De Europese Commissie vroeg voormalig Eurocommissaris Neelie Kroes schriftelijk om opheldering over stiekem lobbywerk. Kroes lobbyde voor het Amerikaanse platformbedrijf Uber, onthuldden onderzoeksjournalisten afgelopen weekend. De Commissie heeft besloten Kroes “om tekst en uitleg te vragen over de informatie die in de media is verschenen”, zegt een woordvoerder van de Commissie. “We zijn natuurlijk bezig de informatie die naar buiten is gebracht te analyseren.”

De vraag is wat een mogelijke sanctie voor de ex-Eurocommissaris zou kunnen zijn. Inhouden van pensioen is een mogelijkheid. Maar op die vraag wil de Commissie niet vooruitlopen. “Wij zijn natuurlijk niet een instelling die overhaast conclusies trekt,” zegt de woordvoerder. Het dagelijks bestuur van de EU wil verder ook niets kwijt over de correspondentie met Kroes.

Kroes was van 2004 tot 2014 Eurocommissaris, verdeeld over twee periodes. Van 2004 tot 2010 was zij belast met Mededinging, en in de periode 2010 tot 2014 had Kroes de belangrijke portefeuille Digitale Agenda. Na die periode vroeg Kroes in Brussel toestemming om voor Uber aan de slag te gaan. Dat werd mede door de voorzitter van de Europese Commissie destijds, Jean-Claude Juncker, geweigerd. Maar toch lobbyde Kroes al in 2015 en 2016 voor Uber, bleek uit de Uber Files.

Kroes zou bijvoorbeeld hebben geprobeerd het beleid voor de taximarkt ten gunste van Uber te beïnvloeden. Kroes heeft altijd volgehouden dat de – bepaald innige – contacten met Uber te maken hadden met het werk dat ze in Nederland na haar periode bij de EU deed voor de Digitale Agenda.

Volgens de Uber Files (124.000 interne documenten – bedrijfsdocumenten, e-mails, notulen, memo’s en chatberichten – uit de tijd tussen 2013 en 2017) zou het Amerikaanse miljardenbedrijf via Kroes invloed hebben willen uitoefenen op de taxiwetgeving in Nederland en op een strafrechtelijk onderzoek naar Uber, dat met name betrekking had op UberPop, het systeem waarin bestuurders zonder de juiste taxipapieren met hun eigen privéauto voor Uber reden.

De Uber Files werden door een vroegere toplobbyist, Marc MacGann, begin dit jaar gelekt aan de Britse krant The Guardian en het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ), die 42 andere media in verschillende landen (waaronder in Nederland Investico, Trouw en het Financieele Dagblad) inschakelden voor aanvullend onderzoek.

• EU Commissie vraagt Neelie Kroes opheldering over stiekeme lobby voor Uber. Foto ec.europa.eu.