OV

De komende jaren gaat de Vervoerregio Amsterdam extra geld inzetten om een trendbreuk in verkeersveiligheid te bereiken, meer doorfietsroutes aan te leggen en de kwaliteit van het openbaar vervoer te verbeteren. Dit staat in de Kadernota 2025 van de Vervoerregio Amsterdam. De extra financiële middelen van het Rijk (door de motie Bikker) maken het voor de Vervoerregio mogelijk om de opgaven uit de kadernota voor elkaar te krijgen. De kadernota 2025 vormt het startpunt en de basisuitgangspunten voor de begroting 2025. 

Gerard Slegers: “Het aantal ernstige verkeerslachtoffers blijft onverminderd hoog. Met extra inzet op snelheidsverlagingen, fietspaden, campagnes, handhaving en het veilig inrichten van onze wegen willen we de negatieve trend breken. Op dit moment kamt het openbaar vervoer met grote personeelstekorten en dat merken de reizigers. Voor ons heeft het verbeteren van het openbaar vervoer de komende jaren dan ook grote prioriteit. We zijn daarbij erg blij met de extra hulp vanuit het Rijk.” 

Naast aandacht voor het openbaar vervoer en verkeersveiligheid wil de Vervoerregio zich de komende jaren ook richten op gedragsmaatregelen. Het wordt steeds drukker in de Vervoerregio en dat merk je in het verkeer. Om de regio ook in de toekomst bereikbaar te houden geeft de Vervoerregio bij toekomstige investeringen en projecten voorrang aan vervoersmiddelen die weinig ruimte in beslag nemen en duurzaam zijn. Meer ruimte dus voor voetgangers, fietsers en ov. 

Er wordt bijvoorbeeld gewerkt aan een regionaal netwerk van doorfietsroutes, lange afstand fietsroutes die het aantrekkelijker maken om ook de fiets te pakken voor wat langere ritten. Bij de (her)inrichting van wegen en openbare ruimte wordt gekeken of er plek is voor bredere (vrijliggende) fietspaden, het weghalen van obstakels en meer ruimte voor voetgangers Ook wordt ingezet op spreiden & mijden: het stimuleren van minder reizen, of zoveel mogelijk buiten te spits reizen. 

De kadernota 2025 staat ter vaststelling op de agenda van de regioraadsvergadering van 14 mei 2024. Op basis van de kadernota werkt het dagelijks bestuur een ontwerpbegroting uit die in juli ter advisering wordt voorgelegd aan de regioraad. 

• Vervoerregio Amsterdam wil met ‘Bikker-geld’ extra inzetten op de fiets, verkeersveiligheid en de kwaliteit van het ov. Foto Vervoerregio Amsterdam.

Vanaf zondag 12 mei 2024 zijn er meer reismogelijkheden met Arriva in de provincie Zuid-Holland. In de zomervakantie van 7 juli t/m 24 augustus breidt Arriva in de Leidse regio ook de vakantiedienstregeling uit. Met deze uitbreidingen biedt Arriva haar reizigers in totaal gemiddeld 200 ritten extra per dag. De uitbreiding van de dienstregeling is het resultaat van een sterk groeiend aantal reizigers in het afgelopen jaar. In 2023 stapten gemiddeld 71.000 reizigers per werkdag in de bus, een groei van 14 procent ten opzichte van het jaar ervoor. 

Met de uitbreiding van de dienstregeling biedt Arriva haar reizigers een nog betere service. Vooral tijdens de spitsuren zijn er extra ritten op drukke lijnen. Deze zorgen voor meer zitplaatsen en voor betere overstaptijden op bus of trein. Daarnaast zijn ook de reismogelijkheden buiten de spits uitgebreid op enkele lijnen. 

Door reizigers een blijvend soepele en efficiënte reiservaring te bieden, rijdt Arriva vanaf 12 mei 2024 vaker op de buslijnen 1, 4, 190, 383, 386, 497 en 870. In de zomervakantie rijdt Arriva vaker op de buslijnen: 361, 365, 385, 430 en 431. 

Meer informatie over de dienstregeling is te vinden op www.arriva.nl/dienstregeling Ook in de reisplanners is de uitbreiding van de dienstregeling terug te vinden. De hele reis, van deur tot deur, kan vooraf worden gepland en betaald via de glimble app van Arriva (te downloaden via www.glimble.nl). Of plan de reis op www.arriva.nl. 

• Arriva breidt busdienstregeling in Zuid-Holland Noord fors uit.

Op de voorjaarsconferentie van de Duitse vervoersministers lag de focus opnieuw op de financiering van het Deutschlandticket. Om de prijs dit jaar stabiel te houden op 49 euro, eisen de Duitse deelstaten een bindende toezegging van de federale overheid, zodat de middelen die in 2023 en 2024 niet zijn uitgegeven, kunnen worden overgedragen naar de volgende jaren. De ticketprijs voor het komende jaar wordt in de herfst verwacht. De deelstaten willen de kosten blijven halveren, terwijl de federale overheid eerst rekening wil houden met de daadwerkelijke verliezen. 

Miljoenen reizigers boeken het Deutschlandticket. Het onmiskenbare succes betekent echter niet dat de financiering vlekkeloos verloopt. En dat is al sinds de start zo. De vervoersministers klagen dat onzekerheden de toekomstige ticketprijzen in het ongewisse blijven houden.   

De deelstaten willen de prijs voor het Deutschlandticket dit jaar na de zomer vaststellen. De vervoersministers van de deelstaten hebben op hun conferentie in Münster onlangs besloten dat op basis van prognoses van verkoopcijfers en kostenontwikkelingen tijdig in de tweede helft van het jaar een nieuwe ticketprijs moet worden vastgesteld. Ook omdat de federale overheid nog niet heeft besloten hoe zij het landelijk lokaalvervoersbewijs na 2025 zal ondersteunen, kunnen de regels over de verdere prijsontwikkelingen niet worden verduidelijkt. 

Dit ticket kost momenteel 49 euro en wordt door de deelstaten als een groot succes omschreven. Binnen een jaar kochten 11,2 miljoen mensen het maandkaartje. Vorig jaar verstrekten de federale en deelstaatregeringen elk 1,5 miljard euro voor het ticket gedurende een jaar. Het is geldig voor al het lokale vervoer in het hele land en trok ongeveer elf miljoen gebruikers. Omdat het ticket pas in mei 2023 werd ingevoerd, bleef er geld over voor dit jaar. Maar vanaf de zomer zou de kwestie van de financiering opnieuw aan de orde moeten komen. 

De deelstaten willen een verlenging op basis van de regel van halvering met de federale overheid. Die wil dit echter niet doen en wijst erop dat er tot nu toe weinig ervaring is met hoe hoog de inkomstenverliezen van de lokale vervoersbedrijven werkelijk zijn als gevolg van het goedkope ticket. De Beierse minister van Vervoer Christian Bernreiter van de CSU zei dat, vooral op het platteland, een investering in een verbeterde infrastructuur en een betrouwbare dienst de mensen meer ten goede zou zijn gekomen dan een goedkoop ticket. 

De vervoersministers bekritiseren ook de individuele vooruitgang van deelstaten als Berlijn, die een lokaal vervoersbewijs aanbieden voor 29 euro per maand. Dit is niet in heel Duitsland geldig, maar het Deutschlandticket verliest daardoor in Berlijn wel klanten. De deelstaten en de ov-bedrijven, vrezen dat dit ‘Berlijnticket’ op de lange termijn tot grote verliezen zal leiden. 

“De vervoersministerconferentie erkende dat het Deutschlandticket een langetermijnperspectief en financiële zekerheid nodig heeft. Dit is de enige manier waarop de sector haar aanbiedingen dienovereenkomstig kan plannen en zich er duurzaam aan kan aanpassen”, aldus de voorzitter van de Vereniging van ov-bedrijven (VDV), Ingo Wortmann. Ook bedrijven en deelstaten staan onder druk omdat ze te maken hebben met een grote investeringsachterstand. 

Volgens een studie van het federale ministerie van Verkeer is er in 2031 ongeveer 40 miljard euro nodig. De vervoersministers zien dit als een ondergrens. De federale overheid ondersteunt het lokale vervoer buiten het Deutschlandticket jaarlijks met meer dan tien miljard euro om de lopende activiteiten en dus de tickets betaalbaar te houden. De staten moeten echter grotendeels zelf betalen voor sporen, tunnels en bus- en tramremises. 

• Financiering van succesvol Deutschlandticket weer centraal tijdens Duitse vervoersministerconferentie afgelopen week. Foto Deutschlandticket.de/Transdev.

De buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s) in het openbaar vervoer moeten snel meer mogelijkheden krijgen om effectief op te treden. “We pleiten al heel lang voor meer bevoegdheden voor de boa’s, het wordt nu tijd dat de politiek dit ook mogelijk maakt”, zegt CNV-bestuurder Evert Jan van de Mheen. “Zorg er bijvoorbeeld voor dat boa’s direct inzage krijgen in systemen om snel iemands identiteit vast te stellen. En geef ze ruimere bevoegdheden om reizigers te fouilleren of handboeien te gebruiken tot de politie arriveert. En rust alle boa’s in het openbaar vervoer standaard uit met een bodycam. De politiek is nu aan zet om die ruimere bevoegdheden ook eindelijk echt te gaan regelen. Die 3 minuten dat het hele openbaar vervoer morgenavond stilstaat, zijn een heel stevig signaal. Er moet nú iets gebeuren.” 

Van de Mheen juicht het toe dat alle streekvervoerders zich aansluiten bij de actie van NS. Niet alleen de treinen, maar ook de trams en bussen van regionale vervoerders staan zaterdagavond om 22.30 uur gedurende 3 minuten stil. “Dit is een ongekend en eensgezind signaal vanuit het openbaar vervoer. Ik kan me niet herinneren dat dit eerder is gebeurd. Maar dit statement is helaas echt een keer nodig om duidelijk te maken dat we in een gevaarlijke spiraal naar beneden zitten. Als de maatschappij verhardt, dan moeten we daar ook harder tegen optreden om duidelijk te maken waar de grenzen liggen. Het openbaar vervoer moet voor iedereen een veilige plek zijn, voor reizigers en voor alle werknemers.” 

Eerder deze week stuurden de gezamenlijke vakbonden een brandbrief aan de Tweede Kamer. Een van de belangrijkste maatregelen waarvoor de bonden pleiten, is dat boa’s meer mogelijkheden en bevoegdheden krijgen. Concreet betekent dit dat boa’s – via een eigen boa-app – toegang moeten krijgen tot systemen om snel de identiteit van een reiziger vast te kunnen stellen. Dat is nodig voor een effectief lik-op-stukbeleid. “Ondanks alle toezeggingen duurt het nu al meer dan 2 jaar om dit geregeld te krijgen”, zegt Van de Mheen. “De ministeries blijven naar elkaar verwijzen en intussen zijn we nog geen stap verder. We roepen de politiek op om die impasse te doorbreken en het snel te gaan regelen.”

Daarnaast moeten boa’s meer bevoegdheden krijgen om bij ernstige situaties snel en effectief op te kunnen treden. Bijvoorbeeld bij mishandeling van OV-personeel of reizigers of bij diefstal van bagage. “Op dit moment mogen boa’s wel beperkt optreden, maar als het echt spannend wordt moeten ze zich terugtrekken en wachten tot de politie arriveert”, zegt Van de Mheen. “Begrijp me goed, we zijn er als vakbond niet voor dat boa’s zelf als politie gaan optreden. Maar op zo’n kritiek moment, terwijl de politie nog onderweg is, moeten ze wel de-escalerend optreden en voor een veilige situatie zorgen. Op zo’n moment moeten ze reizigers kunnen fouilleren of handboeien gebruiken tot de politie het van hen overneemt.”

• CNV: Geef boa’s in het openbaar vervoer snel meer mogelijkheden om effectief op te treden. Redactiefoto.

In België speelt dezelfde problematiek op het gebied van agressie in het openbaar vervoer als in Nederland. De Lijn, NMBS, MIVB en de TEC lanceren daarom vandaag een nieuwe campagne om agressie tegen het personeel van het openbaar vervoer een halt toe te roepen. In 2023 telden de vier ov-bedrijven 5.598 meldingen van fysieke en verbale agressie tegenover hun medewerkers. Dat is een gemiddelde van meer dan 15 gevallen per dag. Deze onthutsende cijfers tonen dat het fenomeen helaas zeer actueel is. Een onaanvaardbare situatie, en daarom lanceren de vier operatoren, NMBS, DE Lijn, TEC en MIVB de nieuwe gezamenlijke campagne. Samen roepen ze daarin op tot meer respect ten opzichte van hun medewerkers. 

Sophie Dutordoir (CEO NMBS), Brieuc de Meeûs (CEO MIVB), Ann Schoubs (CEO De Lijn), Jean-Michel Soors (CEO de TEC): ”Elke dag opnieuw staan onze medewerkers in het kader van de opdracht van openbare dienst ten dienste van de reizigers. En ze doen dat niet altijd in eenvoudige omstandigheden. Hun werk verdient respect. De agressies waarmee zij echter worden geconfronteerd zijn totaal onaanvaardbaar en veroordelen we met klem. De veiligheid van onze medewerkers is, samen met die van onze reizigers, onze absolute prioriteit. Zelf nemen we al heel wat maatregelen, maar een dergelijk maatschappelijk probleem kunnen we onmogelijk alleen oplossen. Aan de politiediensten vragen we om zichtbaar aanwezig te zijn in en rond de omgeving van het openbaar vervoer, ter ondersteuning van onze eigen veiligheidsdiensten. En bij justitie dringen we er opnieuw op aan om elke vorm van geweldpleging vlug en streng te bestraffen. Alleen zo kunnen we dit stoppen.” 

In de nieuwe campagne staan twaalf medewerkers van NMBS, MIVB, De Lijn en de TEC centraal. Ze vervoeren de reizigers, informeren hen en waken over hun veiligheid. Maar behalve hun professionele functie, toont de campagne ook wie ze daarnaast zijn. Want buiten hun job zijn deze medewerkers een ouder, grootouder, broer of zus, iemands beste vriend of vriendin, zwemleraar of voetbaltrainer. En het respect dat ze daarvoor krijgen, verdienen ze ook wanneer ze hun job uitoefenen. 

De medewerkers in de campagne kregen zelf te maken met verbale of fysieke agressie. Hun getuigenissen maken de trieste realiteit van de cijfers tastbaar. 

Gaëlle, trambestuurster bij MIVB: “Het was helemaal in het begin van mijn carrière. Mijn tram stond vast. Nadat de tram enkele minuten stilgestaan had, laaiden de gemoederen hoog op. Eerst ging het om één reiziger, daarna ontstond er een groepseffect. Ik kreeg ongepaste en seksistische opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd en een reiziger probeerde de deur naar mijn stuurpost open te forceren. Uiteindelijk besloot ik om in allerijl de deuren te openen om de reizigers te laten uitstappen. De reizigers die zich tegen mij hadden gekeerd, stonden mij op te wachten aan de volgende halte. Ze begonnen stenen tegen mijn voorruit te gooien. Ik kwam in tranen aan bij de eindhalte. Zoiets is nooit aangenaam om mee te maken. Na verloop van tijd leer je om je fysiek en psychologisch te beschermen, maar de steun van collega’s en ondersteunende diensten is essentieel.”   

Het aantal agressiegevallen is van een onaanvaardbaar hoog niveau. In 2023 waren er maar liefst 5 598 meldingen, voor de vier operatoren samen, ofwel gemiddeld 15 per dag. Het gaat om een stijging van zo’n 1,5% in vergelijking met 2022, wat qua aantal agressies al een triest recordjaar was. 

Bij zowat een kwart van de agressies komt fysiek geweld kijken. In alle andere gevallen gaat het om beledigingen of bedreigingen. Maar om welke agressie het ook gaat, de slachtoffers komen er nooit ongeschonden uit. Het laat in ieder geval een sterke indruk na op de medewerkers. In 2023 waren 892 medewerkers afwezig als gevolg van een agressie, goed voor 27.926 dagen arbeidsongeschiktheid. 

De nieuwe campagne is in de eerste plaats een oproep tot respect. Voor de medewerkers, maar ook voor eenvoudige basisregels die reizen met het openbaar vervoer voor iedereen aangenamer maken. Discussies daarover met reizigers die deze regels niet respecteren, liggen dikwijls aan de basis van de agressies. 

• De ov-bedrijven in België roepen in een nieuwe gemeenschappelijke campagne op tot respect; Medewerkers ov in 2023 5.598 keer slachtoffer van agressie. Foto De Lijn.

Agressie tegen het personeel van de MIVB, NMBS, TEC en De Lijn is dagelijkse kost. Deze situatie is totaal onaanvaardbaar voor de vier OV-bedrijven. Die bundelen hun krachten in een nieuwe gezamenlijke campagne om het publiek te sensibiliseren, dit agressieve gedrag aan de kaak te stellen en iedereen op te roepen tot respect. Op 16 april lanceren de OV-bedrijven een nieuwe bewustmakingscampagne. 

De werknemers van de vier operatoren staan ten dienste van de reizigers en de mobiliteit en verdienen het geenszins om tijdens hun werk het slachtoffer te worden van verbale of fysieke agressie. Toch worden er elke dag aanvallen op hen gepleegd. Het is een fenomeen dat al aan de kaak werd gesteld, maar dat helaas nog altijd toeneemt. 

Daarom hebben de MIVB, de NMBS, de TEC en De Lijn besloten hun krachten te bundelen in een gezamenlijke campagne om dit gedrag aan de kaak te stellen, maar vooral om het publiek te sensibiliseren en op te roepen tot respect voor hun personeel. Aan de nieuwe campagne nemen twaalf medewerkers van de MIVB, NMBS, TEC en De Lijn deel. Ze zijn niet alleen bekwame professionals in hun dagelijks werk, maar ook in hun privéleven zijn ze iemands ouder, broer of zus, vriend(in), voetbaltrainer of zwemleraar… Ze hebben recht op respect voor wie ze zijn en wat ze doen, en toch zijn ze allemaal het slachtoffer geworden van verbale of fysieke agressie die hen niet onberoerd hebben gelaten. 

• Agressie tegen OV-medewerkers: OV-bedrijven MIVB, TEC, NMBS en De Lijn roepen in een nieuwe bewustmakingscampagne op tot respect. Redactiefoto.

Arriva is ontstemd over de opnieuw dreigende taal van de vakbond FNV. De bond dreigt de streekvervoerder in Twente opnieuw met de rechter over de rij- en rusttijden van de buschauffeurs. Niet eerlijk, zegt het bedrijf in dagblad Tubantia. 

Arriva zegt hard te werken aan een oplossing. Vrijdag bleek de irritatie tussen de buschauffeurs in Twente en hun werkgever opnieuw op te laaien. De bond noemt het bedrijf ‘onbetrouwbaar’. Arriva vindt dat de FNV de zaken onnodig op scherp zet. 

Dat zet het openbaar vervoer in Twente onterecht in een negatief daglicht. “Daar hebben we onnodig last van”, aldus Arriva-woordvoerster Nikkie Smit. “Uiteraard zetten we alles op alles om het dienstenpakket voor de chauffeurs zo snel mogelijk rond te maken en in te voeren. Maar we kiezen voor zorgvuldigheid boven snelheid.” Daar zijn zowel reizigers als chauffeurs bij gebaat, aldus het bedrijf. Het bedrijf zegt ook dat dit met de chauffeurs en het medezeggenschapsorgaan is besproken. 

Er is nu al een lange tijd een conflict over vooral de rij- en rusttijden van de chauffeurs, rijdend onder de Arriva-merknaam RRReis. Die tijden zijn te krap en pauzes schieten er bij in. De buschauffeurs voelen daardoor een veel te hoge werkdruk. Het leidde ook al veelvuldig tot uitval van buslijnen. Inmiddels verloopt dat beter, maar de onrust onder het personeel is niet weg. 

Die speelt al vanaf het moment dat Arriva in december het streekvervoer in Twente overnam van Keolis. FNV dreigde Arriva eerder met een gang naar de rechter over de verslechterde rij- en rusttijden. Tot een rechtszaak kwam het niet: de bond kondigde echter vorige maand een staking aan. Daarop spande Arriva een kort geding aan om die te verbieden. Uiteindelijk werd er alsnog een akkoord bereikt. 

FNV zegt nu dat Arriva dat akkoord niet naleeft en dreigt weer met de rechter.” Dat we de afspraken niet nakomen is niet waar”, aldus de woordvoerster van Arriva. Er wordt volgens haar keihard aan gewerkt. “Maar er is vorige maand geen tijdsindicatie afgesproken waarop het geregeld moet zijn. En dat is bewust niet gedaan, omdat het een complexe zaak is.” 

Volgens het bedrijf gaat het namelijk om meer dan de rust en rijtijden. “En hoe meer detailafspraken in dat akkoord staan, hoe moeilijker het wordt om daar een dienstenpakket van te maken waarin al die afspraken zijn verwerkt. Maar we gingen wel meteen mee aan de slag.” Voor de meivakantie (van 29 april tot 3 mei) is het rittenschema rond. “We merkten al snel dat dit veel tijd kostte. Het duurde bijvoorbeeld zo’n 30 uur per scenario. En dan moest nog gecheckt worden of het voldeed aan alle afspraken en of het dan ook tot een betrouwbare dienstregeling komt. Dat is ons belangrijkste uitgangspunt. We zetten goede stappen, zowel voor onze chauffeurs als de reizigers.” 

• Arriva ontstemd over dreigende vakbond: “We doen in Twente ons uiterste best voor goed busvervoer”. Foto Arriva.