Doorgaan, opschorten, het project aanpassen en zelfs een aantal stations schrappen, of een streep door het project? Beliris legt vier denkrichtingen op tafel voor de toekomst van metro 3 tussen het Noordstation en Bordet. Daarover moet de Brusselse regering de komende weken beslissen.

De toekomst van metro 3 komt opnieuw stevig onder druk te staan, zegt stadsmagazine Bruzz. Het federale investeringsfonds Beliris, dat ook bouwheer is van het noordelijke deel van de nieuwe metrolijn tussen het Noordstation en Bordet, stuurde begin deze week een nota door naar de Brusselse regering. Daarin legt Beliris vier scenario’s op tafel voor dat deel van de geplande metrolijn, nu blijkt dat die zogenaamde fase 2 van metro 3 veel duurder dreigt te worden dan gepland.

Voor fase 2 moet een tunnel van vijf kilometer gegraven worden die Bordet in Evere moet verbinden met het Noordstation. Op dat tracé zouden er zeven nieuwe stations gebouwd worden. Beliris vroeg vijf consortia om een offerte. Slechts twee daarvan dienden er vorige maand ook eentje in. “De offertes zijn twee tot drie keer duurder dan gepland,” zegt federaal minister Karine Lalieux (PS), bevoegd voor Beliris, in Bruzz.

Begin vorig jaar werd het deel Noord-Bordet nog geraamd op 1,5 miljard euro. Met de offertes die Beliris nu in handen heeft zou dat bedrag al oplopen tot bijna 2,5 miljard euro, waardoor de bouwheer niet kan doorgaan met de plannen. Beliris geeft de Brusselse regering dus vier mogelijkheden.

– Volgens het eerste scenario geeft de Brusselse regering Beliris het mandaat om te onderhandelen met de twee bouwbedrijven die een offerte hebben ingediend. De aannemers zouden een aantal van hun prijzen moeten herzien en Beliris zou dan ook onderhandelen over onder meer de hoge schadevergoedingen die zijn opgenomen in de offertes.

– Opschorten en onderhandelen

De tweede optie lijkt op het eerste scenario. De bedoeling is ook hier om te onderhandelen over goedkopere contracten, alleen zou het project dan tijdelijk opgeschort worden. Beliris heeft het over een opschorting van ongeveer zes maanden. Dat zou de bouwheer de tijd geven om een aantal technische problemen en “ongewoon hoge prijzen” in de offertes te analyseren. Dat zou de onderhandelingspositie van Beliris versterken.

–       Plannen aanpassen

Een derde scenario betekent het project licht tot grondig aanpassen. Zo bestaat de mogelijkheid om de openbare aanbestedingsprocedure te wijzigen, door de aanbestedingen op te splitsen in kleinere delen “met meer aanvaardbare risico’s voor de aannemers.” Een open procedure wordt ook aangehaald, maar dat ziet Beliris als minder realistisch. Daarnaast stelt Beliris voor om drie van de zeven geplande metrostations definitief te schrappen.

–       Fase 2 van metro 3 definitief annuleren

Het laatste scenario dat Beliris op tafel legt is de volledige stopzetting van het metroproject tussen Bordet en het Noordstation. Dat zou geen impact hebben op de werken in het Noordstation, dat dan de eindhalte zou zijn van de nieuwe metrolijn. “Het voordeel van dit scenario is dat we verschillende lopende contracten onmiddellijk kunnen stopzetten en de kosten van de studies die nodig zijn om te onderhandelen kunnen beperken,” staat er in de nota.

Zo is er al vijftig miljoen euro gevloeid naar studies voor dat deel van de nieuwe metrolijn (zonder het Noordstation). Dat geld gaat volgens dit scenario verloren. Daarnaast zouden er kosten verbonden zijn aan het stopzetten van de lopende contracten, momenteel goed voor in totaal zeventig miljoen euro. De schadevergoedingen zouden oplopen van 15 tot 25 procent van die contracten. Beliris vraagt de regering om een antwoord voor 15 juli. Vandaag ligt de nota op tafel bij de Brusselse ministerraad, al wordt er daar geen beslissing verwacht.

Deze regering moet trouwens nog enkele andere moeilijkheden in het metrodossier bekijken. Begin dit jaar steeg de raming voor het hele metroproject opnieuw van 2,25 naar 2,65 miljard euro, na eerdere forse stijgingen. Dat prijskaartje zal ongetwijfeld nog duurder worden.

Door problemen met de ondergrond ligt de werf aan het Zuidpaleis (voor het zuidelijke deel van metro 3 tussen het Noordstation en Albert in Vorst) stil. De kans bestaat dat het iconische gebouw tussen de Lemonnier- en de Stalingradlaan ontmandeld zal worden, maar ook daarover moet de Brusselse regering nog beslissen. Dat deel van het metroproject stopzetten is hoe dan ook geen optie voor de Brusselse regering, gaven minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt (Groen) en minister van Financiën Sven Gatz (Open VLD) eerder al aan.

• Doorgaan, stations schrappen of streep erdoor? Toekomst Brusselse metrolijn 3 (Noord-Bordet) onzeker. Foto Metro3.