Rail

NS streeft naar ‘Nederland duurzaam bereikbaar, voor iedereen’

NS wil een vervolgstap zetten voor de bereikbaarheidsambities van Nederland, daarvoor heeft NS de strategie vernieuwd onder de noemer: ‘Nederland duurzaam bereikbaar, voor iedereen.’

Roger van Boxtel, president-directeur NS: “Onze vernieuwde strategie is ambitieus en realistisch tegelijk. Dat is ook nodig. De huidige populariteit van het spoor is geen vanzelfsprekendheid, maar de uitkomst van hard werken door duizenden collega’s. Door de reizigersgroei en de verstedelijking zijn de mobiliteitssopgaven voor de komende jaren enorm. We zitten midden in een energietransitie. We willen in Europa minder vliegen en meer met de trein reizen. Daarvoor is het van belang dat Nederland voor de lange termijn investeert in de noodzakelijke infrastructuur. Achterover leunen is er niet bij.”

De komende jaren wil NS de ‘flexreiziger’ ruim baan geven, zo blijkt uit de strategie ‘Nederland duurzaam bereikbaar, voor iedereen’. “De flexreiziger ziet zichzelf niet als automobilist, treinreiziger of fietser, maar kiest het vervoer afhankelijk van het moment en de bestemming,” aldus Van Boxtel. “Daarvoor moeten we de muren tussen de verschillende vormen van privé-, deel- en openbaar vervoer zoveel mogelijk weghalen, in samenwerking met de gehele mobiliteitssector. Zo krijg je als reiziger een zo breed mogelijk aanbod waar reizen op internationaal, nationaal, grootstedelijk niveau en in de regio naadloos in elkaar over gaan. Zo bedienen we een nieuwe generatie reizigers met flexibele vervoersmogelijkheden voor wie de trein een logische keuze is.”

De vernieuwde strategie is in zorgvuldig overleg met de Centrale Ondernemingsraad (COR) van NS tot stand gekomen. Over één punt verschillen de COR en NS nog van mening. De COR adviseert een werkgelegenheidsgarantie voor de duur van de strategie op te nemen en heeft over dit punt uitspraak gevraagd aan de Ondernemingskamer.

De ruggengraat van de NS-strategie blijft de trein met een krachtig en vitaal netwerk waarin stations steeds meer een mobiliteitshub worden en samen met het hoofdrailnet een onlosmakelijk geheel zijn. Hiervoor heeft NS haar investeringsprogramma verhoogd naar ruim €6 miljard voor de gehele concessieperiode. Naast deze verbeteringen is NS bezig om in verschillende regio’s de reistijd te verkorten en overstapmogelijkheden te verbeteren.

NS verwacht dat de reizigersaantallen de komende 5 jaar verder gaan groeien. De kans op een zitplaats blijft daarmee onder druk staan. De afgelopen jaren investeerde NS flink in de aanschaf, revisie en modernisering van treinen. Na de instroom van de Sprinter FLIRT (2017), de Sprinter Nieuwe Generatie (SNG 2018-2023), is NS nu bezig met de ontwikkeling van de Intercity Nieuwe Generatie (ICNG 2021-2028). Voor de verdere uitbreiding van de treinvloot, onderzoekt NS de mogelijkheid om nieuwe treinen aan te schaffen die in de periode 2027-2030 op het spoor kunnen komen. Daarbij overweegt NS een tussenvorm van dubbel- en enkeldekker.

De tevredenheid over de stations stijgt al jaren. In 2019 was 77% van de reizigers tevreden over het station tegenover 65% bij de start van de concessie in 2015. “Samen met ProRail werken we aan veilige en comfortabele stations. In 2019 zijn we gestart met een upgrade van 200 stations. Inmiddels zijn er landelijk 8 nieuwe Stationshuiskamers geopend en 50 vernieuwde toiletten geplaatst. 108 toiletten kregen een nieuwe toegangsdeur, waarmee contactloos betalen mogelijk is. Ook zijn er 189 watertappunten geopend, waarmee het totaal op 241 komt.”

Het station is tevens dé schakel in de hele reis van deur tot deur: fiets, auto, ander openbaar vervoer komt hier allemaal samen. In 2019 hebben gemeente Utrecht, ProRail en NS één van de grootste fietsenstallingen ter wereld geopend met 12.500 fietsparkeerplekken en 1.000 OV-fietsen. Afgelopen jaar is station Heerlen na een verbouwing van zeven jaar officieel geopend. Onder meer de stationsomgeving in Roosendaal, Zwolle en Den Haag Hollands Spoor staan nu op de planning om te worden herontwikkeld.

Roger van Boxtel: “Nederland duurzaam bereikbaar, voor iedereen. Maar daarvoor moet Nederland voor de lange termijn investeren in de noodzakelijke infrastructuur. Achterover leunen is er niet bij.” Foto NS.

NS: treinreizen fors goedkoper voor jongeren 12 – 18 jaar

NS maakt treinreizen beter betaalbaar voor jongeren van 12 t/m 18 jaar. Die maatregel komt voort uit de vernieuwde strategie van NS. NS komt daarvoor met twee nieuwe jongerenkaarten, waarmee zij vaak 50% tot 60% goedkoper uit zijn. De maatregel start in de zomer van dit jaar. “Een gezin met twee kinderen in deze leeftijdscategorie kan zo honderden euro’s per jaar besparen”, aldus NS.

Tjalling Smit, lid Raad van bestuur NS: “We willen de trein een logische keuze maken voor een nieuwe generatie reizigers. Jongeren reizen graag zelfstandig. Daarbij gaan ze het liefst een dagje naar de stad of naar familie. De kosten voor een treinkaartje zijn voor hen al snel aan de hoge kant. Voor kinderen tot 12 jaar is de trein gratis en voor studenten ook. Jongeren tot en met 18 vallen daar tussenin. Dat gaan we nu oplossen door treinreizen fors goedkoper te maken voor jongeren.”

Vervoer is voor veel gezinnen een grote kostenpost. Bovenop de vaste lasten van een auto, zijn de extra kosten voor een treinkaartje al snel te hoog. Smit: “Jongeren die naar familie, een concert of sportwedstrijd gaan, worden dan vaak met de auto gebracht. Zonde natuurlijk. Jongeren kunnen straks betaalbaar en zelfstandig op pad, de ouders niet meer hun auto te pakken en het is nog duurzaam ook.”

Jongeren tussen de 12 en de 18 reizen voornamelijk voor een dagje naar de stad, zo blijkt uit onderzoek onder 1087 jongeren en ouders van jongeren, uitgevoerd door NS. Op de tweede plaats staat familie- of vriendenbezoek. Jongeren reizen vooral in het weekend. Daarbij hebben ze de voorkeur voor een vaste prijs voor een kaartje, zonder bijkomende kosten achteraf. 71% van de jongeren zegt vaker met de trein te reizen als er een specifieke jongerenkaart komt voor een aantrekkelijke prijs. 57% van de ouders geeft aan dan vaker als gezin de trein te zullen nemen.

NS komt met 2 nieuwe ticketmogelijkheden. Met de nieuwe Jongerendagkaart kan de hele dag – maar buiten de spits – getreind worden voor €7,50. Het ticket is eenvoudig te koop via de NS-app en zit niet vast aan een abonnement. Ook is er geen OV Chipkaart nodig en kunnen de poortjes met een barcode op de mobiel worden geopend. Daarnaast komt er een nieuw Jongeren Weekend-abonnement. Hiermee kan voor €15 per maand het hele weekend onbeperkt vrij gereisd worden.

Na een halfjaar bekijkt NS hoe populair de nieuwe jongerenkaarten zijn. Mocht deze onverwachts tegenvallen, dan gaat NS andere maatregelen onderzoeken om meer jongeren voor de trein te laten kiezen.

Opmerkelijk is dat NS voluit kiest voor de jonge reizigers, terwijl een groep van 700.000 veelal oudere Voordeelurenkaart-(veel)reizigers een deel van de attractiviteit van hun kaart – voordeel in beide spitsen – volgend jaar op moet geven. Voor deze talrijke laatste groep een onplezierig en scheef gevoel.

Warm welkom bij NS voor jongere reizigers; vaak oudere Voordeelurenkaart-reizigers komen straks in de kou te staan. Foto NS.

Eerste klas verdwijnt uit Arriva-treinen in Groningen en Friesland

Treinreizigers in Groningen en Fryslân moeten vanaf 13 december afscheid nemen van de paar leer-beklede bankjes die nog eerste klas heetten. Alle treinstellen van Arriva in de noordelijke provincies worden tweede klas. Wel blijft in de NS-treinen tussen Groningen/Leeuwarden en Zwolle de eerste klas bestaan.

De eerste klas-coupés verdwijnen vanaf 13 december. Op die datum gaat het nieuwe contract tussen Arriva en de beide provincies in. “Met de ingang van het nieuwe contract neemt de kwaliteit voor de reiziger toe”, zegt een woordvoerder van de provincie Groningen tegen RTV Noord. “Zo komen er usb-poorten bij de stoelen om je telefoon op te laden.”

“Er komen ook klaptafels in de treinen”, zegt diezelfde woordvoerder. Die klaptafels kennen de Arriva-treinen nu nog niet. Dat moet het makkelijker maken om tijdens je treinreis op een laptop te werken. “Al met al zijn er straks meer faciliteiten in de tweede klas dan nu. Daarom laten we de eerste klas vervallen.”

Volgens Arriva gaan reizigers vanaf december in alle treinen “overal met dezelfde hoogwaardige kwaliteit en voorzieningen” reizen. “Dit is inclusief een afgesloten stiltecoupé”, zegt een woordvoerder. De stiltecoupés van de huidige Arriva-treinen zijn niet afgesloten en daardoor niet echt stil. In de achttien nieuwe treinen die Arriva aanschaft worden alleen tweede klas-stoelen geplaatst. Die treinen gaan alleen rijden tussen Groningen en Leeuwarden.

In de nieuwe en omgebouwde Arriva-treinen verandert er trouwens nog meer. Er is straks meer reisinformatie te zien op de schermen in de trein. De drie eerstvolgende stations moeten erop zichtbaar zijn, net als de eindbestemming, aankomsttijden en aansluitingen op andere treinen en bussen. Ook wordt er meer reisinformatie omgeroepen, zoals aansluitingen en vertragingen.

Op alle andere trajecten van Arriva in Nederland blijft de eerste klas gehandhaafd. Maar ook in de treinen van Qbuzz tussen Dordrecht en Geldermalsen is alleen tweede klas beschikbaar voor de reizigers.

Adieu… eerste klas in noordelijk Arriva-materieel. Dit zijn de nieuwe treinen die vanaf december tussen Groningen en Leeuwarden gaan rijden. Foto Arriva.

Eerste waterstoftrein gaat – met enige vertraging – proefrijden tussen Groningen en Leeuwarden

De testritten waren al voor vorig jaar gepland, maar vrijdag rijdt voor het eerst een waterstoftrein op het Nederlandse spoor. De trein, een Coradia van Alstom, komt uit Duitsland en gaat twee weken testritten maken tussen Groningen en Leeuwarden.

De vertraging werd veroorzaakt door de toestemming die allerlei instanties moesten geven vooraleer de waterstoftrein ’s nachts en zonder passagiers de baan op mocht. Dat erkent provinciebestuurder Fleur Gräper tegenover RTV Noord. “Dit is een mooi moment”, zegt Gräper. “Vanaf vrijdag gaan we twee weken testrijden en volgende week – op 7 maart – kan iedereen hem bekijken op het hoofdstation in Groningen.”

De tests met de waterstoftrein van Alstom zijn nodig om te beoordelen of een dergelijke trein eenvoudig is in te passen in de dienstregeling in Noord-Nederland. “Hoe lang duurt het tanken? Hoe reageert hij op tegenwind?”, dat zijn volgens Gräper bijvoorbeeld vragen die beantwoord moeten worden.

Als de trein in de dienstregeling past, dan gaan de provincies Groningen en Friesland in gesprek met vervoerder Arriva over de aanschaf van de treinen. Met de uitbreiding van het spoor naar Stadskanaal moeten er sowieso extra treinen komen, zo is het idee. Gräper: “Als hij in de dienstregeling past, dan gaan we met Arriva kijken of de extra treinen waterstoftreinen kunnen zijn.”

Alstom’s Coradia Lint rijdt de komende twee weken op proef tussen Groningen en Leeuwarden. ’s Nachts en zonder reizigers. Foto Alstom.

‘Go Pass’ van NMBS wordt ‘Youth Multi’ en daarmee houdt het niet op

Je hebt een product wat lekker bekt en een grote bekendheid in de doelgroep heeft, en dan verander je het “om het productgamma voor de klant nog duidelijker en transparanter te maken’, klinkt het bij de Belgische spoorwegen (NMBS). Duidelijk?

De wijzigingen moeten er, aldus De Standaard, voor zorgen dat de namen steeds verwijzen naar de productkenmerken, “zodat de klant telkens het product aanschaft dat het meest aangepast is aan zijn of haar behoeften.”

Zo heet het combi-ticket ‘B-Dagtrip’ (dat een treinkaartje combineert met een toegangsticket tot een evenement) voortaan ‘Discovery Combi’. De benaming ‘Diabolotoeslag,’ die verwijst naar de bizarre (diabolische en hoge) toeslag voor de als Public Private Partnership gebouwde treinverbinding naar Brussels Airport, krijgt een vriendelijker, minder ‘diabolische’ naam: ‘Supplement Brussels Airport’.

Ook de bekende invulpassen krijgen een weinig logische make-over: al deze passen krijgen de basisbenaming ‘Multi’ (met een verwijzing naar meerdere ritten), met een toegevoegde verduidelijking. De 10-rittenkaart ‘Rail Pass’ wordt ‘Standard Multi’, terwijl de 10-rittenkaart ‘Go Pass 10’ (voor jongeren onder 26 jaar) voortaan als ‘Youth Multi’ door het leven gaat. Snapt u het nog?

De rittenkaart voor tien korte afstanden ‘Key Card’ heet voortaan ‘Local Multi’, en de ‘Campus’-invulkaart voor studenten krijgt dan weer ‘Student Multi’ als nieuwe benaming. De ‘Go Pass 1’ (biljet voor één traject voor jongeren onder 26 jaar) en ‘Go Unlimited’ (pas voor onbeperkt gebruik van het hele railnet gedurende de schoolvakantie voor jongeren onder 26 jaar) worden respectievelijk omgedoopt tot ‘Youth ticket’ en ‘Youth Holidays’.

Verder blijven de producten hetzelfde: de gebruiksvoorwaarden worden niet gewijzigd en de oude en nieuwe benamingen zullen tenminste 6 maanden naast elkaar bestaan om de klanten tijd te geven eraan te wennen.

NMBS verandert bekende en geliefde productnamen “om ze duidelijker en transparanter te maken.”

‘Spoorbeeld’ krijgt update van Bureau Spoorbouwmeester

Het Bureau Spoorbouwmeester houdt zich bezig met het vormgevingsbeleid van de spoorsector. Op de website van het bureau is meer en uitgebreide informatie te vinden over dit vormgevingsbeleid. Dit deel van de site wordt jaarlijks geactualiseerd. Onlangs kreeg Spoorbeeld al een update; al het nieuwe en vernieuwde vormgevingsbeleid staat weer online.

Afgelopen jaar heeft het bureau samen met NS en ProRail hard gewerkt aan twee handboeken: het Handboek Bewegwijzering en het Handboek Routing, Signing en Branding. Ook kwam er een overzichtelijke poster voor het handboek Retail en Services van de ‘Visie op Informatie’. Deze is ook te vinden op de website. En in de laatste website-update, zo meldt het Bureau Spoorbouwmeester, heeft ook duurzaamheid een belangrijke plaats gekregen op de site.

‘Spoorbeeld’ krijgt update van Bureau Spoorbouwmeester.

Marike van Lier Lels herbenoemd tot Commissaris van NS

Begin februari is Marike van Lier Lels herbenoemd tot lid van de Raad van Commissarissen (RvC) van NS. Haar herbenoeming is voor de duur van vier jaar. Van Lier Lels trad in 2016 toe tot de RvC van NS.

Met de herbenoeming van Van Lier Lels wordt haar kennis en kunde voor NS behouden, aldus de spoorvervoerder. Daarnaast draagt de herbenoeming bij aan de gewenste continuïteit binnen de RvC. Van Lier Lels is met “versterkt recht van aanbeveling” van de Centrale Ondernemingsraad door de RvC voorgedragen aan de aandeelhouder – de overheid. De minister van Financiën heeft haar vervolgens herbenoemd.

• Marike van Lier Lels voor vier jaar herbenoemd tot Commissaris van NS.

Nederlands-Belgisch consortium onder leiding van OMA ontwerpt nieuw hoofdkantoor NMBS op Brussel-Zuid

Een Nederlands-Belgisch consortium van Rem Koolhaas’ OMA, Jaspers-Eyers Architects en Assar Architects gaat het station Brussel-Zuid, waar de Belgische spoorwegmaatschappij NMBS zijn hoofdkantoor wil vestigen, transformeren.

De NMBS maakte tegelijk met dit nieuws ook de eerste beelden bekend van het ontwerp van het consortium. Het historische gebouw aan de Fonsnylaan blijft, maar architect Reinier De Graaf heeft er een groot langwerpig glazen volume aan toegevoegd waar de NMBS al zijn diensten in kan onderbrengen, die nu nog verspreid zitten in de buurt rond het station.

De treinreiziger werd ditmaal eens niet over het hoofd gezien in het ontwerp. Zo wordt de hoofdingang veel zichtbaarder en toegankelijker en ook het onderste gedeelte van de gebouwen langs de Fonsnylaan – waar vroeger ondermeer een belangrijk postkantoor was gevestigd – wordt nieuw leven ingeblazen. In die gedeelten komen volgens de NMBS nieuwe winkelruimten naast de ingang van het nieuwe hoofdkantoor, dat toegankelijk wordt voor het publiek. Gedacht wordt ondermeer aan een exporuimte. Ook komt er een derde onderdoorgang van de Fonsnylaan tot de perrons om een vlottere doorstroming van de reizigers mogelijk te maken.
“Het doel is om de wijk nieuw leven in te blazen en op elk moment van de dag meer uitnodigend, gezelliger en levendiger te maken. De renovatie van de bestaande gebouwen en de uitbreiding zullen de wijk een nieuw imago geven”, aldus de NMBS.

• Zo gaat het nieuwe hoofdkantoor van de NMBS – ontwikkeld door een Nederlands-Belgisch consortium van architecten – er uitzien. De gebouwen aan de Fonsnylaan blijven bewaard en krijgen een andere functie.

Reizigers steeds tevredener over Nederlandse treinstations

Van Breda tot Boskoop en van Winschoten tot Wijchen, Nederland is steeds tevredener over de treinstations, zegt de NS naar aanleiding van de nieuwste Stationsbelevingsmonitor 2019, een onafhankelijk onderzoek door I&O research in opdracht van ProRail en NS. 150.000 reizigers werd gevraagd wat zij van hun station vinden. 77% van de reizigers was positief en gaf een 7 of hoger, tegenover 76% in 2018. In 2014 was dit nog 65%. Grootste stijger over de afgelopen jaren was het volledig nieuwe station Delft, waar het percentage tevreden reizigers steeg van 40% in 2014 naar 92% in 2019.

Het populairste station van Nederland is het Limburgse Klimmen-Ransdaal. 97% van de reizigers is tevreden over dit authentieke station, een rijksmonument uit 1913. Het Brabantse station Lage Zwaluwe is met 27% het minst populair, mede door de afstand van het station tot het dorp en de ligging naast de snelweg. Een artikel in het Brabants Nieuwsblad laat zien dat er op dit station ook nauwelijks faciliteiten zijn. Een kop koffie is er niet te krijgen en de twee schuilhokjes worden voor andere doelen gebruikt dan schuilen en stinken naar pis.

Het nieuwe station Lansingerland-Zoetermeer krijgt in het eerste jaar van zijn bestaan van 89% van de reizigers meteen een 7 of hoger.

Stations zijn enorm belangrijk voor de reiservaring. Daarom willen ProRail en NS ervoor zorgen dat de stations comfortabel en veilig zijn. Vorig jaar kondigde NS aan dat 200 regionale stations binnen 5 jaar een upgrade krijgen. Inmiddels zijn er landelijk 8 nieuwe Stationshuiskamers geopend en samen met ProRail 50 vernieuwde toiletten geplaatst. 108 toiletten kregen een vernieuwde toegangsdeur, waar contactloos betalen mogelijk is. Ook zijn er 189 watertappunten geopend, waarmee het totaal op 241 komt. 88% van de reizigers heeft onderweg de mogelijkheid om een warme drank te kopen.

ProRail werkte op veel plaatsen in het land aan het creëren van meer fietsparkeerplekken, meldt NS. Hoogtepunt daarbij was de oplevering van de grootste fietsenstalling van de wereld, bij Utrecht Centraal. Sinds de opening van deze fietsenstalling, samen met NS en gemeente Utrecht, telt Nederland nu meer dan 500.000 fietsparkeerplekken. Ook herstelde ProRail de monumentale perronkappen van Haarlem, leverde de spoorbeheerder het vernieuwde station Heerlen op, en maakte het 21 stations extra toegankelijk. Daarmee is nu 66% van de Nederlandse stations toegankelijk voor reizigers met een beperking.

Het populairste station van Nederland is het Limburgse Klimmen-Ransdaal. 97% van de reizigers is tevreden over dit authentieke station, een rijksmonument uit 1913.

Bouwplan Almere Pampus zet IJmeer-metrolijn naar Amsterdam weer op de kaart

Coalitiepartijen CDA en D66 pleiten voor forse investeringen in woningbouw en infrastructuur in Almere. Een nieuwe (metro)verbinding tussen Amsterdam en Almere staat daarmee opnieuw hoog op het verlanglijstje in Den Haag. De A6 kan al het verkeer niet (meer) aan. Er moeten snel tienduizenden woningen komen in Almere Pampus om de woningdruk in de hoofdstad verlichten. Maar meteen roeren zich, zo concludeert de Volkskrant met een glimlach, ook andere steden. Waarom krijgt Utrecht bijvoorbeeld geen metro?

In een debat in de Tweede Kamer over het woonbeleid, presenteerden D66-leider Rob Jetten en CDA-voorman Pieter Heerma in de Tweede Kamer een grootschalig nieuwbouwplan voor de bouw van 25.000 tot 30.000 woningen in Almere Pampus. Een nieuwe OV-verbinding met Amsterdam moet de ideale verbinding gaan vormen voor forenzen. Die plannen voor een IJmeerverbinding zijn al jaren oud, maar blijkbaar niet verouderd. Nu moet een dure OV-verbinding als ‘trekker’ gaan fungeren voor een ambitieus woningbouwproject. Vroeger was het net andersom.

Al sinds 2010 wordt gekeken naar stadsuitbreiding ten noordwesten van Almere: Almere Pampus. Met een snelle metro vooral aantrekkelijk voor Randstedelingen die de hoge huizenprijzen niet meer kunnen of willen opbrengen.

Met het opdrogen van ‘inbreiding’ en andere ontwikkellocaties, komen oude uitbreidingslocaties terug op tafel. Zoals Almere Pampus. “Een voorwaarde voor de ontwikkeling van Almere Pampus is een goede ontsluiting en verbinding met Amsterdam,” schrijven Jetten en Heerma. “Een IJmeerverbinding is daarom cruciaal.”

Hoe? Via een metroverbinding zouden forenzen in ongeveer 7 minuten IJburg bereiken, in 17 minuten het werkgebied Zuidoost en de Zuidas in circa 25 minuten. Bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, waar het woonbeleid wordt gemaakt, zijn vorig jaar al studies besteld die de financiële haalbaarheid van Almere Pampus inzichtelijk moeten maken. Er valt geld te verdelen, want de meeste grond in Flevoland is niet van projectontwikkelaars, maar van het Rijk.

Belangrijk is wel dat twee Haagse coalitiepartijen nu Almere Pampus noemen in combinatie met de IJmeerlijn, omdat zij over de prioriteiten van de regering gaan. Heel belangrijk, want het kabinet werkt aan een zogenaamde ‘groeibrief’ over grootschalige investeringen in Nederland. Als de IJmeerlijn daarin komt te staan, kan alleen een economische crisis het plan tegenhouden.

Bovendien is het project woensdag concreter geworden, omdat twee partijleiders er hun naam aan verbinden. Nog voor de komende verkiezingen willen zij een besluit over Almere Pampus en de IJmeerlijn.

Op IJburg-strandeiland, dat nu wordt opgespoten, is al een uitsparing gemaakt voor een tunnelbuis. Amsterdam ziet de verbinding graag komen. Ook zijn er plannen om van metrolijn M51 een cirkellijn te maken, waardoor forenzen uit Almere via een overstap snel met de metro in Haven-stad of West kunnen komen. Brug of ondergronds? Jetten en Heerma laten dat in het midden. In een ideaal scenario zou de bouw volgens hen over vijf jaar kunnen beginnen, aldus de partijleiders.

Bouwplan Almere Pampus zet IJmeer-metrolijn naar Amsterdam weer op de kaart.

«< 2 3 4 5 6 >»