Autorijden is, door de explosief gestegen brandstofprijzen, recentelijk veel duurder geworden. Maar de treinreiziger betaalt dezelfde prijs. Daarom wordt de trein een (nog) aantrekkelijker alternatief. Maar directeur Freek Bos van reizigersvereniging Rover stelt in het FD dat NS grote kansen laat liggen om de trein weer vol te krijgen. Rover pleit voor kortingen om opzeggers terug te halen, invoering van 100-rittenkaarten en meer reismogelijkheden in de spits.

“Het openbaar vervoer wordt elke dag goedkoper”, meent Bos. De omstandigheden zijn voor NS zeer gunstig om het in de pandemie verloren gegane terrein, terug te winnen, aldus Bos. Maar volgens hem ontbreekt het aan daadkracht. “NS werkt nog steeds met een uitgeklede dienstregeling”, zegt hij. De helft van de intercity’s rijdt nog niet. “Waarom zijn ze zo traag met opschalen? De NS is de enige ov-vervoerder die nog niet op volle capaciteit draait. In februari kondigde NS al aan dat ze door ziekteverzuim een maand later problemen zouden krijgen met de personele bezetting. Dat is toch voorbarig?”

NS verkeert in zwaar weer. Het bedrijf leed vorig jaar een verlies van bijna €1 mrd en moest een zwaar beroep doen op de overheid. De vervoerder houdt er rekening mee dat het wel tot 2026 kan duren voordat weer sprake is van een normale bezetting in de treinen. Toch is het tij voor het openbaar vervoer snel aan het keren. Behalve dat de concurrentie van de auto afneemt door de hoge brandstofprijzen, verdwijnt het thuiswerkadvies, net als de plicht een mondkapje te dragen in de trein.

“NS zou veel vaker moeten vertellen dat de trein goedkoper is dan de auto”, zegt Bos. Hij heeft de spoorwegen een aantal suggesties gedaan om het treinreizen juist nu aantrekkelijker te maken. De afgelopen twee jaar kozen veel forensen en thuiswerkers nog voor een tweede auto, uit angst voor besmetting met het coronavirus. Vaste klanten zegden hun abonnement op.

Rover vindt dat NS die groep van ex-treinreizigers veel actiever moet benaderen. Bos: “Doe de opzeggers een aantrekkelijk aanbod om weer in de trein te stappen. En introduceer ook 10- of 100-rittenkaarten. Dat is een formule die veel reizigers aanspreekt. En geef reizigers de keuze om met korting of in de ochtendspits of in de avondspits te reizen. Dat kan nu niet en dat is jammer. En dring bij de overheid aan op het schrappen van de btw van 9%.”

Bos merkt op dat de NS een grote troef in handen heeft: de tarieven zullen niet stijgen. “De impact van de hoge stroomprijzen valt mee”, bevestigt een NS-woordvoerder. “Er zijn langlopende contracten waarin NS afspraken heeft gemaakt die ons beschermen tegen plotselinge stijgingen van energieprijzen.”

NS kan de treintarieven tussentijds ook niet verhogen. “Wij passen jaarlijks één keer onze tarieven aan, op 1 januari. Tussentijds doen wij nooit aanpassingen. Die aanpassing is altijd een inflatiecorrectie waarbij we het voorspelde inflatiecijfer van het Centraal Planbureau hanteren.’ Het treinkaartje zal dus volgend jaar hooguit een handvol procenten duurder worden, lijkt nu de verwachting, aldus het FD.

Volgens NS zitten de treinen de afgelopen weken weer voller, ook door heractivering van abonnementen en doordat er minder treinen reden. Probleem is dat de spits snel volloopt. Het verdelen van reizigers over de dag is nog steeds een voornaam probleem. Reden waarom NS tot juli een proef houdt met goedkopere treinkaartjes voor mensen die tussen Den Haag en Eindhoven een rustigere trein pakken. “We willen Nederlanders stimuleren om weer met de trein te reizen, terwijl we tegelijkertijd de capaciteit van onze treinen beter willen benutten.”

• Rover-directeur Freek Bos: “NS laat kansen liggen in terugwinnen van reizigers.” Foto Rover.