Het afgelopen jaar is het aantal zware touringcars in het centrum van Amsterdam met 66 procent gedaald, aldus de Gemeente Amsterdam. In 2023 reed er gemiddeld 102 keer per dag een touringcar de zone in en in 2024 waren dit er nog 35. Sinds 1 januari 2024 mogen er geen zware touringcars meer zonder ontheffing het gebied binnen de binnenring (S100) inrijden. Met deze maatregel wordt de overlast van touringcars in de smalle straatjes van het centrum en de belasting van de kades en bruggen beperkt.  

Alleen de route Rhijnspoorplein – Weesperstraat – Valkenburgerstraat – Kattenburgerstraat is nog zonder ontheffing beschikbaar. Op het grootste deel van die route is het aantal zware touringcars ook afgenomen met 18%. Er werd nog niet gehandhaafd in de eerste negen maanden. Wel zijn in die periode 814 waarschuwingsbrieven verstuurd.  

Wethouder Melanie van der Horst (Verkeer en Vervoer): “Deze maatregel heeft meteen een groot effect gehad. En dat was ook hard nodig. We kennen allemaal de beelden van grote touringcars die straatjes blokkeerden omdat de weg te smal was en ze moesten keren, met als gevolg dat al het verkeer daar vast stond in de uitlaatgassen. Komend jaar zien we nog het effect van handhaving erbij, dus ik verwacht dat het aantal touringcars in de stad nog verder terugloopt.” 

Het totaal aantal touringcars binnen de Ring A10 is wel toegenomen met 21%. Ook het aantal lichtere touringcars is gestegen. Dit komt naar verwachting door de terugkeer van toerisme na corona en de groei van het aantal schoolreisjes in de afgelopen jaren. Ook kunnen wegwerkzaamheden, waardoor omleidingsroutes moesten worden gevolgd, een rol hebben gespeeld. De groei blijft dus beperkt tot de S100 en het gebied daarbuiten. Komend jaar wordt onderzocht of er in dit gebied plekken zijn waar maatregelen moeten worden genomen vanwege eventuele toegenomen overlast. 

Voor vervoer met touringcars in het centrum kunnen ontheffingen worden aangevraagd, zodat voor specifieke doelgroepen, zoals kinderen en ouderen, culturele, educatieve en kunstzinnige uitjes en maatschappelijk relevante activiteiten mogelijk blijven met een touringcar. In 2024 zijn er 744 dagontheffingen en 18 jaarontheffingen verleend. Maar soms kon er volgens de regels geen ontheffing worden verleend, terwijl dat wel situaties waren waarvoor het ontheffingenbeleid bedoeld was. De regels zijn aangepast om beter aan te sluiten op bijzondere situaties. 

Op de vrije route van het Rhijnspoorplein tot de Kattenburgerstraat is het rustiger geworden, behalve op de Kattenburgerstraat. Daar is het aantal touringcars toegenomen van 31 naar 34 per dag. Dat komt waarschijnlijk door de nieuwe overstaplocaties op de rondvaart aan de De Ruijterkade Oost en de Zouthaven. Deze beperkte toename is voor nu geen reden om de Kattenburgerstraat af te sluiten voor zware touringcars. Dat zou op andere plekken zorgen voor meer overlast, zoals in de Van Diemenstraat, waar nu ook al veel overlast is van touringcars. Wel wordt in de gaten gehouden hoe het aantal touringcars zich ontwikkelt. 

Er was eerder sprake van een proef met een extra halte aan de Nassaukade. Nadat omwonenden zorgen uitten over overlast, is er extra onderzoek gedaan naar de locatie en de noodzaak van een extra halte. Op basis daarvan is besloten om hier geen halte te maken. Deze locatie is niet nodig om haltes meer te spreiden en na overleg met het Anne Frank Huis bleek dat zij geen behoefte hebben aan een halte op die locatie, omdat die op een te grote loopafstand ligt en zij genoeg hebben aan de bestaande haltes. 

De komende tijd doet de gemeente onderzoek naar hoe touringcars beter op het OV kunnen aansluiten, bijvoorbeeld met extra overstaplocaties. Dat geeft de mogelijkheid om touringcars op geconcentreerde plekken op te vangen en de doorreis voor bezoekers makkelijker te maken. Zo kan de overlast van grote touringcars nog verder worden teruggedrongen. Ritten met Hop-On-Hop-Off bussen zijn sinds 2019 met 67% afgenomen. Er wordt nog onderzocht hoe dit verder kan worden teruggebracht. 

• Wethouder Melanie van der Horst (Verkeer en Vervoer): “Deze maatregel heeft meteen een groot effect gehad. En dat was ook hard nodig.” Redactiefoto.