Hogesnelheidstreinen die over viaduct Zuidweg bij Rijpwetering op de hogesnelheidslijn (HSL) rijden, moeten daar waarschijnlijk tot in 2025 de snelheid aanpassen tot 80 km/u. In het viaduct zijn, als gevolg van een rekenfout, constructiefouten ontdekt. Daarom heeft ProRail al enige tijd geleden besloten de snelheid daar te verlagen naar 80 kilometer per uur. Nog in 2023 kan de snelheid waarschijnlijk naar 160 km/u, terwijl pas in 2025 de snelheid weer kan worden verhoogd naar 300 km/u. In de dienstregeling zal rekening worden gehouden met de snelheidsbeperking.

Meerdere problemen veroorzaken de snelheidsbeperking. De constructie en de lassen zijn niet sterk genoeg, waardoor scheurtjes in het laswerk zijn ontstaan. Er is bij de bouw een verkeerde berekening gemaakt. Ook is de ondergrond van het viaduct gaan bewegen. Sinds de aanleg van de HSL (2009) is het spoor horizontaal acht cm. verplaatst. Deze verplaatsing is constant gemonitord, maar gaf nog geen aanleiding tot actie.

Al in oktober 2022 werd duidelijk dat 300 km/u niet langer verantwoord was als snelheid om over het viaduct te rijden. Daarop is besloten de snelheid te verlagen naar 80 kilometer per uur en aanvullende onderzoeken naar de staat van het viaduct te starten. Daarbij zijn de hiervoor genoemde mankementen geconstateerd. In de buurt van het viaduct zijn nog negen andere viaducten op dezelfde wijze aangelegd. Deze worden nu ook onderzocht, maar mogen nog met 160 km/u worden bereden.

De onderzoek naar de oplossing van dit probleem is moeilijk. Kunnen de palen die in de grond zitten de kracht op het viaduct aan als er een trein op hoge snelheid overheen  rijdt? Dat moet berekend worden met simulatieprogramma’s, want ProRail kan niet in de grond kijken.

ProRail: “Dit moet vanwege de veiligheid natuurlijk heel nauwkeurig gebeuren en dat kost veel tijd. We verwachten in de loop van 2023 de snelheid weer te kunnen verhogen. Voor het rijden met 300 kilometer per uur zijn eerst ingrijpende herstelwerkzaamheden nodig. Daar is meer tijd voor nodig en we verwachten dat dit op zijn vroegst in 2025 mogelijk is”.

• Snelheidsbeperking tot 80 km/u op hogesnelheidslijn bij Rijpwetering door rekenfout ProRail. Foto NS.