Meerdere grote kinderopvangorganisaties beginnen een fonds om de fabrikant van de ‘elektrische bolderkar’ de Stint te steunen in zijn strijd tegen de overheid, aldus de Volkskrant. De Brancheorganisatie Kinderopvang (BK) roept haar leden op om in dit fonds een deel van de compensatie te storten die de overheid uitkeert voor de twee jaar dat de elektrische bolderkarren van de weg werden geweerd na het dodelijk ongeluk in Oss in 2018.

Het fonds is een reactie op de compensatieregeling die minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat doorzet, ondanks felle kritiek uit de kinderopvangbranche. De gedachte achter het steunfonds is dat “iedereen in Nederland recht heeft op een eerlijke rechtsgang”, schrijft de Brancheorganisatie Kinderopvang (BK) in een brief aan haar leden. Voor de Stint-fabrikant, die door het Openbaar Ministerie voor meerdere strafbare feiten wordt vervolgd, staat dit uitgangspunt volgens de BK “na vijf jaar procederen en met nog steeds geen einde in zicht zwaar onder druk.”

Harbers schreef maandag aan de Tweede Kamer dat opvangorganisaties en andere bedrijven vanaf 16 oktober een vergoeding kunnen aanvragen voor de schade die ze leden omdat de overheid in 2018 drieduizend elektrische bolderkarren van de weg haalde. Door het verbod moesten opvang­organisaties investeren in andere, vaak duurdere vervoersvormen. Nu krijgen deze organisaties ter compensatie een vast bedrag van 3.500 euro plus nog een vergoeding tot maximaal 8.500 euro voor de waardevermindering van de Stints. In januari maakt het ministerie bekend wie welke compensatie krijgt.

Maar een groot deel van de kinderopvangbranche is woedend over de voorwaarde die Harbers aan de compensatie verbindt. Wie schadevergoeding wil, machtigt het ministerie namelijk om de schade ‘mogelijk’ te verhalen op ‘derden’, zoals de fabrikant van de Stint. De BK spreekt daarom van ‘een Squid Game’, omdat ook deelnemers in de gelijknamige Netflix-serie ‘rare spelletjes’ moeten spelen – ten koste van hun medespelers.

In 2021 oordeelde de Raad van State dat de overheid een schadevergoeding moet betalen aan gebruikers van ‘lichte’ Stints met een 800 watt-motor. Ook riep de Raad de minister op met gebruikers van de zwaardere Stints van 1.200­ watt­ te overleggen over compensatie. Hun schade is ‘in elk ­geval voor een deel’ te wijten aan het handelen van de minister, aldus de hoogste bestuursrechter.

Dat Harbers zijn ‘Squid Game-regeling’ nu toch doorzet, noemt BK-directeur Emmeline Bijlsma “schandalig en misselijkmakend”. Om zakelijke en morele redenen wil de kinderopvangsector buiten claims richting de fabrikant blijven “met wie wij jarenlang ­samen hebben gestreden”, zei Bijlsma in juli tegen de Volkskrant, toen het ­ministerie de opzet van de regeling bekendmaakte.

Veel andere kinderopvangorganisaties vallen eveneens over de voorwaarden van de regeling, blijkt uit een ­internetconsultatie door de overheid. Zo geven 119 organisaties te kennen dat zij niets op de Stint-fabrikant te verhalen hebben. De voorwaarde die de overheid machtigt om de schade op de fabrikant te kunnen verhalen, noemen ze daarom “niet passend, onnodig en onuitvoerbaar”.

Tot de ondertekenaars behoren enkele van de grootste opvangorganisaties: Partou, Kind & Co Ludens en ­Humankind. Ook PostNL, dat rond het ongeluk in Oss 79 Stints in ­gebruik had voor pakketbezorging, reageerde kritisch. Volgens Harbers heeft de Staat ‘geen juridische titel’ om compensatie op derden te kunnen verhalen, waardoor gebruikers van zwaardere Stints wordt gevraagd hun eis tot schadevergoeding aan de Staat over te dragen. De overheid compenseert deze gebruikers met gemeenschapsgeld en dit moet “doelmatig en rechtmatig zijn”, aldus Harbers. De overheid wil “niet per se alle uitgekeerde vergoeding verhalen”, maar ook niet “bij voorbaat de mogelijkheid daartoe opgeven”, laat hij desgevraagd weten.

Volgens Bijlsma plaatst de minister opvangorganisaties voor een ‘moreel dilemma’. Desondanks moedigt de grootste brancheorganisatie haar leden aan om compensatie aan te vragen – en een deel daarvan in het fonds voor de fabrikant van Stints te storten. Bijlsma: “Organisaties hebben nu eenmaal schade geleden en die kunnen ze vergoed krijgen. En het is als organisatie lastig uitleggen aan je raad van toezicht als je geen aanspraak op die compensatie maakt.”

• Kinderopvangbranche steunt met eigen fonds de strijd van de Stint-fabrikant tegen de overheid. Foto Stintum.com