Extra

Wie als reiziger regelmatig Amsterdam Centraal bezoekt kan het niet zijn ontgaan: er wordt al lange tijd druk geschilderd in de oostelijke reizigerstunnel van Amsterdam Centraal. Het Parool beschrijft “een vloeiend patroon breidt zich in rap tempo uit over de muren en heeft nu de voorkant van het station bereikt.”

De oostelijke tunnel is de enige tunnel die nog niet is omgebouwd tot winkelpassage. Tot het zover is, mag deze dienst doen als kunstwerk voor reizigers. Kunstcollectief United Painting is al sinds augustus bezig met het transformeren van de tunnel. Ze nemen niet alleen zelf de kwast ter hand, maar worden bijgestaan door NS-personeel en vrijwilligers.

United Painting, in 2005 door Nederlanders begonnen in Brazilië, werkt al jaren samen met gemeenten, musea en AZC’s; in 2016 ging het AZC bij de Bijlmerbajes in de verf. Doel van het kunstcollectief is om samen te werken met lokale gebruikers of bewoners.

Dit schilderwerk gebeurde voornamelijk ’s avonds en ’s nachts, om drukte te vermijden en verstopping in de tunnel te voorkomen. Deze maand wordt de laatste hand aan het werk gelegd en kunnen voorbijgangers ook overdag kunstenaars aan het werk zien.

Het collectief was – aldus het Parool – blij met de opdracht van ProRail, maar zag het ook als een uitdaging. “Je moet ook praktisch blijven,” zegt Dre Urhahn, oprichter van het collectief. “Kunst in een drukke tunnel moet natuurlijk mooi zijn, maar mensen moeten ook door blijven lopen. We hebben daarom geprobeerd om beweging in het ontwerp te stoppen. We hebben de schilderingen in dezelfde stijl gedaan als de vloer die er al lag, en er onze eigen draai aan gegeven. Elk stukje is ontworpen door een andere kunstenaar. Zelfs de architect van het ontwerp van de vloer is betrokken bij het project. Hij hoorde ervan en was meteen enthousiast.”

De officiële opening van het kunstwerk is op 8 april. Er zijn verder in de toekomst al andere plannen voor de tunnel. Over drie jaar zal de verbouwing beginnen om de doorgang net als de andere tunnels in centraal te verbreden, om plek te maken voor reizigers en winkels. Rouwig is Urhahn van United Painting er niet om. “Kunst moet vergankelijk blijven.”

• De oostelijke reizigerstunnel in Amsterdam Centraal wordt een tijdelijk kunstwerk. Zo ziet de fietstunnel onder het station er nu uit. Redactiefoto.

Altijd een eigen tram willen hebben? Momenteel staat er eentje te koop op Marktplaats. Hij rijdt weliswaar niet meer, maar voor inventieve geesten is er best wat mee te beginnen. “Het liefst verkopen we de tram aan iemand die het voertuig gaat hergebruiken, bijvoorbeeld als tiny house of vergaderzaal”, zegt Mark Vermeulen van de Elektrische Museumtramlijn Amsterdam bij NH Nieuws.

Het museum verhuist eind dit jaar naar een kleinere loods in Amsterdam en heeft dan geen plaats meer voor de historische tram. Het voertuig werd in 1957 gebouwd en reed vanaf 1959 in Amsterdam. En daar niet alleen. “De tram heeft van 1959 tot 2004 in Amsterdam gereden en is daarna naar Polen gegaan. In 2011 is de tram weer teruggekomen”, aldus Vermeulen.

De tram is compleet met inventaris en bespoten met graffiti, maar kan niet meer rijden. Wat Vermeulen betreft is het vooral het idee dat telt. Op Marktplaats wordt al geboden door (oud)ijzerhandelaren, maar het museum verkoopt de tram liever aan “een creatieveling”. “Wat mij betreft wordt de tram verkocht aan degene met het gekste idee”, zegt hij.

Vermeulen legt op Marktplaats de nadruk op de gebruikelijke formulering Tegen elk aannemelijk bod, Van een ijzerhandelaar wil hij ten minste 5000 euro vangen. Iemand met een creatief idee mag de tram voor 2000 euro meenemen.

• Iemand nog een tram? Deze Amsterdamse tram staat op Marktplaats. Foto Elektrische Museumtramlijn Amsterdam.

In de jaarcijfers van gisteren besteedt NS ook aandacht aan haar buitenlandse activiteiten uitgevoerd door dochter Abellio in Groot-Brittannië en Duitsland. “Met Abellio realiseerde NS met haar buitenlandse activiteiten een resultaat uit bedrijfsactiviteiten van € 387 miljoen (2020: -€ 742 miljoen). Gecorrigeerd voor bijzondere posten realiseerde Abellio een resultaat uit bedrijfsactiviteiten van € 5 miljoen (2020: € 43 miljoen). Het nettoresultaat (incl. minderheidsaandeel) kwam in 2021 uit op € 242 miljoen (2020: – € 757 miljoen verlies).”

Volgens NS is Abellio in Groot-Brittannië in rustiger vaarwater gekomen doordat de Britse regering ook vorig jaar het omzet- en kostenrisico van de vervoerders heeft overgenomen en inmiddels besloten heeft het oude concessiesysteem te beëindigen. “In plaats van dit oude concessiesysteem is de overheid overgegaan naar een systeem met managementcontracten waarbij de opbrengsten- en kostenrisico’s grotendeels bij de Britse overheid komen te liggen,” schrijft NS. “De vervoerder ontvangt in dit geval alleen een (deels prestatie-gerelateerde) managementvergoeding.”

NS heeft de resultaten uit het buitenlandse concessies positief getoonzet in de beide landen, hoewel ze uiteindelijk flink tegenvielen. Op sommige plaatsen in Duitsland, zoals Nordrhein-Westfalen – een van Abellio’s grootste concessies – en Baden-Württemberg heeft het bedrijf zich terug moeten trekken. In het eerste concessiegebied werden de activiteiten beëindigd met een faillissement. In het tweede werden activiteiten overgedragen aan een ander bedrijf (SWEG).

“Vorig jaar zijn de concessies Greater Anglia en West Midlands op 19 september beëindigd. Deze worden sindsdien uitgevoerd onder ‘National Rail Contracts’. In 2021 behaalde Abellio in het Verenigd Koninkrijk een omzet van €3.294 miljoen (2020: €3.100 miljoen). In 2020 was NS nog genoodzaakt een financiële voorziening te treffen voor de beëindigingsvergoeding voor de beëindiging van de franchiseovereenkomsten. Deze waren door het Britse Department for Transport vastgesteld. Deze vergoedingen zijn uiteindelijk fors lager uitgevallen.”

“Door de gedeeltelijke vrijval van deze voorziening en het terugdraaien van een bijzondere waardevermindering, realiseerde Abellio in het Verenigd Koninkrijk een resultaat uit bedrijfsactiviteiten van €409 miljoen (2020: -€615 miljoen). Zonder deze bijzondere posten bedraagt het resultaat uit bedrijfsactiviteiten voor Abellio UK €27 miljoen (2020: €87 miljoen).”

Volgens NS is de herstructurering van NS-dochter Abellio in Duitsland nagenoeg afgerond, waarmee NS zegt dat is voorkomen dat er langdurig een verlieslatende situatie zou blijven bestaan. “Abellio blijft in Duitsland actief in Niedersaksen en naar alle waarschijnlijkheid in Mittel-Deutschland. Naar verwachting kan de voorlopige insolventieprocedure voor deze twee entiteiten binnenkort worden afgerond. De operationele prestaties zijn hier goed, wat vertrouwen biedt voor de toekomst.”

“De activiteiten in Nordrhein-Westfahlen zijn per 31 januari 2022 beëindigd en overgedragen. De vervoersautoriteiten gingen niet akkoord met het voorstel en Abellio Nordrhein-Westfahlen gaat hier in insolventie. Ook in Baden-Württemberg zijn de activiteiten beëindigd. De entiteit is overgegaan naar SWEG, een lokale operator die eigendom is van de deelstaat Baden-Württemberg. In de eerste zes maanden van 2021 behaalde Abellio in Duitsland een omzet van € 378 miljoen (2020: €744 miljoen). De opbrengsten zijn lager dan in 2020 door de deconsolidatie per 30 juni.”

Volgens het NS jaarverslag realiseerde Abellio in Duitsland een negatief resultaat uit bedrijfsactiviteiten over de eerste 6 maanden van -€22 miljoen (2020: -€127 miljoen). Daarnaast heeft NS de kosten van de herstructurering en de beëindiging van de contracten in Baden-Württemberg en in Nordrhein-Westfahlen, naar verwachting een bedrag van ongeveer € 101 miljoen, sinds 1 juli 2021 gefinancierd. “Na de herstructurering en daaraan verbonden eenmalige kosten opereert Abellio Duitsland naar verwachting minimaal kostendekkend. Daarnaast volgt er een insolventieprocedure waarvan gegeven het karakter de uitkomst onvoorspelbaar is. Daarmee kunnen bedrijfsresultaten en kasstromen in toekomstige jaren als gevolg van een ongunstige uitkomst worden beïnvloed ten opzichte van de huidige inschattingen die zijn gemaakt voor de jaarrekening van 2021.”

• Weinig positieve resultaten voor NS’ Abellio-activiteiten in het buitenland. Foto Abellio.