Extra

FNV verzet zich al langer tegen zogeheten platformbedrijven die klussen laten uitvoeren door zogenaamd zelfstandige ondernemers. Volgens de vakbond is er bij Uber sprake van schijnzelfstandigheid, waarbij chauffeurs praktisch werknemers van het bedrijf zijn maar niet dezelfde voordelen genieten.

De Telegraaf vroeg zich af of, nu Uber niet alleen de bonden, taxi-ondernemers en de staat heeft aangeklaagd (de laatste over de algemeen verbindendverklaring van de taxi-cao – deze zaak verloor Uber gisteren), het einde van het platform in zicht is. De krant gaat, net als vele collegae in Nederland en België, voorbij aan het feit dat de wijze waarop Uber opereert niet puur Nederlands is: in elk land trekt Uber al jaren de trucendoos open om maar uit te komen onder het moeten toepassen van de taxi-cao en het behoorlijk verlonen van de Uber-chauffeurs. Het bedrijfsmodel van Uber steunt immers op de ‘schijnzelfstandigen-constructie’: de zo laag mogelijke betaling van de Uber-chauffeurs en het niet betalen van sociale premies.

Uber is de laatste weken door de Uber Files veel in het nieuws. Dit mega-lek waardoor er 124.000 interne bestanden op straat  kwamen te liggen, gaven bepaald geen positief beeld van het bedrijf. Het gaf ook aan dat Uber in vele landen soortgelijke gerechtelijke uitspraken als die in Nederland jarenlang heeft genegeerd. “De zogenaamde Uber Files bevestigen wat wij al jaren weten: Uber probeert op allerlei manieren de naleving van wetten en cao’s te ontduiken. De gelekte documenten stammen weliswaar uit 2017 en eerder, maar tot op de dag van vandaag blijken er meerdere rechtszaken nodig om Uber zich aan de wet te laten houden”, aldus Sewgobind.

Volgens FNV was deze rechtszaak niet nodig geweest als de overheid schijnzelfstandigheid bij platforms tegen was gegaan. Sewgobind: “Het kabinet heeft onlangs laten weten dat de Belastingdienst pas in 2025 de wet DBA, die schijnzelfstandigheid moet tegengaan, gaat handhaven. En diezelfde Belastingdienst laat al bijna zes jaar het asociale verdienmodel van platformbedrijven ongemoeid. Het wordt tijd dat de overheid de kant van de schijnzelfstandigen gaat kiezen in plaats van de kant van de platformbedrijven.”

De uitspraak in het hoger beroep – eerder verwacht in augustus of september dit jaar – wordt nu in het voorjaar van 2023 verwacht. Deze vertraging past alvast prima in het strijdplan van Uber. Tot die tijd zegt de FNV zich te blijven inzetten om Uber te dwingen de chauffeurs een leefbaar loon en een zekere baan te bieden. “Om een megabedrijf als Uber tot ander gedrag te brengen, is samenwerking nodig. Daarom roepen we iedereen op, taxichauffeurs en andere medestanders zich aan te sluiten bij onze acties en zich te melden via onze website’,” zegt Sewgobind.

• FNV voor de rechtbank in Amsterdam in actie tegen Uber. Foto FNV.

De ‘fluwelen’ – mogelijk strafbare – manier waarop de Nederlandse Belastingdienst taxibedrijf Uber in de watten legde, leidt – merkwaardig genoeg – vooralsnog niet tot hevige reacties in politiek Den Haag. Opvallend is ook dat er sinds het uitkomen van de Uber Files uit de hoek van de taxisector zelf nauwelijks enige kritiek is gekomen. Of zou men daar ook al met zomerreces zijn, net als de Kamer inmiddels? Of is de straattaxi geen thema meer?

Wel zijn er inmiddels (o.m. door D66) gisteren Kamervragen gesteld onder de noemer ‘Hoge ambtenaren Belastingdienst schonden regels om Uber te bevoordelen’ (https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/kamervragen/detail?id=2022Z15055&did=2022D31178)

Dagblad ‘Trouw’, een van de partners in het Uber Files-project, wijdde er wél een pittig redactioneel commentaar aan: “Het is zeldzaam dat tot in detail zichtbaar wordt hoe een bedrijf probeert politici en overheidsdiensten naar zijn hand te zetten. De Uber Files gaven dat inzicht. De enorme verzameling interne mails van de Amerikaanse taxigigant legde lobby-inspanningen bloot om wetgeving veranderd te krijgen en toezichthouders van zich af te houden. Dat VVD-coryfee Neelie Kroes achter de schermen voortdurend voor Uber actief was in een periode dat ze zich daar als voormalig Eurocommissaris verre van had moeten houden, is ontluisterend.

Ook de verhouding van Uber met de Belastingdienst roept veel vragen op. Het bedrijf toonde zich zeer verheugd dat de fiscus andere EU-lidstaten traag van gegevens over Uber voorzag, en bovendien informatie gaf over de belastingdiscussie in Frankrijk. Die handelwijze draagt bij aan het beeld dat Nederland in praktijk als een belastingparadijs handelt dat bedrijven warm onthaalt voor (beperkte) eigen inkomsten, en de bijkomende schade voor andere landen negeert.

Wat zorgen baart is de reactie van de Belastingdienst op de bevindingen. Na intern onderzoek zou zijn gebleken dat er in het Uber-dossier geen regels zijn geschonden, laat staan dat er wetten zijn overtreden. Aangezien de dienst vanwege de geheimhoudingsplicht geen nadere informatie aan derden kan geven over de afspraken met een individueel bedrijf als Uber, zijn die beweringen niet te controleren. Alleen grondig extern onderzoek, zoals door het parlement of de Europese Commissie, kan dat verifiëren.

In de toeslagenaffaire is herhaaldelijk gebleken dat de stelligheid waarmee de Belastingdienst beschuldigingen wegwuifde nergens op gebaseerd was. Ook concludeerde de Europese Commissie al eerder dat de Nederlandse fiscus bij geheime rulings (afspraken met bedrijven) over het randje van het betamelijke ging. De Commissie kreeg niet altijd gelijk van Europese rechters, maar de discussie is breder dan alleen de vraag of afspraken wettelijk net wel of net niet mogen. Het gaat ook om de vraag of de afspraken en de totstandkoming ervan maatschappelijk aanvaardbaar zijn.

De Uber Files laten zien dat die vraag onverminderd relevant is. Het is verontrustend dat de fiscus zoveel begrip toont voor een miljardenbedrijf, dat ook toen al toezichthouders in de nek had. Zelfs als de fiscus de wet niet heeft overtreden, wat bepaald nog niet zeker is, dan moet de toenmalige handelwijze op zijn minst tot zelfreflectie leiden. Bij het streven naar een goed vestigingsklimaat is een transparante toepassing van regels en wetten van belang, maar vooral ook een helder besef dat de fiscus optreedt in het belang van de maatschappij als geheel, en niet in het belang van een bedrijf.”

• “Het warme onthaal voor Uber is ontluisterend”. Illustratie Belastingdienst.

‘Moeizame onderhandelingen’, zo typeren zowel de werknemers als de werkgevers de onderhandelingen over een nieuwe cao Zorgvervoer en Taxi die op 1 januari 2023 van start moet gaan.  en Zorgvervoer. “Wat de partijen af willen spreken ligt ver uit elkaar,” aldus de FNV.

De bonden willen toe naar een automatische prijscompensatie (APC), met daarnaast nog een loonstijging. Voor 2023 komt het voorstel dan uit op 6%. Daarnaast handhaven ze alle voorstellen die ze eerder in hun voorstellenbrieven hadden opgenomen, waarbij er wel wat te sleutelen valt aan de hoogte van de voorgestelde ORT, loondoorbetaling bij ziekte en de toeslag bij gebruik van gebroken diensten.

KNV Zorgvervoer en Taxi heeft ingebracht naar een tweejarige cao te willen met een loonstijging van 4% in 2023 en 1,5% in 2024. Daarnaast: schrappen van de onderste twee tredes voor rijdend personeel en de twee tredes 0 voor niet-rijdend personeel. Ook is ingebracht iets te doen met de loondoorbetaling bij ziekte (en wachtdagen), de verloonde tijd afspraken terug te brengen naar de oude situatie en, ook met het oog op de chauffeurstekorten, tot een eigen opleidingssysteem in de cao te komen.

Tijdens het overleg van 8 juli jl. werd opnieuw duidelijk hoe moeizaam het proces is. Er zit weinig beweging in en op de vraag om dan gezamenlijk door te laten rekenen wat de consequenties van de vakbondsvoorstellen zijn is door de bonden afwijzend geantwoord. Partijen hebben dus nog geen cao-akkoord bereikt. Vanwege de zomervakanties worden de overleggen pas half september hervat. Werkgevers laten tot nu weten dat er geen ruimte is voor deze verbeteringen dus moeten we samen de druk opvoeren. Dat gaat de FNV doen via een petitie:

“Aan het eind van je geld een stuk maand over, niet meer samen met vrienden sporten omdat je nooit weet wanneer je dienst precies begint en bij ziekte geen volledige doorbetaling. Zaken die beter moeten in de CAO! Werkgevers laten tot nu weten dat er geen ruimte is voor deze verbeteringen dus moeten we samen de druk opvoeren. Teken de petitie en stuur hem door naar je collega’s.”

“Dagelijks zetten wij ons met collega’s in voor de cliënten in het zorgvervoer. We doen dit onmisbare werk met trots en passie maar ook onder slechte arbeidsvoorwaarden. Dat moet anders en daarom knokken wij voor een betere CAO.

Wij willen:

• Minimaal loon van 14 euro per uur en algemene prijscompensatie. Wij zetten in op een stijging van de lonen. Met werk moet je een leefbaar loon kunnen verdienen. Het werk in de taxi & zorgvervoer is onmisbaar en verantwoordelijk werk. Zonder ons zit er een grote groep mensen thuis en komen kinderen niet op school. Deze grote verantwoordelijkheid moet ook fatsoenlijk beloond worden.
• Weten wanneer je werkt en flexibiliteit extra belonen met toeslagen. Er wordt steeds meer flexibiliteit van ons gevraagd, we werken wanneer anderen vrij zijn. Avonden, weekenden en op feestdagen. Flexibiliteit hoort bij het werk. Een goede beloning voor onze flexibiliteit ook. Daarom willen we bijzondere toeslagen voor bijzonder werk. Want flexibiliteit kan niet alleen van de kant van de werknemer komen.
• Doorbetaling bij ziekte. Ziek zijn is geen keuze, als je ziek bent moet je werken aan je herstel en geen zorgen hebben over of je het wel kunt betalen om ziek te zijn. De wachtdag bij ziekte is dan ook een boete op ziek zijn. Dat is behalve onacceptabel ook respectloos. We staan voor respect en waardering voor alle medewerkers, daar hoort doorbetaling bij ziekte bij.

• Gewerkte tijd is betaalde tijd. Verduidelijking van de afspraken rond max/flex en pauzetijden. Een gewerkt uur is een betaald uur.

Onze eisen zijn redelijk. Werkgevers: pak je verantwoordelijkheid. Samen zorgen we dat we dit mooie werk ook in de toekomst kunnen blijven doen. Voor de leerlingen, voor de cliënten en voor onszelf en onze gezinnen een leefbaar loon.”

• Moeizame cao-onderhandelingen tussen KNV Zorgvervoer en Taxi en vakbonden CNV en FNV doen FNV naar het petitiewapen grijpen. Foto FNV.

In 2014 en 2015 negeerde de Nederlandse Belastingdienst EU-belastingverdragen en lapte de regels aan zijn laars om het Amerikaanse taxibedrijf Uber zoveel mogelijk uit de wind te houden. Ook heeft de dienst op verzoek van Uber bij de Franse fiscus gelobbyd. Dat schrijft het FD op basis van onderzoek naar de gelekte Uber Files. Hoogleraar Belastingrecht Jan van de Streek noemt de handelswijze van de fiscus illegaal, problematisch en ondermijnend.

“Er zijn allerlei informele contacten met Uber, hoge ambtenaren bemoeien zich persoonlijk met dat bedrijf terwijl ze dat normaal gesproken niet zouden moeten doen. En dat Uber enorm uit de wind wordt gehouden. We hebben vastgesteld dat daar behoorlijk wat regels en wetten zijn overtreden”, zegt FD-journalist Johan Leupen.

Uit het FD-onderzoek blijkt dat hoge belastingambtenaren regels aan hun laars lapten en belastingverdragen negeerden om het de Amerikanen naar de zin te maken. Volgens de krant overtrad de Nederlandse Belastingdienst in 2015 niet alleen de regels, maar is het mogelijk ook strafbaar. Uit de Uber Files komt een beeld naar voren van belastingambtenaren die informatieverzoeken van andere landen over het bedrijf opzettelijk vertragen en informeel vertrouwelijke informatie over andere autoriteiten aan Uber-werknemers lekken. De fiscus lobbyde ook bij de Fransen om een vriendelijker fiscaal regime voor het Amerikaanse taxibedrijf te bewerkstelligen.

“Bij het vaststellen van hoeveel belasting Uber moet afdragen, daar wil Nederland helpen om daar lang een onduidelijk beeld over in stand te houden. Ze zijn bezig met een verdienmodel dat eigenlijk niet legaal is, dus dat moet legaal gelobbyd worden, en die tijd creëert de Nederlandse Belastingdienst voor ze”.

“Het staat nergens zwart op wit waarom de Belastingdienst dit doet, dit is allemaal informeel, er wordt ook veel telefonisch gedaan. Het is ook bewust niet gedocumenteerd denk ik. Uber weet ook wel dat ze dingen die waarschijnlijk niet mogen”.

“We krijgen veel signalen dat het Nederlandse vestigingsklimaat ontzettend belangrijk is. Dat vestigingsklimaat zit heel erg in de hoofden van politici en ambtenaren. Die Uber-vertroeteling komt van hogerhand, dat is wel duidelijk”.

Volgens hoogleraar Belastingrecht Jan van de Streek van de Universiteit Leiden heeft de Belastingdienst “op illegale wijze de samenwerking met andere belastingautoriteiten ondermijnd”. Van de Streek komt tot deze conclusie nadat hij op verzoek van het FD The Uber Files bestudeerde. Dit zijn een serie gelekte documenten die in handen zijn van het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) en The Guardian, waar het FD, Trouw en onderzoeksplatform Investico voor Nederland inzage in hebben.

Uit interne e-mails, notulen en WhatsAppberichten blijkt hoe innig de samenwerking was tussen hoge Nederlandse belastingfunctionarissen en de topfiscalisten van Uber. Intern omschrijft de in Amsterdam gevestigde Europese top van Uber de relatie met de Nederlandse fiscus als een “zeer waardevolle relatie”. Een understatement: de fiscus coördineerde destijds een multilateraal fiscaal onderzoek naar Uber. In die hoedanigheid heeft de Belastingdienst de Amerikanen tegen andere Europese lidstaten ‘beschermd’.

Uber had het moeilijk in die periode, het platform lag met verschillende Europese autoriteiten in de clinch vanwege zijn illegale dienst Uberpop, die chauffeurs zonder vergunning liet rijden. Het bedrijf lobbyde dan ook verwoed in Brussel om zijn verdienmodel uit de illegaliteit te halen en om tijd te winnen. Daar lobbyde EU-commissaris Neelie Kroes al enige tijd informeel voor de Amerikanen.

In Nederland was dat offensief succesvol, zo blijkt nu. Want toen Zweden en het Verenigd Koninkrijk in 2014 bij de Nederlandse Belastingdienst inkomensgegevens opvroegen van Uber-chauffeurs om te bepalen hoeveel belasting ze moesten betalen, werden hun formele verzoeken getraineerd door de Belastingdienst. Ze kregen zelfs “de absoluut laagste prioriteit”, schreef hoofd Fiscale Zaken Rob van der Woude van het Europese Uber-hoofdkantoor in juli 2015.

“Ze zeiden mij dat ze de verzoeken van andere Europese lidstaten niet in behandeling nemen opdat wij tijd hebben om ‘onze zaken op orde te krijgen’ en te werken aan doorbraken in de regulering”, schreef hij in oktober 2015. En zo bleven de Uber-chauffeurs uit handen van de autoriteiten, en kregen de Amerikanen alle tijd om nationale bewindslieden en de Brusselse politiek te masseren.

Het was echter niet louter een aangelegenheid van de Belastingdienst, zelfs ambtenaren van Economische Zaken bemoeiden zich ermee. Dat blijkt uit notulen van een overleg met hoge ambtenaren van Financiën op het Nederlandse consulaat in San Francisco. Zo vroeg een directeur van het Netherlands Foreign Investment Agency aan de aanwezige leden van de Uber-top hoelang de uitwisseling vertraagd moest worden. Saillant: de taak van de NFIA is om buitenlandse bedrijven naar Nederland te lokken, hier blijkt dat het agentschap veel invloedrijker is.

Ook toen de Franse fiscus bij Uber aanklopte met een claim, bleek de Nederlandse Belastingdienst meer dan bereid om hand- en spandiensten voor de Amerikanen te verrichten. Volgens Frankrijk had Uber een bijkantoor in Frankrijk, en zou het dus omzet- en winstbelasting aan Parijs moeten afdragen. Volgens Van der Woude is de Nederlandse Belastingdienst echter bereid om “informeel met de Fransen te spreken om hen zo ver te krijgen dat ze die claim laten vallen. Dit is een belangrijke strijd die de Nederlanders voor ons moeten bevechten.”

Hoogleraar Van de Streek trekt conclusies die aan de verbeelding niets te wensen overlaten. Hij spreekt van een “problematisch beeld” van een Belastingdienst die “bewust de administratieve samenwerking tussen belastingautoriteiten ondermijnt” en “een pro-Uber houding aanneemt”. Maar ook dat van een Belastingdienst die zijn fiscale geheimhoudingsplicht schendt door Uber informeel te informeren over vertrouwelijke standpunten van andere landen. “Alles lijkt geoorloofd om het bedrijf een aantrekkelijk vestigingsklimaat te bieden,” zegt Van de Streek tegen het FD.

Het niet in behandeling nemen van informatieverzoeken (of daar het label ‘laagst mogelijke prioriteit’ op plakken, red.) staat daarenboven haaks op de EU-verplichtingen van lidstaten om zo snel mogelijk gegevens uit te wisselen. Promovendus Belastingrecht Tim van Brederode, voorheen als beleidsadviseur Belastingen werkzaam bij Financiën noemt de handelswijze van de Belastingdienst “hoogst opmerkelijk” omdat “belangrijke fiscale beginselen” niet gerespecteerd worden.

Gevraagd om een reactie zegt de Belastingdienst zich niet te herkennen in het beeld dat belastingambtenaren hun geheimhoudingsplicht zouden hebben geschonden. Evenmin herkent de dienst zich in het beeld waarin informatieverzoeken van andere landen opzettelijk getraineerd worden.

• Nederlandse Belastingdienst schond niet alleen regels om Uber uit de wind te houden, maar rolde ook de rode loper uit.

In een onderzoek door het ICIJ (International Consortium of Investigative Journalists) rond gelekte documenten van het taxi platform bedrijf Uber komen de meer dan verwerpelijke praktijken van Uber boven water. Praktijken die Uber tussen 2013 en 2017 hanteerde, om voet aan de grond te krijgen in verschillende landen, naar boven.

Uber laat zich van zijn slechtste kant zien. Privé detectives inhuren om de concurrentie te bespieden, sabotage van onderzoek door overheden naar het niet betalen van belastingen, beïnvloeding van politici, feestjes met Russische oligarchen, uitbuiting van chauffeurs, concurrentievervalsing, vervalsen van enquêtes en petities, infiltratie bij controle-instanties,… Een klein greep uit de praktijken die het bedrijf tussen 2013 en 2017 hanteerde.

De Belgische vakbond BTB-ABVV stelde al meermaals het gedrag van Uber tegenover zijn chauffeurs maar ook tegenover de maatschappij aan de kaak. Frank Moreels, voorzitter BTB-ABVV: “Het businessmodel van dit Uber is niet welkom wat ons betreft. Het is immers gebaseerd op gebrek aan respect voor werknemers, negeren van (sociale) wetgeving, ontwijken/ontduiken van belastingen, niet bijdragen aan de sociale zekerheid, klanten in gevaar brengen, hun privacy niet respecteren, slecht verzekerd zijn, deregulering, destabilisatie, …”

Uber beweert dat deze feiten “oude politiek” zijn die zich voordeden onder het bewind van oprichter Travis  Kalanick.  Dat de nieuwe aanpak en politiek anders is.Uber zou dit kunnen bewijzen door niet langer enkel te praten over de rechten voor de chauffeurs, maar door ze een werknemersstatuut  te geven. Frank Moreels, voorzitter ABVV-BTB “Laat ons wel wezen. Chauffeurs die voor Uber werken zijn eigenlijk schijnzelfstandigen. Ze moeten zelf hun wagen kopen of leasen (en die moet voldoen aan de voorwaarden die Uber oplegt). Ze moeten zichzelf verzekeren tegen ziekte, ongeval, burgerlijke aansprakelijkheid, … Maar ze krijgen hun opdrachten wel van Uber.”

Voor BTB is het duidelijk, Uber staat voor een cruciale uitdaging. Ofwel  zet het bedrijf haar illegale en on-etische praktijken verder, ofwel gaan ze zich gedragen als een verantwoordelijke werkgever.

Hopelijk gaan ook de ogen open van politici die de rode loper willen uitrollen voor bedrijven zoals Uber.  De wanpraktijken die vandaag bewezen worden moet ze motiveren om niet langer kritiekloos de Ubers van deze wereld op hun wenken te bedienen.

We zullen als vakbond het doen en laten van Uber minutieus blijven volgen, en ervoor ijveren dat ze de wetgeving toepassen. BTB zal blijven strijden voor het behoud, het overleven van de reguliere taxisector en de loontrekkende taxichauffeurs en het creëren van een fair speelveld.

• Frank Moreels, voorzitter van de Belgische vakbond BTB-ABVV vraagt zich af: “Is Uber echt veranderd?” Foto BTB-ABVV.

De dossiers onthullen ook hoe de relatie van Uber met een van Europa’s topfunctionarissen, vice-voorzitter van de Europese Commissie Neelie Kroes, aanzienlijk eerder begon en dieper ging dan eerder bekend was, waardoor ze de regels voor het gedrag van commissarissen duidelijk overtrad. De Uber-files onthullen dat ze in gesprek was om lid te worden van de adviesraad van Uber voordat ze zelfs haar laatste Europese functie in november 2014 verliet.

Volgens EU-regels moeten commissarissen een “afkoelingsperiode” respecteren. Binnen die periode van 18 maanden vereisen nieuwe banen de goedkeuring van de commissie. Ze schreef de Ad Hoc Ethische Commissie van de commissie om toestemming om lid te worden van de adviesraad van Uber voordat de 18 maanden om waren, en deed een beroep op commissievoorzitter Jean-Claude Juncker.

Die toestemming werd geweigerd, maar uit documenten blijkt dat mevrouw Kroes het bedrijf informeel bleef helpen tot haar benoeming werd aangekondigd, kort nadat de bedenktijd was verstreken. Dit onderstreept dat mevrouw Kroes de regels “duidelijk overtrad”, zegt Alberto Allemanno, Jean Monnet-hoogleraar EU-recht aan HEC Paris. Kroes ontkent dat ze vóór mei 2016, toen de bedenktijd afliep, een “formele of informele rol bij Uber” had. Ze zei dat ze als EU-commissaris contact had met tal van technologiebedrijven, “altijd gedreven door wat volgens mij het algemeen belang ten goede zou komen”.

Als commissaris hield mevrouw Kroes toezicht op het digitale en concurrentiebeleid en was ze een spraakmakende plaag voor Big Tech, en speelde ze een leidende rol bij het uitdelen van hoge boetes aan Microsoft en Intel. Maar van alle bedrijven waar ze na haar vertrek had kunnen werken, was Uber een bijzonder controversiële keuze.

In haar thuisland Nederland had de UberPop-dienst ook tot juridische en politieke problemen geleid. Uber-chauffeurs werden in oktober 2014 gearresteerd en in december verbood een rechter in Den Haag UberPop en dreigde met boetes tot 100.000 euro. In maart 2015 werd het kantoor van Uber in Amsterdam overvallen door de Nederlandse politie.

Uit e-mails blijkt dat mevrouw Kroes ministers en andere leden van de regering heeft gebeld om hen over te halen zich terug te trekken tijdens de inval. Tijdens een nieuwe inval een week later nam mevrouw Kroes opnieuw contact op met een Nederlandse minister, blijkt uit de ‘Uber Files’, en in de woorden van een e-mail ‘belasterde’ ze het hoofd van een Nederlandse rijksdienst. Een interne e-mail adviseerde het Uber-personeel om haar informele relatie niet extern te bespreken: “Haar reputatie en ons vermogen om in Nederland en elders over oplossingen te onderhandelen, zou te lijden hebben onder een informeel geklets binnen of buiten het kantoor.” Uit de dossiers blijkt dat het bedrijf wilde dat mevrouw Kroes berichten zou doorgeven aan het kantoor van de Nederlandse minister-president, Mark Rutte. In oktober 2015 staat in een e-mail: “We zullen ‘backchannel’ met Neelie en de stafchef van de premier op gang brengen, om maximaal voordeel te behalen door hen het idee van een ‘overwinning’ te geven.”

Maar er is meer. Wordt vervolgd.

• De ‘Uber Files’: Hoe Neelie Kroes Uber een flink handje toestak. Foto Twitter.