Het Belgische Grondwettelijk Hof deed deze week donderdag een harde uitspraak voor Uber: het platform pleegt al 7 jaar de facto fraude tegen taxibedrijven en chauffeurs. Een deel van de Brusselse taxisector trekt nu naar de rechtbank voor schadeclaims tegen het Amerikaanse platform.

De bepalingen van het Brusselse decreet van 1995 betreffende taxi’s en huurautodiensten met chauffeur en het overeenkomstige Waalse decreet zijn niet in strijd met de Grondwet, aangezien zij het gebruik van telecommunicatiemiddelen aan boord van huurauto’s (in wezen bestemd voor limousinegebruik) voor het overbrengen van rechtstreeks ritopdrachten verbieden. Dat bepaalde het Grondwettelijk Hof donderdag. Deze regels bepaalden ook dat huurauto’s met chauffeur voor minimaal drie uur moeten worden gehuurd en dat het bestellen van ritten via  het geolocatiesysteem van een mobiele telefoon in Brussel verboden is.

Het Grondwettelijk Hof heeft donderdag in zijn arrest geen schending van de artikelen 10 en 11 van de Grondwet gezien. Het Grondwettelijk Hof ontving een prejudiciële vraag van het Hof van Beroep. In januari 2021 kwalificeerde dat de praktijk van Uber X als “frauduleus” in die zin dat het Amerikaanse bedrijf illegaal een taxidienst organiseerde met behulp van huurautodiensten door middel van bestellingen die onmiddellijk via mobiele telefoons aan de voertuigen werden doorgegeven. Gesteund door dit nieuwe vonnis, heeft een deel van de Brusselse taxisector al aangekondigd dat het naar de rechtbank zal stappen om schadevergoeding te eisen voor zeven jaar schade veroorzaakt door de frauduleuze praktijken van Uber.

In januari 2022 had het Brusselse Hof van Beroep nog geen definitieve beslissing genomen in de rechtszaak die de Belgische Taxivereniging (FeBet) had aangespannen tegen Uber en de chauffeurs die met de UberX-app werken. Alvorens uitspraak te doen, heeft de rechtbank twee prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof voorgelegd. Door deze voorlopige beslissing kon Uber voorlopig actief blijven in Brussel. De advocaat van FeBet zag in januari alleen een “uitsteltactiek” voor Uber.

Op 16 januari 2019 – twee jaar eerder – oordeelde de Franstalige Rechtbank van Koophandel van Brussel merkwaardig genoeg dat Uber voldeed aan de Brusselse wetgeving inzake betaald personenvervoer. Volgens die uitspraak verbindt Uber klanten met professionele chauffeurs, maar het is geen taxiservice. Op basis hiervan mocht Uber blijven opereren in de Belgische hoofdstad. De taxiorganisatie FeBet ging in beroep. De advocaten van de vereniging voerden voor het hof van beroep aan dat Uber “een verdoken taxidienst” is, dat de UberX-app werkt als een berichtenplatform en dat chauffeurs met een huurauto die Uber gebruiken “geen limousineservice aanbieden” zoals de wet bepaalt.

De advocaten van Uber en onafhankelijke chauffeurs met een huurauto(limousine)vergunning hebben alle beschuldigingen van de tegenpartij ontkend. Zij beroepen zich vooral op het mededingingsrecht en stellen dat hun klanten zich aan het wettelijk kader houden. Het Hof van Beroep besloot vervolgens twee prejudiciële vragen aan het Grondwettelijk Hof voor te leggen om te verduidelijken of er geen sprake was van discriminatie tussen de taxi’s en de chauffeurs met een huurauto. De uitspraak van het Grondwettelijk Hof bevestigt de zeven jaar durende illegale operatie van Uber in Brussel. Na een eerdere veroordeling door het Brusselse Hof van Beroep in november 2021 in een door Taxis Verts aangespannen zaak, ging Uber ongeveer een week dicht in Brussel, maar een ‘innovatieve’ beleidsoplossing, de ‘pleisteroplossing’, door Uber voorgesteld aan de Brusselse regering stelde het Amerikaanse bedrijf in staat om door te gaan terwijl de Brusselse regering aan nieuwe wetgeving  werkte.

Deze wetgeving werd onlangs goedgekeurd door het Brussels parlement. De nieuwe regeling, waarin taxi- en huurautochauffeurs op één lijn worden gebracht, moet op 22 oktober in werking treden. Er moeten echter nog enkele lastige juridische kwesties – zoals het maximale aantal taxi- en platformchauffeurs – worden uitgeklaard.

• Belgisch Grondwettelijk Hof bevestigt dat Uber met Uber X 7 jaar lang fraudeerde; Brusselse taxibedrijven bereiden schadeclaims voor.