Vlaanderen vervangt sneltram door snel(tram)bus tussen Hasselt en Maastricht; plan na 18 jaar in de prullenbak
Er komt definitief geen sneltram tussen Maastricht en Hasselt. Na ruim 18 jaar discussie heeft de Vlaamse regering de stekker uit het plan getrokken. Gistermiddag maakte de Vlaamse minister Lydia Peters het besluit bekend op een overleg in Hasselt met de provincie Limburg en de gemeente Maastricht. De sneltramplannen dateren uit 2004 en vormden onderdeel van het Spartacusplan (met drie tramlijnen) van Steve Stevaert. De uit dit plan laatst overgebleven tram zou aanvankelijk gaan rijden van het station van Hasselt naar het station in Maastricht, een rit van 35 km.
Door allerlei tegenslagen en vertragingen groeide het project langzaam uit tot een hoofdpijndossier voor de Vlaamse, Maastrichtse en Limburgse politiek. Ook dreigde de tramverbinding flink duurder te worden dan aanvankelijk werd gedacht. Al snel bleek de Wilhelminabrug in Maastricht niet sterk genoeg om de tram te dragen, waardoor de tram niet naar het Maastrichtse station kon. Een compleet nieuwe brug over de Maas had 100 miljoen euro extra gekost. Later ontstond in Hasselt een politiek probleem omdat burgemeester Steven Vandeput (N-VA) de tram niet naar het station wilde laten rijden, waardoor reizigers 300 meter naar het station zouden moeten lopen.
Ook de einddatum waarop de lijn af moest zijn, werd steeds verschoven. In eerste instantie zou de lijn in 2010 geopend worden maar dat werd 2017. Ook dat gebeurde niet en uiteindelijk werd het de bedoeling dat de tram in 2024 zou rijden. Minister Peeters gaf al eerder aan het oorspronkelijke plan niet meer te zien zitten en ze heeft nu de knoop doorgehakt. Vlaanderen kiest voor een tragere elektrische snelbus tussen beide steden. De bus moet om het kwartier gaan rijden en een reistijd van 42 minuten bieden. De elektrische trambussen moeten
een vrije bedding krijgen en zullen gebruikmaken van het oorspronkelijke tramtracé. Tenminste: dat is de bedoeling. Of de bussen over de oude spoorweg Hasselt-Maastricht kunnen rijden, is nog niet duidelijk. Dat tracé loopt immers door een natuurgebied en drie Speciale Beschermingszones. Een project-milieueffectenrapport, met passende beoordeling, moet uitmaken of een trambus daar kan passeren.
Of Limburg en Maastricht met dat plan akkoord gaan, is nog niet duidelijk. De provincie Limburg heeft altijd gezegd dat er een (aantrekkelijker) tram moest komen. Het Rijk heeft namelijk een subsidie beloofd voor een tram, maar die zou geschrapt kunnen worden als er nu een bus komt. Eerder dreigden de gemeente Maastricht en de provincie Limburg met een schadevergoeding als de tramverbinding er niet zou komen.
Bij 1Limburg laat Gedeputeerde Maarten van Gaans van de provincie Limburg weten teleurgesteld maar niet verrast te zijn over het besluit van de Vlaamse regering. “We moeten het besluit van Vlaanderen respecteren hoewel we 18 jaar samen hebben gewerkt aan een sneltram.” De Gedeputeerde zegt er wel compensatie van de Vlaamse zijde voor willen terug te zien. “Want van Nederlandse kant is 20 miljoen geïnvesteerd door Rijk, provincie en gemeente Maastricht.” Hij wil pas praten over het alternatief van de elektrische snelbus als over de financiële afwikkeling overeenstemming is bereikt. “Maar ik blijf het heel belangrijk vinden het grensoverschrijdend openbaar vervoer goed te regelen.”
“Een tram zou Limburg terugzetten in de tijd”, zegt Vlaams minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open Vld) in het Belang van Limburg. Een onbegrijpelijke opmerking voor ov-experts die met de tram kwalitatief ov voorstaan. Maar een elektrische trambus is volgens de minister veel flexibeler en goedkoper en heeft een hoger potentieel. “Doordat we opnieuw van het station van Hasselt rechtstreeks naar het station van Maastricht kunnen rijden, verwachten we meer reizigers.” Het zou daarbij om 8.710 reizigers per dag gaan.
• Vlaanderen vervangt de sneltram door een sneltrambus tussen Hasselt en Maastricht; plan na 18 jaar in de prullenbak. Redactiefoto.