Doe een helm op als je op een fatbike of e-bike rijdt. De kans dat je hersenletsel oploopt bij een ongeluk is namelijk twee keer zo groot als op een gewone fiets. Dat is de noodkreet uit de mond van traumachirurg Jeroen Poos van Frisius MC in Leeuwarden bij Omrop Fryslân. Hij en zijn team hebben onderzoek gedaan naar de gevolgen van fietsongevallen door de jaren heen. 

Wat opvalt: van alle mensen die op een elektrisch aangedreven fiets een ongeluk kregen, raakte 40 procent zwaargewond. Ze hadden hersenletsel, bloedingen in hun hoofd en ook botbreuken in hun gezicht. Is de ‘gewone’ fiets dan heilig? Nee, want de meesten die binnenkwamen op de spoedhulp van Frisius fietsten zonder elektrische hulp. Maar er is één belangrijk verschil: het letsel dat die groep bij een ongeluk oploopt is veel minder zwaar. 

Traumachirurg Jeroen Poos van Frisius MC krijgt de meeste slachtoffers op zijn tafel. “Bij een val met een e-bike is de snelheid vaak hoger. De klap is dan harder. Het is altijd het hoofd dat de eerste klap vangt.” Het is een onderwerp dat Poos aan het hart gaat. Hij pleit er al jaren voor dat meer mensen een fietshelm gebruiken, helemaal als ze met elektrische hulp trappen. Zo was hij betrokken bij projecten om fietshelmen uit te delen aan ouderen. 

“We zagen eerder al dat oudere e-bikers ernstig gewond raken. Ons vermoeden was toen al dat dat ook met jongeren het geval was. Dat hebben we nu wetenschappelijk vastgelegd.” Met dokter-onderzoeker Timon Kroes keek Poos naar de cijfers van 2021, 2022 en 2023. Fatbikes zijn daar niet in meegenomen. Die werden in 2023 populair, dat is nadat de helmplicht voor snorfietsers was ingevoerd. Maar, zo zegt Poos: “We zien wel dezelfde trend. Fatbikers met een ongeval zijn vaker jongeren, zijn vaker meervoudig gewond dan gewone fietsers en hebben vaak ook letsel aan het hoofd.” 

• Rijden op een e-bike vergroot kans op hersenletsel, blijkt uit onderzoek van Frisius MC Leeuwarden. Foto Veilig Verkeer Nederland.