Rail

Vanaf 1 oktober dragen de stewards van Arriva in de Noordelijke treinen bodycams. Het is een pilot die tot het einde van dit jaar duurt. Met deze proef onderzoekt Arriva of het dragen van de bodycam bijdraagt aan een groter gevoel van veiligheid, en of het bijdraagt aan het voorkomen van mogelijke incidenten. Na de pilotperiode, in het eerste kwartaal van 2020, bekijkt en bespreekt Arriva de resultaten met haar opdrachtgevers, de provincies Fryslân en Groningen.

De provincies en Arriva hebben veiligheid hoog in het vaandel staan. Zowel voor de reizigers als voor de medewerkers. De gedachte achter de bodycam is dat het dragen ervan preventief en de-escalerend werkt. Via posters in de treinen worden reizigers geïnformeerd.

Een bodycam staat niet standaard aan. De steward kan dat zelf beslissen. Bijvoorbeeld als hij een mogelijk onveilige situatie in de trein treft. Voor het bewaren en bekijken van de bodycambeelden gelden strikte regels.

De pilot met de bodycams maakt onderdeel uit van de nieuwe gunning (op 11 juli 2017) van de treinconcessie Noord-Nederland aan Arriva door de provincies Groningen en Fryslân plus de Duitse deelstaat Niedersachsen. Met deze gunning mag Arriva deze trajecten blijven verzorgen van december 2020 tot en met 2035. In de aanloop naar deze nieuwe concessie werkt Arriva hard aan diverse projecten. Naast deze praktische bodycam-pilot, is de vernieuwing van de huidige Noordelijke treinvloot ook een onderdeel van deze implementatie. Naast een nieuwe look krijgen de huidige treinen onder meer geavanceerde batterijpakketten om zo ook in de toekomst op een duurzame manier het openbaar vervoer te verzorgen.

• Korte pilot: stewards Arriva in Friesland en Groningen dragen bodycams.

“Op je slippers van de Coolsingel naar het strand”, schreef De Volkskrant enigszins badinerend. Maar de opluchting was groot gisteren. Bewoners in de regio-Rotterdam dachten dat het er nooit van zou komen: de metroverbinding van Schiedam naar Hoek van Holland, op het oude treinspoor dat 2,5 jaar geleden werd opgeheven. “We hebben 160 duizend kilometer aan testritten gereden. Dat is vier keer de aarde rond,” aldus de RET.

“Ik kan bijna niet geloven dat hij echt gaat rijden”, zegt Anja Baauw uit Vlaardingen op het spiksplinternieuwe metrostation Steendijkpolder in Maassluis. Reizigers konden tussen 12.00 en 20.00 uur gratis kennismaken met de Hoekse Lijn, metrolijn B.

Maurice Unck, algemeen directeur van de RET, opende om 12:00 uur op het nieuwe metrostation Steendijkpolder de poortjes voor de eerste metroreizigers: “Reizigers staan vandaag centraal. Zij hebben lang moeten wachten. We zijn blij hen nu deze gratis kennismakingsdag the kunnen aanbieden.” Na de open dag volgt nog een opstartfase waarin zowel reizigers als de RET kunnen wennen aan de nieuwe metroverbinding en kinderziekten kunnen worden opgelost.

De exploitatie van de Hoekse Lijn start morgen, maandag. Op dat moment kunnen reizigers de nieuwe metrolijn gebruiken en rijdt de B-lijn tussen Nesselande en Hoek van Holland Haven. Daarna volgt een periode van ongeveer een maand waarin de RET alleen de dienstregeling van de B-lijn rijdt. In diezelfde periode is er als ‘achtervang’ in afgeslankte vorm nog vervangend busvervoer voor reizigers op het traject beschikbaar. In deze opstartfase kunnen zowel reizigers als de RET wennen aan de nieuwe metroverbinding en kunnen eventuele kinderziekten worden opgelost. De compensatieregeling in de vorm van saldo- en abonnementskorting loopt in de opstartfase nog door.

Unck benadrukt dat zich ook in deze fase nog kinderziekten kunnen voordoen. “Ik wil reizigers op het hart drukken dat het de komende maanden samen wennen is. Verwacht niet dat alles meteen vlekkeloos verloopt.” Hij vraagt hen om hun begrip hiervoor en roept ze op om hun ervaringen the delen.

Naar verwachting volgt ongeveer een maand na de opstartfase de volledige exploitatie. Op dat moment gaan ook de spitsritten naar Vlaardingen-Westop metrolijn A rijden. Het vervangend busvervoer wordt dan beëindigd. De RET, de MRDH en de omliggende gemeenten zullen uitgebreid stilstaan bij het moment van volledige exploitatie. Dit wordt gemarkeerd met een officieel openingsmoment.

• Maurice Unck, algemeen directeur van de RET, opende om 12:00 uur op het nieuwe metrostation Steendijkpolder de poortjes voor de eerste metroreizigers. Foto Rick Keus/RET.

Onder de naam ‘Green Speed’ werken de directies van SNCF, NMBS en Patina Rail LLP* (een consortium bestaande uit de Caisse de dépôt et placement du Québec (CDPQ) en Hermes GPE LLP) aan een ‘fusie’ van het grotere Thalys en Kanaaltunnelvervoerder Eurostar. Zo willen deze partijen de basis leggen voor een Europese hogesnelheidsonderneming voor duurzame mobiliteit. Wanneer het project voldoende is uitgewerkt, zal het voor fiattering worden voorgelegd aan de verschillende Raden van Bestuur en voor toestemming aan de Europese Commissie.

In de voorbije vijfentwintig jaar hebben de twee ondernemingen voor een revolutie in de Europese vervoerswereld gezorgd en een nieuwe generatie ecologisch bewuste reizigers doen ontstaan, door in Europa eenvoudige en snelle verplaatsingen mogelijk te maken van stadscentrum tot stadscentrum.

Thalys en Eurostar bedienen al 5 landen – Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, België, Nederland en Duitsland – samen goed voor bijna 245 miljoen inwoners. De netwerken zijn echter grotendeels complementair, met een flinke overlapping op Amsterdam-Brussel, waar Thalys echter veel meer treinen laat rijden dan Eurostar. Op jaarbasis bieden ze hun klanten meer dan 112 treinen per dag aan en vervoeren ze ruim 18,5 miljoen reizigers. De fusiepartners zijn wel ambitieus: ze willen het aantal passagiers optrekken naar dertig miljoen in 2030. De combinatie Thalys-Eurostar is goed voor een gecombineerde omzet van €1,6 mrd.

De klimaatuitdaging en de toenemende vraag naar duurzame mobiliteit in Europa vormen voor hen een fantastische uitdaging om zich verder te ontwikkelen. De nieuwe combinatie zou een sterke impuls kunnen geven aan het hogesnelheidsvervoer in Europa en zou een aanbod kunnen bieden dat aan deze (hoge) verwachting tegemoet kan komen. De nieuwe dienst zou een extra reden kunnen worden om voor reizen binnen Europa voor de trein te kiezen in plaats van voor de weg of het vliegtuig.

Door hun middelen te bundelen, met name hun vloot en informatie- en distributiesystemen, zou een grotere economische en ecologische efficiency mogelijk worden, met, op termijn, de ambitie om nog meer Europese steden met elkaar te verbinden.

• Grootaandeelhouder SNCF wil Thalys en Eurostar samenvoegen tor ‘Green Speed’.

Het gaat nog wel een paar jaar duren voordat de Drielandentrein vanuit Maastricht kan doorrijden naar Luik. Dat blijkt uit het antwoord van D66-staatssecretaris Stientje van Veldhoven op Kamervragen van CDA-Tweede Kamerlid Mustafa Amhaouch.

De staatssecretaris meent dat aan de voorwaarden van de Belgische spoorwegen (NMBS) moet worden voldaan. Dat beteken dat in de Drielandentreinen het Europese beveiligingssysteem ERTMS moet worden ingebouwd. Dat is volgens haar de enige manier om uit de huidige patstelling te komen: “De inbouw van het benodigde beveiligingssysteem in de grensoverschrijdende treinen van Arriva moet voortvarend en zo snel mogelijk plaatsvinden”, zo schrijft de staatssecretaris in haar antwoord op de Kamervragen.

Ook stelt Van Veldhoven dat Arriva al de benodigde stappen heeft gezet en een concrete offerte-aanvraag heeft lopen. Wel moeten er ook nog afspraken worden gemaakt over de exploitatie van de Drielandentrein die sinds eind januari tussen Maastricht en Aken rijdt. Aanvankelijk was er hoop dat die in 2020 kon worden doorgetrokken naar Luik, zoals oorspronkelijk de bedoeling was. Door de harde beveiligingseis van de NMBS is dat niet langer haalbaar.

Van Veldhoven zegt in haar antwoord aan CDA’er Amhaouch wel dat de NMBS heeft aangegeven “onverminderd medewerking te willen verlenen aan de Drielandentrein conform de intentieovereenkomst.” Daartoe blijft ze hierover in gesprek met Arriva en NS. Aan de Belgische kant moet dan in ieder geval het perron van het station in de grensplaats Visé flink worden verhoogd. Daarbij zullen ProRail en Infrabel zijn betrokken.

Zodra er een nieuwe regering is in België, gaat Van Veldhoven de voortgang van de Drielandentrein bespreken met haar nieuwe Belgische collega. Gezien het tempo van de regeringsformatie kan dit nog wel enkele weken zoniet maanden duren. Van Veldhoven ontkent evenwel dat de NMBS nu zelf twee keer per uur een verbinding tussen Luik en Maastricht wil gaan opzetten. Nu rijdt er eenmaal per uur een trein. Volgens haar zou het slechts om een “oriënterend onderzoek” gaan. De provincie Limburg en Arriva zijn daarvan echter niet op de hoogte gesteld.

De bewindsvrouw schrijft in haar antwoorden “dat NS en Arriva inmiddels constructief in gesprek zijn met NMBS om de operationele en financiële aspecten van de doortrekking van de Drielandentrein in kaart te brengen en op basis daarvan toekomstige exploitatieafspraken te maken. Waar nodig zal ik schakelen met de nationale overheid aan Belgische zijde. Door alle betrokken partijen worden concrete stappen gezet om te komen tot een succesvolle doortrekking van de Drielandentrein.”

• De Drielandentrein rijdt voorlopig maar in twee landen; Luik komt voorlopig zonder ERTMS niet in zicht.

Volgens insiders valt in november tijdens een speciale vergadering van de Raad van Commissarisssen van de Deutsche Bahn (DB) de beslissing aan welke geïnteresseerde partij de Arriva Group wordt verkocht. Vooral financiële investeerders Carlyle en Apollo zouden – aldus Der Spiegel – belangstelling hebben voor Arriva. Dat onderstreept de toegenomen interesse die deze en andere grote investeerders de laatste tijd tonen voor het openbaar vervoer.

De DB wil de groep in z’n geheel verkopen. In een eerder stadium toonden OV-bedrijven als Go-Ahead Group Plc, Stagecoach Group Plc en Transdev Group belangstelling en brachten ook een bod uit op onderdelen van Arriva. ComfortDelGro Corp. van Singapore (eigenaar van het Britse Metroline) deed dat ook, terwijl de Franse spoorwegen (SNCF) ook geïnteresseerd waren.

Omdat de DB zijn door de Bondsdag vastgestelde schuldlimiet van 20,4 miljard euro praktisch heeft bereikt, wordt er met creatieve financieringsmaatregelen gewerkt om die grens niet (verder) te overschrijden. De daarna resterende financiële kloof van meer dan vijf miljard moet met de verkoop van Arriva Group worden gedicht.

Daarnaast is er een verbod uitgevaardigd op consultancyopdrachten voor ex-managers van DB. In de toekomst wil DB niet langer uittredende topbeslissers voorzien van lucratieve deals voor adviesactiviteiten. Deze praktijk heeft tot nu toe vele miljoenen euro verslonden. Deze beslissing is ook van toepassing “op personen met een politiek prominente positie.”

Volgens berichten in de media heeft het staatsbedrijf tussen 2015 en 2018 meer dan 500 miljoen euro betaald aan adviesbureaus. Sinds begin juni onderzoekt de DB opvallende adviseursovereenkomsten die voormalige topbestuurders in de jaren 2010 tot 2018 hebben ontvangen zonder de betrokkenheid van de raad van commissarissen.

In één geval heeft DB de weg vrijgemaakt voor het ontslag van een ex-bestuurslid van een dochteronderneming. Hij zou onvoldoende diensten hebben geleverd voor zijn contract ter waarde van meer dan 300.000 euro.

• Besluit over verkoop Arriva Group valt in november. 

De Belgische spoorweginfrabeheerder Infrabel legt een nieuw plan op tafel om een tweede spoortunnel te boren langs de compleet verzadigde Brusselse Noord-Zuidverbinding. ‘Buitenom’ tussen Brussel Zuid en Schaarbeek (Internationaal) of parallel aan de huidige zessporige Noord-Zuidverbinding Dat blijkt uit documenten die op de raad van bestuur werden besproken en die De Tijd kon inkijken. De New North South Link (NSL) moet een oplossing bieden voor de verzadiging op de Noord-Zuidas. Door de zessporige tunnel, geopend in 1952 rijden in de spits tot 88 treinen per uur, amper minder dan het maximum van 96.

Als in deze flessenhals een probleem opduikt, leidt dat tot enorme vertragingen. Het succes van het treinverkeer en de uitrol van het RER-achtige Gewestelijk ExpresNet (GEN) maken een capaciteitsgroei van 30 à 50 procent noodzakelijk. Infrabel en de NMBS voeren volgens De Tijd een haalbaarheidsstudie uit over de verhoging van de capaciteit van de Noord-Zuidas. Voor 2020-2040 zijn drie actieterreinen vastgelegd. Allereerst kan de bestaande Noord-Zuidas winst boeken door de sporen minder te laten kruisen en de treinen beter te verdelen over de verschillende kokers. Ook kunnen meer treinen de ringsporen rond Brussel gebruiken. Maar op lange termijn wordt gekeken naar een nieuwe ondergrondse verbinding.

Die nieuwe tunnel moet internationale treinen sneller en apart door de hoofdstad sluizen. Hogesnelheidstreinen die niet in Brussel-Centraal stoppen, krijgen vandaag aparte rijpaden in de Noord-Zuidas, zodat ze niet vastzitten achter andere treinen. Als de internationale treinen naar de nieuwe tunnel verhuizen, krijgt de huidige Noord-Zuidas meer ruimte voor de nationale treinen.

• New North South Link (NSL): plannen voor nieuwe Brusselse spoortunnel van € 2 miljard.