Taxi’s die te laat komen of niet op komen dagen, onlogische routes, bange kinderen en chauffeurs die het soms ook niet meer lijken te weten. Het is een greep uit de stapel klachten die Oost Nieuws en het TV-programma Zembla ontvingen over het doelgroepenvervoer in Twente en Utrecht. Daaronder valt onder andere het leerlingenvervoer voor scholieren die niet zelfstandig naar school kunnen. Kinderombudsvrouw Margrite Kalverbroer trekt aan de bel. Volgens haar moet deze dienstverlening radicaal anders worden ingericht. “De rechten van deze kinderen worden geschonden.” 

De Kinderombudsvrouw reageerde in de uitzending van onderzoeksprogramma Zembla afgelopen zondag op de aanhoudende problemen in het leerlingenvervoer. Die spelen niet alleen in Twente, maar op meer plekken in Nederland. Ze wil dat staatssecretaris van Onderwijs Mariëlle Paul ingrijpt. Volgens Kalverboer staan de kinderrechten onder druk, zo schrijft ze in de brief aan de staatssecretaris. 

“Ouders hebben het vooral over het ophalen en wegbrengen”, vertelt de Kinderombudsvrouw voor de camera van Zembla. “Over de tijden en het wachten. Terwijl, als je aan de kinderen vraagt wat ze zouden willen, dan is het dat er niet gescholden of geslagen wordt in de bus. Dat iedereen op z’n plekje blijft zitten.” 

Ouders uit de regio Twente geven bij Oost Nieuws aan zich niet alleen zorgen te maken over het feit dat taxi’s regelmatig te laat komen, maar ook over de gang van zaken onderweg. Zo ging het bijvoorbeeld mis voor de zoon van Danny Kikkert uit Westerhaar. Zijn zoon heeft Autisme en ADHD en daarom baat bij stabiliteit. Die viel na de zomervakantie weg toen een nieuw vervoersbedrijf het leerlingenvervoer in de gemeente Twenterand overnam. 

“Hij werd altijd thuis opgehaald en zat in een busje met een super goede chauffeuse en zeven kinderen die aan elkaar gewend waren”, vertelt Kikkert. Na de zomervakantie, vlak na de overname door vervoerder Willemsen- de Koning werd dat anders. De jongen moest naar een centraal opstappunt en kwam in een bus met zeventien kinderen terecht. Veel te veel prikkels, volgens zijn vader. 

“Hij kan niet goed alleen over straat en veel van de kinderen in de bus kende hij niet.” De jongen raakte overprikkeld en kreeg ruzie onderweg. Dat leidde tot een conflict met de aanwezige begeleider, die vader Kikkert vervolgens vertelde dat hij zijn zoon zelf maar op moest halen van school. Zo zijn er veel meer verhalen, zoals tijdens de uitzending van Zembla duidelijk werd.  

De Kinderombudsvrouw vindt dat de kwaliteit van het leerlingenvervoer beter gewaarborgd moet worden. Er dient bij de aanbesteding meer rekening te worden gehouden met de zorgbehoefte van kinderen. Ze spoort de staatssecretaris dan ook aan om het leerlingenvervoer te behandelen als een vorm van zorg, in plaats van enkel als een vorm van vervoer. De nieuwe voorzitter van de branchevereniging KNV, Fred Teeven, stelde in Zembla zeer nadrukkelijk dat taxichauffeurs geen verzorgers zijn.   

In de uitzending van Zembla lag de focus op de problematiek in het leerlingenvervoer. Soortgelijke problemen spelen echter ook in het Wmo-vervoer: het vervoer voor mensen met een fysieke beperking, die niet zelfstandig kunnen reizen. Het recht daarop is vastgelegd in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In Twente staat deze dienst beter bekend als de Regiotaxi. 

Een deel van de mensen dat daar gebruik van maakt, heeft een meervoudige beperking. Deze passagiers raken, evenals veel scholieren, ontregeld door het onbetrouwbare vervoer. Dat melden gebruikers van de Regiotaxi, hun begeleiders en medewerkers van zorginstellingen aan deze omroep. 

De bedrijven die het leerlingenvervoer en het Wmo-vervoer uitvoeren, worden gekozen door middel van een gemeentelijke aanbestedingsprocedure. Daarbij kiezen ambtenaren op basis van offertes een bedrijf uit. Experts, gebruikers van de dienst, en ook steeds meer politici en gemeentebestuurders vragen zich af of het niet anders kan. Zij zien graag dat er meer wordt geluisterd naar de bevindingen van gebruikers.   

“Zolang we eerst kijken wat het meest goedkoop is, vergeten we waar het om gaat. Een kind heeft recht op goed onderwijs. Daar moet het kunnen komen en dat moet georganiseerd worden”, stelt de Kinderombudsvrouw. “En als ouders dat niet kunnen, dan moet de overheid daarin bijspringen. De rechten van deze kinderen worden geschonden.” 

• Kinderombudsvrouw luidt noodklok over leerlingenvervoer: “Kinderrechten worden geschonden”. Illustratie KNV.