Extra

Sinds zijn jeugd fotografeert Mikhail Korotkov treinen. Bij toeval kwam hij de geheime trein van president Vladimir Poetin tegen – en trok zo de aandacht van de Russische veiligheidsautoriteiten, ontdekte Der Tagesspiegel.

Het is geen geheim dat Vladimir Poetin altijd nauwgezet omgaat met beveiliging. Als het gaat om het verspreiden van informatie over zijn huidige verblijfplaats of zijn privéleven, laat de Russische president niets aan het toeval over. Het is dus niet verwonderlijk dat Poetin op reis liever onopgemerkt blijft.

Bij de reizen van Poetin kwam amateurfotograaf en treinliefhebber Mikhail Korotkov Poetin’s geheime trein tegen. The Washington Post berichtte al over de bijzondere obsessie van de 31-jarige ‘Trainspotter’. Korotkov wijdde zich aan het observeren van een ongebruikelijke trein op het Russische railnet. Het voorwerp van zijn nieuwsgierigheid was de speciale gepantserde trein van de Russische president.

Enkele weken geleden berichtten verschillende media over de presidentiële treinreizen. De ontdekking kwam via de in Londen gevestigde Russische nieuwssite Dossier Center, waarin werd beschreven hoe de Russische president zijn reizen per speciale trein heeft uitgebreid sinds het begin van de aanvalsoorlog. Volgens het rapport vermijdt Poetin bewust vliegreizen uit angst voor aanslagen. Er zijn nauwelijks opnames van de trein. Ook al is het bestaan ​​van de trein geen geheim, hij zal zoveel mogelijk voor het publiek verborgen worden gehouden.

Hoewel de trein visueel nauwelijks verschilt van de treinen van de Russische spoorwegen – grijze kleur met een rode streep op de zijkant – biedt het voertuig twee doorslaggevende voordelen, schreef de speciale website. Ten eerste is de trein gepantserd. Aan de andere kant had hij altijd voorrang en reed hij op topsnelheid. Ook Koroktov deelde in 2021 deze constatering al op zijn blog. Hij schrijft ook dat het gebruik van de trein toenam aan het begin van de oorlog in Oekraïne.

Hoewel met het toenemende aantal reizen de trein ook de aandacht van Russische onderzoeksmedia heeft getrokken, zegt Korotkov dat zijn nieuwsgierigheid niet gebaseerd is op enige politieke interesse.

Zijn passie voor treinen en locomotieven begon als kind. Nu heeft hij een trainspotting-blog ‘On railways with love’. In 2018 zette Korotkov als eerste een foto van de mysterieuze presidentiële trein online. Korotkov was vooral gefascineerd door het volgen van de speciale trein met zijn geheime dienstregeling, altijd afgedekte ramen en niet-identificeerbare locomotiefnummers. Voor hem is de trein als een ‘enge spooktrein’, aldus de treinliefhebber. Geen moment dacht hij aan de gevolgen van zijn bijzondere hobby.

Om niet te veel aandacht te trekken heeft hij maar een paar foto’s online gezet, meldt Korotkov. Toch trok hij de aandacht van de Russische veiligheidsdiensten. In mei 2021 verschenen ongebruikelijke opmerkingen op de YouTube-pagina van Korotkov – woord-voor-woord citaten uit privégesprekken met zijn vriend en collega, evenals details van andere gesprekken. Hij moet de aandacht hebben getrokken van de federale veiligheidsdienst FSB, zei hij in een interview. Hij vatte het nieuws op als duidelijke waarschuwingssignalen, waardoor hij voor het eerst serieus vreesde voor zijn eigen veiligheid.

Met het uitbreken van de oorlog groeide de bezorgdheid. Terwijl hij zich eerder volledig aan zijn blogs wijdde, bezorgde de angst voor zijn persoonlijke veiligheid hem slapeloze nachten. Volgens het rapport heeft de voortdurende onzekerheid en bezorgdheid dat zijn ‘trainspotting’-berichten hem in de gevangenis zouden kunnen doen belanden wegens sabotage of terrorisme, Korotkov zo geplaagd dat hij in maart stopte met bloggen.

• Poetin’s geheime gepantserde trein ziet er uit als elke andere trein in Rusland. Foto Russian Rail.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat, de Belgische minister van Mobiliteit Georges Gilkinet en de Limburgse gedeputeerde Maarten van Gaans-Gijbels van Mobiliteit en Infrastructuur hebben een intentieovereenkomst voor de Drielandentrein getekend. Daarin staan afspraken die het mogelijk maken dat de trein in december van dit jaar kan gaan rijden tussen Luik, Maastricht en Aken.

Nu de betrokken vervoerders (NMBS, NS, Arriva) aangeven dat het mogelijk is om de trein te laten rijden (op financieel en technisch vlak en voor wat betreft de capaciteit), geven de ministers via de intentieverklaring nu ook formeel de opdracht om de dienst op te starten. De Drielandentrein is een uniek project omdat de trein elk uur rijdt tussen België, Nederland en Duitsland. De treinverbinding verbindt de drie grensregio’s zonder overstap met elkaar, waardoor het voor de inwoners gemakkelijker wordt om voor werk, school, familiebezoek of recreatie de trein te pakken.

Staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat): “Als je in een grensregio woont, is het belangrijk dat goed grensoverschrijdend openbaar vervoer ervoor zorgt dat je in de hele regio aan het werk kan of een opleiding kan volgen. Maar hoe logisch dit ook klinkt, in de praktijk is het een enorme klus om te realiseren. Treinen moeten worden aangepast, dienstregelingen moeten op elkaar aansluiten, vervoerders moeten samenwerken. Dankzij iedereens inzet en doorzettingsvermogen zorgen we ervoor dat deze trein kan gaan rijden. Mijn speciale dank gaat uit naar de Belgische minister Georges Gilkinet met wie we uitstekend hebben samengewerkt om dit mooie project mogelijk te maken. Ik ben heel trots op dit unieke project en kijk er naar uit om in december zelf met de Drielandentrein te kunnen reizen.”

Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (België): “Met deze Drielandentrein kan je nog vlotter over de grenzen reizen. Dit project is een voorbeeld voor de Europese spoorintegratie. Het feit dat de verschillende operatoren en beleidsniveau’s hiervoor zo goed samenwerken is een echte doorbraak. Reizigers krijgen nu meer bestemmingen, meer comfort en volledig toegankelijke treinen – en dat over de landsgrenzen heen. Dit past ook binnen de ambities die we inschreven in het nieuwe openbaredienstencontract dat de federale regering in december 2022 afsloot met NMBS, van de spoor de ruggengraat van mobiliteit te doen, ook tussen België, Duitsland en Nederland.”

Gedeputeerde Maarten van Gaans-Gijbels (Provincie Limburg) is blij dat er na vele jaren praten eindelijk handtekeningen zijn gezet: “De provincie Limburg heeft al in 2016 de basis gelegd om de grenzen te doorbreken door in de concessie treinen voor te schrijven die ook in de buurlanden kunnen rijden. Nu we in december 2023 definitief starten met de trein naar Luik, gaan we Nederland, België en Duitsland eindelijk echt met elkaar verbinden. De drie vervoerders slaan nu de handen ineen en daarmee kunnen we de reizigers een nieuw topproduct bieden in Limburg”

Binnen het Euregio-gebied Luik-Maastricht-Aken is veel onderlinge samenhang en zijn er dagelijks veel verkeersbewegingen van mensen die voor vrije tijd, onderwijs of werk de grens over gaan. Door betere verbindingen kan de economie in de regio nog verder groeien.

Momenteel rijdt er vanuit België tussen Luik en Maastricht eens per uur een trein. Vanuit Nederland rijdt er tussen Maastricht en Duitsland vanaf dit jaar tweemaal per uur een trein: één naar Aken en één naar Herzogenrath. De Drielandentrein koppelt beide verbindingen aan elkaar zodat een overstap op Maastricht niet meer nodig is als je tussen de steden van deze drie landen wil reizen. De nieuwe verbinding zorgt ervoor dat er nieuwe directe verbindingen bijkomen. Zo zal Luik bijvoorbeeld via de Drielandentrein verbonden worden met Maastricht Randwyck (Maastricht UMC+ en MECC) en Heerlen (Hogeschool Zuyd, Brightland Campus). Dankzij de drielandentrein kan je vanuit Nederland zonder overstap naar Luik en Aken. Op beide stations kan je op een hogesnelheidstrein stappen waardoor steden als Keulen, Frankfurt, Berlijn, Brussel, Londen en Parijs een stuk dichterbij komen. Daarmee draagt de Drielandentrein ook bij aan het aantrekkelijker maken van de trein als alternatief voor korte vluchten.

In de aanloop om de Drielandentrein in december te laten rijden, werd er veel werk verricht. Zo zijn de treinen omgebouwd zodat ze ook op het Belgische spoor kunnen rijden en zijn er afspraken gemaakt over de inzet van zowel Nederlands als NMBS-personeel op het traject. Er blijven nog een aantal praktische punten aan te pakken, onder andere hoe de kaartverkoop en tarieven er precies uit gaan zien.

• Intentieovereenkomst voor Drielandentrein getekend: seinen op groen voor trein tussen België, Nederland en Duitsland. Foto Arriva.