Als Amsterdam geld wil besparen, maar wel de vervoersproblemen tussen Noord en de rest van de stad wil oplossen, kunnen de bruggen wel even wachten, aldus architect Syb van Breda in een opiniebijdrage in het Parool. “Bouw eerst maar een fiets- en voetgangerstunnel tussen CS en Buikslotermeerplein en doek dan de ponten op.”

“Beste gemeenteraad van Amsterdam” zo begint de architect, “Amsterdam worstelt met plannen waar geen geld voor is: het doortrekken van de NZ-lijn, het opknappen van kades en muren en de Sprong over het IJ. De trein van Schiphol naar Amsterdam is prima, die metro kan wachten. De kades en muren moeten worden opgeknapt anders verzakt de stad. Blijft over de Sprong over het IJ. Twee bruggen van elk een kilometer lang, een voetgangers-tunnel bij CS én het in de vaart houden van de ponten Buiksloter- en IJ Pleinveer. Natuurlijk is dat peperduur.

Er is echter een uitstekend alternatief voor deze plannen: een slimme fietsers- en voetgangerstunnel. De IJ Klopper legt de vaste verbinding tussen de IJ-oevers op de plek waar de vraag het hoogst is. De ponten achter CS zijn dan niet meer nodig. Dit alternatief is zo economisch dat aanleg en onderhoud grotendeels gefinancierd kunnen worden uit de besparing op de exploitatie en het onderhoud van de ponten.

Tot op heden heeft de gemeente niet serieus naar het plan gekeken. Er moeten en zullen bruggen komen zodat Amsterdam mee kan doen met New York en Rotterdam. De door de scheepvaart geëiste perifere ligging van de bruggen wordt verkocht als ‘noodzakelijke spreiding over de stad’. Maar fietsers laten zich niet dwingen om kilometers om te fietsen, die nemen de kortste route. Dat doen ze al honderd jaar: 80 procent van de oversteken is bij CS. Dat wordt alleen maar meer als Buiksloterham, Hamerkwartier, Overhoeks in gebruik zijn genomen.

Geef die fietser en voetganger wat hij zoekt: een snelle en ongehinderde oversteek op de belangrijkste plek. Bouw dan over 20 jaar als Haven Stad van de grond is gekomen de Westbrug. Die ligt fantastisch centraal, tussen de oude en de nieuwe stad, dáár kan dan de Amsterdamse ‘signature bridge’ komen.

Voorlopig wordt er waarschijnlijk niets anders gedaan dan het verder uitbreiden van het aantal ponten achter CS. Dat is ogenschijnlijk goedkoop, er is geen grote investering nodig. In werkelijkheid is het echter penny wise, pound foolish. Ponten zijn duur in gebruik en onderhoud, traag, oncomfortabel en ook gewoon gevaarlijk. Laatst was al een pont stuurloos. Het is wachten op de dag dat zo’n reusachtig binnenvaartschip op een pont klapt.

De IJ Klopper lost deze problemen op, met lage kosten, minimaal gebruik van grondstoffen en eenvoudig te realiseren. Amsterdam krijgt er ook een geweldig icoon bij. Waar elders heb je zo’n spectaculaire en sociaal veilige verbinding als deze? Aldus Syb van Breda, architect, Zierikzee.

• Opinie: ‘Bouw een tunnel tussen Noord en CS en doek de ponten op.’ Foto GVB.