 dollar.

Maar Kalanick is niet de enige partij met geld in Uber. Softbank, een van de investeerders die laat instapte (tegen een aantrekkelijke deal), leed flinke verliezen op zijn omvangrijke aandelenpakket. Veel investeerders en werknemers van het eerste uur (zoals Ryan Graves) hadden gehoopt bij de beursgang te cashen. Zo ook het Saoedische investeringsfonds ‘The Public Investment Fund’. Andere grote investerders: Alphabet (Google’s moederbedrijf), Amazon’s Jeff Bezos en… wielrenner Lance Armstrong.

• Uber-oprichter Travis Kalanick verkocht (opnieuw) Uber-aandelen.