In het essay ‘Gedachtegoed over onze voorspoed’ bespreekt het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) de bronnen van onze welvaart en de implicaties daarvan voor (toekomstig) mobiliteitsbeleid. Met het essay wil het KiM het debat over dit beleid verrijken en de discussie hierover op gang brengen. 

Mobiliteit is van belang voor het functioneren van onze samenleving en zo ook voor onze welvaart. Gelijktijdig ziet het KiM dat mobiliteit onder spanning staat. Denk aan de slinkende budgetten voor de aanleg van infrastructuur, de stikstof- en klimaatproblematiek, achterstallig onderhoud en personeelstekorten in de uitvoering. Daarbij geldt ook een bredere constatering dat een duidelijk en herkenbaar verhaal over de maatschappelijke bijdrage van mobiliteit ontbreekt. De mobiliteitswereld is zoekende. Men wil werk maken van bereikbaarheid, maar komt veelal niet verder dan meer mobiliteit.

Historisch gezien zijn er duidelijke verbanden te trekken tussen de dominante economische opvattingen en het mobiliteitsbeleid. Dit zal ook zo blijven, verwachten de onderzoekers van het KiM. Daarom is het relevant om het bewustzijn hiervan te vergroten. Om deze reden bespreekt dit essay gedachtegoed over de herkomst van welvaart vanuit het perspectief van 6 scholen, om vervolgens de vertaalslag te maken naar mobiliteitsbeleid. Deze ideeën komen van wetenschappelijke instituten, academische tijdschriften en boeken, plus de uitingen van vooraanstaande economen. Zo biedt het KiM inspiratie en voedt het debat over het mobiliteitsbeleid. 

De scholen die worden behandeld in het essay zijn: institutionele economie, gelijkheid, bevolkingsomvang en samenstelling, ecologie, disruptieve technologie en democratie. Per school belichten de onderzoekers de speerpunten van deze school, bieden ze nuance (van buitenaf) en benoemen ze sleutelfiguren of sleutelpublicaties. Bij het uiteenzetten van de wetenschappelijke theorie wordt her en der al de link gelegd met mobiliteit. 

Per school presenteert het KiM 3 mogelijke implicaties voor het mobiliteitsbeleid. Veel van de ideeën komen van andere denkers. De suggesties zijn ook niet noodzakelijk compleet; er kunnen ook andere conclusies verbonden worden aan de scholen. Soms zijn de suggesties vanuit de verschillende scholen complementair, soms staan de ideeën op gespannen voet met elkaar. Een concreet voorbeeld is dat er vanuit een van de scholen gepleit wordt voor meer investeringen in de economische centra, terwijl er vanuit een andere school meer gelijkwaardige verdeling van energie, aandacht en gelden gewenst is.  

Het is niet aan de onderzoekers om hierin verdere keuzes te maken. Het KiM wil vooral het debat verrijken en de discussie aanzwengelen. De belangrijkste meerwaarde van dit essay is dan ook dat het helpt om beter te begrijpen vanuit welk denkkader we met elkaar de discussie voeren over het waarom van het mobiliteitsbeleid. Hiertoe is ook een ‘opmaat voor discussie’ toegevoegd bij de publicatie. Daarin worden eerste stappen gezet vanuit het essay naar de praktijk. 

• KiM-essay: Gedachtegoed over onze voorspoed en implicaties daarvan voor (toekomstig) mobiliteitsbeleid. Redactiefoto.