MacGann beschreef de ervaringen van Uber in Nederland als ‘behoorlijk surrealistisch’. “Zeker, we werden door een deel van de Nederlandse staat als een illegale operatie vervolgd en door een ander deel van de Nederlandse staat met open armen ontvangen”, zei hij.

Leden van het Europees Parlement vroegen MacGann en de Europese commissaris voor Werk en Sociale Rechten, Nicolas Schmit, naar de rol van Neelie Kroes, een voormalig EU-commissaris die volgens Uber Files-onthullingen Uber in het geheim hielp bij het lobbyen bij Nederlandse politici.

Schmit en MacGann gingen daar niet op in, daarbij verwijzend naar een inmiddels lopend onderzoek naar die activiteiten door het EU-bureau voor fraudebestrijding (OLAF).

In Frankrijk ontdekten journalisten hoe de leidinggevenden van Uber zich tot de toenmalige minister van Financiën, Emmanuel Macron wendden voor gunsten toen het bedrijf te maken kreeg met regelgevende problemen in Parijs. In Nederland onthulden verslaggevers hoe Uber een beroep deed op Kroes, een voormalig vice-president van de Europese Commissie, om het bedrijf te helpen ontsnappen aan juridische onderzoeken in Amsterdam.

De Uber Files leidden na publicatie onmiddellijk tot protesten in heel Europa. In Frankrijk demonstreerden boze taxigroepen tegen “samenwerking tussen de staat en digitale platforms”. Ondertussen verdedigde Macron zijn contacten met Uber en zei dat hij “trots” was op het werk dat hij deed om bedrijven naar Frankrijk te lokken.

Vorige maand demonstreerden honderden taxichauffeurs uit heel Europa in Brussel en eisten dat het Europees Parlement de bevindingen van het Uber Files-onderzoek zou checken. Demonstranten veroordeelden het model van Uber en zeiden dat het sociale rechten ontmantelde.

In reactie op het onderzoek vertelde Uber-woordvoerster Jill Hazelbaker aan ICIJ en mediapartners dat het bedrijf geen excuses zoekt voor zijn verleden en dat het is getransformeerd onder CEO Dara Khosrowshahi, die het in 2017 overnam. Het “tijdperk van confrontatie is veranderd in samenwerking” en Uber is bereid om “een gemeenschappelijke basis te vinden met voormalige tegenstanders, waaronder vakbonden en taxibedrijven.”

In een interview met The Guardian in juli zei MacGann dat hij besloot de klok te luiden over de twijfelachtige uitbreidingsinspanningen van het bedrijf en om de wandaden van Uber aan het licht te brengen. “In de meeste landen onder mijn jurisdictie was Uber niet toegestaan, niet geautoriseerd en niet legaal”, zei hij. Hij voegde eraan toe dat het bedrijf “speelde met het leven van mensen” door geweld tegen zijn chauffeurs door rivaliserende taxigroepen te bagatelliseren.

MacGanns aanwezigheid bij de hoorzitting van het Europees Parlement was niet zonder controverse. MacGann dreigde zich twee weken geleden terug te trekken, omdat het panel hem zou hebben zien spreken naast een Uber-directeur. The Signals Network, een belangenbehartigingsgroep voor klokkenluiders die MacGann ondersteunt, schreef een brief aan het parlementslid dat de hoorzitting leidde waarin hij de opzet aan de kaak stelde: “De aanpak waar uw commissie op aandringt, brengt niet alleen de heer MacGann in een groter juridisch risico, maar stelt hem ook bloot aan extra, onnodig trauma en geeft een verontrustend signaal af dat het Europees Parlement klokkenluiders in feite niet waardeert of beschermt.” Uiteindelijk spraken MacGann en de Uber-vertegenwoordiger gescheiden van elkaar. Bogdan Deleanu, hoofd van het kabinet van Europarlementariër Dragoș Pîslaru, schreef dat het kantoor van Pîslaru de hoorzitting herschikte. “De bescherming van klokkenluiders is van het allergrootste belang voor onze commissie.”

In een afzonderlijke hoorzitting hoorden leden van het Europees Parlement van Uber Public Policy-directeur in de EU, Zuzana Púčiková, die zei dat het bedrijf de ontwerprichtlijn van de EU over platformwerkers verwelkomde, maar betoogde dat de meeste chauffeurs niet als werknemers willen worden geclassificeerd. Ze zei dat Uber de bekende fouten die het bedrijf in zijn beginjaren maakte niet zou verdedigen en dat het is veranderd sinds MacGann is vertrokken. “Het Uber dat ik ken heeft een robuust ethiek- en nalevingsbeleid waaraan alle medewerkers moeten voldoen”, zei Púčiková.

• MacGann: “Ervaringen van Uber in Nederland behoorlijk surrealistisch.” Tijdens de taxidemonstratie in Brussel, droegen veel demonstranten dit bord mee. Redactiefoto.