Rail

Terwijl de BTW op treinkaartjes in Nederland afgelopen jaar van 6% naar 9% ging, daalde het BTW percentage op treinkaartjes voor lange afstanden – als onderdeel van het klimaatpakket – in Duitsland bij de start van 2020 van 19% naar 7%. Het moet het gebruik van de trein als alternatief voor het vliegtuig aantrekkelijker maken.

Nederlandse reizigers profiteren daarvan mee. NS International verlaagde inmiddels de prijzen voor grensoverschrijdende tickets naar Duitsland met zo’n 5 à 6%. Wie bijvoorbeeld met het goedkoopste tarief van Amsterdam naar Frankfurt of naar Berlijn spoort, betaalt een of twee euro minder op een enkele reis. Betaalt de reiziger in Duitsland 7% BTW, in Nederland blijft dit op 9% staan.

• Verlaging Duitse BTW op treinkaartjes: treinen van en naar Duitsland goedkoper.

Terwijl vakbondsleden bij South Western Railway (SWR) alweer stemmen over een nieuwe staking om de positie van de conducteurs aan boord van de SWR-treinen veilig te stellen (de huidige staking startte op 2 december en eindigt vannacht) en mensen met een mobiliteitshandicap vanaf 1 januari volledig toegang moeten krijgen tot alle treinen in het Verenigd Koninkrijk (er missen nog wel 1.200 aangepaste rijtuigen), pleit het Britse Campaign for Better Transport voor een opheffing van het huidige systeem van spoorconcessies. Die moeten worden geschrapt om een einde te maken aan ‘nachtmerrie-reizen.’ Spoorconcessies zoals Noord- en Zuidwest Engeland moeten worden geschrapt en steden moeten de controle over forensendiensten krijgen, aldus de groep.

De oproep komt terwijl het lot van Northern Rail op het spel staat, nadat voortdurende verstoringen ertoe leidden dat burgemeesters in het concessiegebied eisten dat Arriva, dat sinds 2016 het netwerk exploiteert, van zijn contract wordt ontheven.

Het rapport van de Campaign for Better Transport beveelt een radicale revisie van het spoorwegsysteem en decentralisatie van de controle er over aan. Steden en regionale instanties moeten spoorwegdiensten bestellen en erop toezien dat lokale gemeenschappen hiervan profiteren. Het huidige franchising-systeem moet plaats maken voor flexibelere contracten, waardoor concurrerende Intercitydiensten, concessies in woon-werkgebieden en specifieke overeenkomsten mogelijk worden gemaakt op plaatsen waar sprake is van belangrijke veranderingen en investeringen.

Darren Shirley, de CEO van de organisatie, zei: “Passagiers hebben te lang te maken gehad met onbetrouwbare, dure en overvolle treinen. Spoorwegen kunnen enorme economische, sociale en ecologische voordelen opleveren voor gemeenschappen en het hele land, maar het systeem moet fundamenteel veranderen.

De overheid moet nu haar kans grijpen om een ​​einde te maken aan nachtmerrie-treinreizen door een nieuw nationaal spoorwegbeleid en de middelen om dit te implementeren.”

De burgemeester van Greater Manchester, Andy Burnham, verwelkomde het rapport alvast, na opnieuw een jaar van massale verstoring en vertraging bij zowel de Northern- als TransPennine-franchises. Burnham zei dat de oproep tot ‘deconcentratie’ zijn eigen visie voor Greater Manchester bevestigde om meer lokale controle over het franchisesysteem te hebben. Hij voegde eraan toe: “Er is nu consensus dat de privatisering niet heeft gewerkt en een opknapbeurt nodig is.”

Er wordt op gespeculeerd dat de Britse regering van plan is om de noordelijke franchise in tweeën te splitsen, een westelijke en oostelijke regio, in een poging om goed functionerende diensten te herstellen. De staatssecretaris voor vervoer, Grant Shapps, vertelde een Lagerhuis-commissie in oktober dat er noodplannen werden ontwikkeld om de huidige franchise van Arriva te vervangen. Het kan ook zijn dat er korte ijd een periode van staateigendom komt, net als vorig jaar bij de overname van Virgin Trains East Coast (nu LNER).

Ernstige verstoring blijft bestaan ​​bij ten minste vier franchises, waaronder Northern. TransPennine Express heeft een korter tijdschema na problemen met de introductie van nieuw materieel. Bijna de helft van de treinen reed in december met vertraging, een op de drie werd geannuleerd. West Midland Trains heeft sinds mei moeite om zijn verzwaarde dienstregeling te hanteren. Treinpersoneel op South Western Railway heeft in december gestaakt, waardoor de exploitant 40% van zijn planning op voorhand moest annuleren.

• Campaign for Better Transport pleit voor een einde aan railfranchises in Groot-Brittannië.

Nu het aantal bakfietsen, fietsen met kratten, speed pedelecs en e-bikes groeit, slaan ProRail en NS alarm over steeds meer ruimteproblemen in en bij stationsstallingen. Daarom starten beide volgend jaar een proef met grotere rekken

Sinds een forse toename van het aantal parkeerplekken sinds 1999 – ruim een half miljoen nieuwe plekken – lijken ProRail en NS er niet in te slagen voldoende fietsparkeerplekken te scheppen. In grote steden als Amsterdam en Rotterdam, maar ook in Breda, Dordrecht, Den Bosch, Leiden en vele andere steden zitten de bestaande stallingen compleet vol en zijn er dringend nieuwe fietsplekken nodig.

Het probleem wordt vooral veroorzaakt door het aantal ‘buitenproportionele’ fietsen. ProRail noemt ze ‘bmf’s’: buitenmodelfietsen als bakfietsen, fietsen met een bakje en speed-pedelecs. Kwam vroeger slechts 5% van de reizigers op zo’n rijwiel, nu zijn er al 16% ‘buitenmodelfietsers.’ Op sommige stations is het zelfs meer. Vooral de bakfietsen vragen aanzienlijk meer ruimte. In verschillende stallingen is ruimte vrijgemaakt, omdat deze fietsen niet in de rekken passen. De speed-pedelec zorgt er bovendien voor dat mensen die verder weg wonen, toch op de fiets naar het station komen, wat het aantal fietsers en fietsen vergroot.

Daarom start ProRail in 2020 met twee proeven voor grote fietsen in Zwolle en Zutphen. Een nieuw ontwikkeld rek biedt meer ruimte. Eigenlijk zou ProRail graag zien dat fietsfabrikanten minder grote fietsen zouden maken. Daarnaast hoopt ProRail – in samenwerking met het ministerie van I&W, NS, gemeenten en provincies – tenminste 100.000 nieuwe fietsparkeerplekken aan te leggen in grote(re) steden. Het kabinet trok hiervoor eind juni nog 75 miljoen euro uit. Staatssecretaris Van Veldhoven kwam ook al met een Nationaal Fietsplan op de proppen waarmee 25.000 extra fietsparkeerplekken rond stations kunnen worden gebouwd.

• ProRail en NS bezorgd: fietsenstallingen bij stations overvol door toename (grotere) bakfietsen en e-bikes.

De Belgische spoornetbeheerder Infrabel gaat in hoger beroep tegen het vonnis over de treinramp in Buizingen, waarin NMBS en Infrabel beide veroordeeld werden voor hun verantwoordelijkheid voor de treinramp bij Buizingen, waarbij een bestuurder door een rood sein reed. Infrabel zet de stap omdat “het  vonnis de functionering van het spoornet op de helling zet,” aldus De Standaard.

Infrabel stelt in de krant dat het vonnis van 3 december van de politierechtbank het onuitwisbare leed nooit kan wegnemen. Wel had het vonnis volgens de spoornetbeheerder een belangrijke stap kunnen zijn “die iedereen kon helpen om, na een pijnlijke juridische procedure, de bladzijde om te slaan.”

Na een grondige analyse van de beslissing, zegt Infrabel vast te stellen dat de motivatie van het vonnis het functioneren van het spoornet op de helling zet. Hierdoor wordt het voor Infrabel quasi onmogelijk om zijn verplichtingen van openbare dienst en zijn opdracht als infrastructuurbeheerder te blijven uitoefenen. Zo zouden er bijvoorbeeld, om dit vonnis te kunnen uitvoeren, nog slechts 400 treinen per dag door de Brusselse Noord- Zuidverbinding kunnen rijden, in plaats van 1.200 vandaag.”

Infrabel benadrukt geenszins zijn verantwoordelijkheid te willen ontlopen. De slachtoffers rekenden er echter op dat de bedrijven níét in beroep zouden gaan. “Het zou een nieuwe kaakslag zijn voor de rouwende families, de overlevenden en hun naasten. Het zou een gebrek aan respect zijn voor iedereen die op de een of andere manier bij deze treinramp betrokken is” werd na de uitspraak gezegd. Maar In een persbericht benadrukt Infrabel ook dat de beroepsprocedure geen enkel gevolg heeft voor de schadevergoedingen van de slachtoffers. Op 10 juni volgend jaar begint de procedure rond die schadevergoeding voor de slachtoffers.

Op maandag 15 februari 2010 botste de stoptrein van Leuven naar Halle, in de ochtendspits in Buizingen op de IC-trein Quiévrain-Luik die uit de tegenovergestelde richting kwam. Het ongeluk eiste het leven van 19 mensen. 310 mensen raakten gewond, onder wie elf zwaargewonden. Meer dan 600 slachtoffers en nabestaanden hebben zich nadien bij het gerecht gemeld.

• Belgische spoorinfrabeheerder in beroep tegen vonnis treinramp Buizingen.

Transport Scotland (TS) en Abellio (NS) zullen de lopende Scotrail-concessie niet verlengen na maart 2022, aldus NS. Dat betekent dat Abellio vertrekt uit Schotland. Beide partijen konden het niet eens worden over de voorwaarden voor een verlenging van zeven naar tien jaar. Volgens NS wilde Abellio het contract alleen verlengen onder de voorwaarde dat het rendement zou verbeteren. De Schotse reizigers en TS waren al langere tijd niet tevreden over de door Abellio geleverde dienstverlening. Forensen klaagden met name over de kwaliteit van de service en overvolle treinen.

NS’ visie is een iets andere. Bert Groenewegen (Financieel Directeur NS): “We willen de risico’s van onze activiteiten in het buitenland beheersbaar houden en zorgen voor een goed rendement. Juist in een roerige markt is dat van belang. We hadden graag nog drie jaar in Schotland gereden, maar niet tegen elke prijs. We zullen het huidige contract netjes uitvoeren en zorgen dat we na zeven jaar met een opgeheven hoofd, goede prestaties voor de reiziger en een goed resultaat de concessie beëindigen.”

Op 1 april 2015 is Abellio gestart met de exploitatie van het treinverkeer in Schotland. In de concessie is een clausule opgenomen om de voorwaarden van het contract te heronderhandelen voor de periode na 2022. Na deze onderhandelingen heeft Transport Scotland er voor gekozen om het contract niet te verlengen na 7 jaar.

Abellio is een dochterbedrijf van NS en rijdt treinen in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk en bussen in Londen. In 2018 realiseerde Abellio een omzet van € 2.824 miljoen. Abellio UK realiseerde een positief bedrijfsresultaat van € 41,0 miljoen en een nettowinst van € 26,2 miljoen. In 2018 had Scotrail een omzet van € 889,2 miljoen en een negatief resultaat met € -2,3 miljoen.

Dit was mede aanleiding voor Abellio om in te zetten op een verbeterd resultaat voor de komende jaren. De verwachting is dat de Scotrail-concessie, onder meer door goede operationele prestaties voor de klant en strakke sturing, over de gehele looptijd van 2015 tot 2022 een positief financieel resultaat oplevert.

In het Verenigd Koninkrijk en Schotland bestaat al geruime tijd discussie over de prestaties van de spoorsector. Daarom is de zogenaamde Williams Review ingesteld, daarin wordt het functioneren van de volledig geprivatiseerde spoormarkt in het Verenigd Koninkrijk onderzocht. Transport Scotland heeft aangegeven dat zij de uitkomsten hiervan wil meewegen in het besluit hoe verder te gaan met de Scotrail-concessie.

• In 2022 vertrekt Abellio uit Schotland waar het dan zeven jaar de Scotrail-concessie reed.

De frequentie op de Brusselse metrolijnen 1 en 5 zal vanaf 2023, wanneer de nieuwe metrostellen er zijn, verhoogd worden van 2 minuten 30 seconden naar 2 minuten. De volledige automatisering van de nieuwe metrolijn 3 is voorzien in 2030, aldus Bruzz en De Standaard.

Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt deelde het nieuws mee in de commissie Mobiliteit in een antwoord op een vraag van Brussels CDH-parlementslid Christophe De Beukelaer over de modernisering van de metro. Voor lijn 1 en 5 zullen er in de komende jaren 22 nieuwe metrostellen, een nieuw beveiligingssysteem en een nieuw depot komen bij metrohalte Erasmus. Het nieuwe depot zal in 2020 al gedeeltelijk in gebruik worden genomen en de volledige ingebruikname volgt in 2021. De eerste nieuwe metrostellen komen eind 2020 aan.

Het beveiligingssysteem wordt momenteel getest en ontwikkeld om dan in 2022 in gebruik genomen te worden op het gedeelte Erasmus. Als de nieuwe beveiliging ingeregeld is, kan de frequentie op lijnen 1 en 5 verhoogd worden naar 2 minuten.

De frequentieverhoging betekent natuurlijk ook dat er meer reizigers vervoerd kunnen worden. Tegen het huidige tempo van 2 minuten 30 seconden rijden er op lijn 1 en 5 24 metro’s per uur, goed voor 17.000 plaatsen per uur per richting. Bij een frequentie van 2 minuten stijgt dat aantal naar 21.000 plaatsen per uur per richting.

• In 2023 rijdt er op lijn 1 en 5 in Brussel elke twee minuten een metro.